-
Skąd dyna, dana itp. w kolędach i pastorałkach?
23.02.202123.02.2021Szanowni Państwo,
wraz ze zbliżającymi świętami Bożego Narodzenia zaczęłam zadawać sobie pytanie: czym właściwie jest powtarzająca się w refrenie „dyna”, pojawiająca się w znanej kolędzie „Gore gwiazda Jezusowi”? Jaka jest etymologia tego słowa?
Pozdrawiam serdecznie
-
tel., fax, e-mail24.04.200624.04.2006Kolejne z moich pytań będzie dotyczyć interpunkcji w stopkach redakcyjnych. Czy po skrótach i wyrazach typu: tel., fax, e-mail powinno się stawiać dwukropek? Pozdrawiam!
-
Tytuł cyklu powieściowego13.12.201913.12.2019Reguła https://sjp.pwn.pl/zasady/Tytuly-czasopism-i-cykli-wydawniczych-oraz-nazwy-wydawnictw-seryjnych;629390.html mówi o cyklach wydawniczych. Czy cykl powieściowy jest w tym sensie cyklem wydawniczym? Jeśli tytuł pierwszej powieści staje się później tytułem cyklu powieściowego, to należy pisać np. „Wszystkie zwierzęta żyjące w lesie” (tytuł powieści, małymi literami) i „Wszystkie Zwierzęta Żyjące w Lesie” (tytuł cyklu, wielkimi)?
-
umniejszać3.02.20083.02.2008Czy czasownik umniejszać łączy się z biernikiem, czy celownikiem? Mogę umniejszać coś czy czemuś, a może można i tak, i tak?
-
Wariacja 5.10.20185.10.2018Spotkałem się z użyciem słowa wariacja w znaczeniu ‘odmiana’ obok wielu rzeczowników (wariacja ćwiczenia/potrawy). Tymczasem słowniki ograniczają możliwości użycia tego słowa do opisu sztuki (utworów muzycznych, obrazów) wzorowanej na danym motywie – występuje wtedy konstrukcja wariacja na temat.
Czy poprawne jest poprzedzenie rzeczownika w dopełniaczu (niezwiązanego ze sztuką) słowem wariacja, aby opisać odmianę tej rzeczy? Mniemam, że nie powinno się wtedy wprowadzać członu na temat.
-
w obrazach czy na obrazach?17.12.201417.12.2014W Wikipedii często spotykamy kategorie typu: Święty Franciszek na obrazach, Danae na obrazach, Archanioł Gabriel na obrazach. Moim zdaniem powinno być raczej w obrazach, a nie na obrazach, albo jeszcze lepiej w malarstwie. Chodzi przecież o pewien motyw w całej sekwencji obrazów. Por. tytuły książek: Dzieje Polski w obrazach, Gdańsk w obrazach itd.
-
w przypadku (.) gdy27.02.201227.02.2012Szanowni Państwo!
Czy w następujących zdaniach poprawne byłoby postawienie przecinka nie przed całym wyrażeniem w przypadku gdy, lecz przed słowem gdy?
1. Motyw, który zawsze musi być obecny, w przypadku gdy podstawowy akt prawny przewiduje uprawnienia wykonawcze.
2. Tekst, który należy zastosować, w przypadku gdy komitet jest już ustanowiony na mocy istniejących przepisów.
3. W przypadku gdy w odniesieniu do […] jest to uzasadnione szczególnie pilną potrzebą, […]. -
wyprowadzić w pole, wpuścić w maliny21.09.200921.09.2009Zastanawiam się, czy związek frazeologiczny wpuścić kogoś w maliny może pochodzić z Balladyny Słowackiego. A jeśli nie, to jaka może być jego etymologia? I skąd, Państwa zdaniem, pochodzi zwrot wyprowadzić kogoś w pole?
Dziękuję! -
Załamać ręce
30.05.202430.05.2024Szanowni Państwo,
moje pytanie jest zapewne dosyć nietypowe, ale chciałbym wiedzieć, jak właściwie wygląda czynność, którą określa zwrot „załamywać ręce”? Nie ukrywam, że opis zawarty w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego „wygiąć na zewnątrz dłonie splecione palcami na znak rozpaczy” jest dla mnie trudny do wyobrażenia; nie przypominam sobie także, bym spotkał się z tak opisanym gestem.
-
zodiak i galaktyki29.09.201229.09.2012Szanowni Państwo!
Kiedy piszemy wielką literą, kiedy małą literą zodiak (Zodiak), znak zodiaku (znak Zodiaku), Zwierzyniec Niebieski (zwierzyniec niebieski), Galaktyka Andromedy (zob. so.pwn.pl, doroszewski.pwn.pl, encyklopedia.pwn.pl)? Dziękuję za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik