muzea
  • Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu

    16.06.2021
    16.06.2021

    Profesor UŁ Jerzy Starnawski przytoczył swego czasu następującą anegdotę o prof. Kazimierzu Nitschu: „Nitsch wywiesił kiedyś ogłoszenie zaczęte słowami: «Ci, co chodzą na moje seminarium...». Znalazł się student, który poprawił «co» na «którzy». Nadszedł Nitsch i dopisał z boku: «Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy...». Student polemizujący z profesorem nie pozostał dłużny, dopisał: «Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu»”. Kto tak naprawdę miał rację w tym sporze?

  • Duże miasta nie boją się odmiany
    17.03.2013
    17.03.2013
    Dzień dobry,
    jako polonista przygotowuję ciągle różne zaproszenia, regulaminy i mam problem z nazwą urzędów. Istniej bowiem Urząd Miasta Toruń, Urząd Miasta Warszawa, ale także Urząd Miasta Gdyni, Prezydenta Miasta Gdańska. Miasto powinno być w mianowniku czy dopełniaczu?
    Polonistka
  • Ethereum
    7.06.2018
    7.06.2018
    Dzień dobry!
    Chciałbym zapytać o odmianę i rodzaj gramatyczny nazwy kryptowaluty ethereum. Zakładam, że jest to wyraz nieodmienny rodzaju nijakiego. Prosiłbym o potwierdzenie lub zaprzeczenie z uzasadnieniem.

    Z poważaniem,
    Andrzej Wijas
  • etykietaż
    2.11.2004
    2.11.2004
    Szanowni Państwo,
    czy w języku polskim istnieje słowo etykietaż? Pracuję w muzeum i w moim środowisku używa się tego słowa na określenie etykiet pod obiektami, np. „Wystawa gotowa, do zrobienia jeszcze tylko etykietaż”. Intuicyjnie wywodzę to z francuskiego, i piszę, jeśli muszę, np. w kosztorysie wystawy, przez ż z kropką. Ale może to słowo w polszczyźnie w ogóle nie istnieje?
    Z poważaniem,
    Iwona
  • forumowicz czy forowicz?
    10.01.2009
    10.01.2009
    Szanowna Redakcjo,
    prof. Jerzy Bralczyk na swoim wideoblogu zwrócił moją uwagę na słowo forumowicz. Wykazał przez analogię z muzeum i liceum, że jest to forma niepoprawna, i zaproponował forowicza. Uznałem więc, że także przymiotnik forumowy musi być błędny. Czy poprawnym słowem jest foralny lub forowy?
    Gdy próbowałem doń przekonać znajomych, zostałem oskarżony o puryzm, a wyraz forumowy uznany został za usankcjonowany normą uzualną. Czy są Państwo w stanie rozstrzygnąć nasz spór?
  • historycznosztuczny
    15.05.2020
    15.05.2020
    Szanowni Państwo,
    ostatnio rozmawiałem z dyrektorem pewnego muzeum i z jego ust wielokrotnie padło sformułowanie historyczno-sztuczny. Z kontekstu można wywnioskować, że chodzi o coś związanego z historią sztuki. Ale czy taki przymiotnik istnieje i/lub czy jest on poprawny? Mnie osobiście „kłuje w uszy”, kiedy słyszę tego typu określenia.
    Z góry dziękuję serdecznie za odpowiedź i pozdrawiam,
    Sz.Sz.
  • jubileusz + czego

    10.06.2023
    10.06.2023

    Dzień dobry, czy forma „uroczystość jubileuszu [tutaj imię i nazwisko danej osoby]”, na przykład „uroczystość jubileuszu Tomka Sawyera”, jest poprawna? Czy Tomek Sawyer może być posiadaczem uroczystości? Czy może w takim wypadku należałoby traktować jego samego jako wydarzenie? A może jednak poprawną wersją jest sformułowanie: „uroczystość jubileuszu [jakiegoś wydarzenia np. urodzin] Tomka Sawyera”?

  • Kwadrans akademicki
    13.11.2016
    13.11.2016
    Szanowni Państwo,
    jaka jest etymologia wyrażenia kwadrans akademicki? Czyżby spóźnianie się było domeną tak dalece właściwą studentom (a może profesorom?), że aż odzwierciedliło się to w języku?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • lokacja i lokalizacja
    9.12.2011
    9.12.2011
    Szanowni Państwo,
    proszę o opinię dotyczącą słowa lokacja, które w żargonie filmowym stosowane jest wymiennie z określeniem lokalizacja (filmowa), oznaczającym miejsce poza studiem filmowym, gdzie jest kręcony film. Czy forma lokacja w odniesieniu do miejsca jest poprawna?
    W języku angielskim spotykamy określenie film location, czy lokacja będzie w taki razie kalką z angielskiego? A może to neologizm?
  • małe i wielkie litery
    18.09.2006
    18.09.2006
    Szanowni Państwo, domyślam się, że były nazistowski niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau jest nazwą opisową i stosujemy małe litery; nazwa oficjalna to Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. Jak jednak pisać ściana śmierci / straceń czy blok nr XI?
    Dziękuję – M.M.
    PS. Czy poprawny jest zapis wyspy kwarnerskie (w Chorwacji)? Wydaje mi się, że to nazwa opisowa, tak jak np. wyspy greckie czy wyspy dalmatyńskie.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego