morze
  • wakacje
    30.09.2002
    30.09.2002
    Mam następujący problem językowy. Koleżanka spytała mnie, jak powiedzieć, że jako studentka będzie miała jeszcze 2 razy wakacje. Zastanawiała się, jakiej formy ma użyć – czy ma powiedzieć, że będzie miała dwoje wakacji? Moim zdaniem wakacji nie można liczyć, ponieważ jest to opis stanu, tak jak nie można powiedzieć, że będę miała dwoje urodzin, tylko że będę miała dwa razy urodziny albo chandrę itp. Czyli jedyną dopuszczalną formą jest zdanie: „Będę miała dwa razy wakacje”. Czy z urlopem jest tak samo? Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy mój tok rozumowania jest słuszny. Dziękuję i pozdrawiam.
    Jolanta Kurowska
  • widzialność czy widoczność?
    2.11.2014
    2.11.2014
    W prognozach pogody mówi się obecnie o widzialności (wynoszącej x metrów), natomiast dawniej była to widoczność, co chyba bardziej zgadzało się z rzeczywistością, bo przedmioty we mgle czy deszczu nie stają się niewidzialne, tylko niewidoczne (z pewnej odległości). Proszę o opinię.
  • wodowisko
    20.12.2007
    20.12.2007
    Co znaczy słowo wodowisko? Czy jest lub kiedyś było synonimem zbiornika wodnego? Słownik rosyjsko-polski Wiedzy Powszechnej z 1958r. podaje je jako tłumaczenie rosyjskiego водохранилище (słowo wodowisko znalazłem tylko w słowniku alternatywnym na kurnik.pl, wg którego to miejsce, gdzie ląduje hydroplan).
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
  • Wpływowy
    23.04.2016
    23.04.2016
    Czy poprawne jest użycie słowa wpływowy w znaczeniu ‘mający wpływ na wiele późniejszych zjawisk, osób itd.’? Często spotykam się z takim tłumaczeniem angielskiego słowa influential, gdy odnosi się ono do zespołów muzycznych, co wydaje mi się nie do końca spójne ze słownikową definicją (‘taki, z którym inni się liczą, mający wpływy’).

    Pozdrawiam
    Czytelnik
  • W Wielkopolsce, w Toskanii, na Antarktydzie
    23.01.2016
    23.01.2016
    Szanowna Pani Profesor,
    nawiązując do odpowiedzi na pytanie dotyczące składni w Donbasie – na Donbasie, chciałabym zapytać o źródło przywołanej przez Panią zasady, że „nazwy terytoriów autonomicznych (kontynentów, państw, miast itp.) łączą się z przyimkami w oraz do, natomiast nazwy obszarów stanowiących części innych obszarów (dzielnic, regionów itp.) – z przyimkiem na”.
    Czy wobec tego niepoprawne są połączenia: w Wielkopolsce, w Toskanii, na Antarktydzie?
    Z poważaniem
    Anna Garbacz
  • Wybrzeże
    15.06.2004
    15.06.2004
    Kiedy wyraz wybrzeże możemy napisać wielką literą?
  • Zaimek ty
    15.06.2020
    15.06.2020
    Redaguję właśnie książkę; ustaliłam z autorką, że będziemy zwracać się do czytelnika wielką literą. Mam jednak wątpliwość co do pisowni ww. zaimka tam, gdzie nie jest on zwrotem do adresata sensu stricto lub tam, gdzie jest to cytat wypowiedzi skierowanej do samej autorki. Podam przykłady:
    1.
    „Opowiem Ci tę historię, żeby Cię poruszyć i zmobilizować do przemyśleń, do przyjrzenia się sobie"
    „Postarałam się wpleść tutaj sporo wiedzy psychologicznej, która może Cię wzbogacić i zainspirować do przemyśleń.”
    – tu nie mam wątpliwości, to zapis zgodny z przyjętą konwencją.
    2.
    „Książka, którą trzymasz w rękach, jest bardzo osobista. (…) Gdy pokazałam pierwszy szkic jednemu z moich przyjaciół, napisał mi: (…) Ja w nim widzę twój cel osobisty: rozliczyć się ze wszystkim co cię spotkało i co masz w głowie. (…) Chcesz żeby cię oceniali?"
    „Pewnego razu przyjaciel zapytał mnie:
    — Słuchaj, ale powiedz, czy wolałabyś nieść ten swój bagaż i żyć, czy tego nie mieć, ale żeby cię w ogóle nie było?
    Ja odpowiedziałam sobie na to pytanie. A Ty? Co odpowiesz?"
    – tu autorka cytuje swojego przyjaciela, który zwracał się bezpośrednio do niej.
    3.
    „Albo gdy byłyśmy nad morzem z mamą, siostrą mamy i moją kuzynką, w ramach rozrywki chodziłyśmy na Rodeo – sztucznego byczka, który robiąc gwałtowne zwroty starał się zrzucić swojego jeźdźca. Ta zabawa miała rosnące programy trudności. Płaciło się raz, ale jak byczek zrzucił cię od razu, to twoja strata.”
    – tu, podobnie jak wyżej, mam poważne wątpliwości; nie jest to zwrot do adresata sensu stricto.
    Czy podane zapisy są poprawne, czy może jednak przekombinowałam i powinnam wszędzie zastosować wielką literę?
  • Zapis cytatu z podpisem
    10.09.2018
    10.09.2018
    Dzień dobry,
    Jak należy zapisać cytat, który kończy się podpisem (cytowany jest krótki list): z kropką po cudzysłowie czy bez kropki?
    Cytat, o którym powyżej, wypełnia cały kwadratowy dymek komiksowy. Kolejny tekst to kolejny kwadratowy dymek, niecytat.
  • Zatonąć na minie

    9.01.2022

    Szanowni Państwo,

    w opracowaniach na temat statków i okrętów można spotkać się ze stwierdzeniem, że statek zatonął na minie. Czy nie jest to zbyt daleko idący skrót językowy? Wszak statek zatonąć może na morzu, po wpłynięciu na minę.


    Pozdrawiam

    Grzegorz

  • zbieg kropki i cudzysłowu
    5.03.2008
    5.03.2008
    Szanowni Państwo!
    Czy kiedy całe zdanie (lub kilka zdań) znajduje się w cudzysłowie i kończy wykrzyknikiem, pytajnikiem lub wielokropkiem, po zamknięciu cudzysłowu należy stawiać kropkę? Nie chodzi o przypadki typu:
    On powiedział: „Ale brzydka pogoda!”.

    bo tu kropka zamyka zdanie rozpoczynające się przed cudzysłowem, lecz o takie, gdy cudzysłowem wydzielona jest całość, np.:
    „Ta pogoda jest obrzydliwa!”

    – i tu kropka czy nie? Tak na chłopski rozum ta kropka nie ma czego zamykać…
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego