mówić-
  • zwolennicy Cháveza
    7.10.2013
    7.10.2013
    Wkrótce po śmierci Hugo (Hugona?) Chaveza wypowiedział się dla Wiadomości TVP dyrektor pewnego poważnego instytutu, mówiąc: „«Czaweniści» są popularni, jego filozofia jest popularna”. Zastanowiło mnie to czaweniści, bo czy jednak nie powinno być czawezyści? I jak to oddać w pisowni: chavezyści? Chaveniści?
  • Zwracacam czy oddaję?
    7.05.2003
    7.05.2003
    Dzień dobry!
    Pożyczyłam na chwilę w skretariacie mojej instytucji plan Warszawy. Po kilku minutach przyniosłam go z powrotem i kładąc na półkę powiedziałam: „Zwracam plan Warszawy”. Wtedy pani sekretarka zwróciła mi uwagę, że powinnam powiedzieć „Oddaję…”, ponieważ słowo zwracam jest nieeleganckie – kojarzy się z torsjami. Proszę o opinię.
    Dodatkowym smaczkiem w tej sprawie jest fakt, że ja jestem już babcią, a pani sekretarka jest o kilka lat młodsza ode mnie.
    Pozdrawiam
    Alicja Kolendowicz
  • zwracanie się po imieniu

    22.11.2020
    22.11.2020

    Czy w polskiej kulturze w relacji dorosły uczeń-dorosły nauczyciel można zwracać się do siebie po imieniu? Mam na myśli np. lekcje indywidualne, uczeń i nauczyciel są w podobnym wieku (uczeń/kursant, nauczyciel/lektor).

    Ja właśnie w ten sposób zwracam się do moich uczniów i oni do mnie też, ale wielu nauczycieli twierdzi, że to niezgodne z polską kulturą, tradycją, że to moda, wpływ kultury anglosaskiej itd. Oczywiście w środowisku np. uniwersyteckim sama wolę formę oficjalną, ale mam na myśli właśnie środowisko szkół prywatnych i nauczanie indywidualne.

    Moim zdaniem jak najbardziej zgodne z polską tradycją jest przechodzenie na "ty" dwojga dorosłych ludzi, jeśli oboje wyrażą zgodę. W dyskusji z innymi nauczycielami próbuję zawsze zwracać też uwagę na to, że etykieta językowa i oficjalność/nieoficjalność to nie jest system zero-jedynkowy, jednak nadal jest spora grupa nauczycieli, których moje argumenty nie przekonują.

  • zwrot
    2.06.2006
    2.06.2006
    Uprzejmie proszę o odpowiedź, która z wersji poniższego zdania jest prawidłowa. Proszę o krótkie wyjaśnienie.
    1. Pewne wydatki spowodowane przez (…), mogą podlegać zwrotowi instytucji rządowej zgodnie z instrukcją (…).
    2. Pewne wydatki spowodowane przez (…), mogą podlegać zwrotowi do instytucji rządowej zgodnie z instrukcją (…).
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Jolanta Zarzycka
  • Zwrot oddać w zarząd; pisownia czasy kazimierzowskie, studium generale, na zachód/ na Zachód
    18.06.2018
    18.06.2018
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc w kilku kwestiach:
    - czy poprawne jest sformułowanie oddać w zarząd?
    - jak zapisać czasy KAZIMIERZOWSKIE – małą czy dużą literą?
    - czy Studium Generale można pisać wielkimi literami, jeśli chodzi konkretnie o Akademię Krakowską? I czy jest rodzaju nijakiego?
    - transport towarów na zachód czy na Zachód?

    Dziękuję i pozdrawiam
  • z zagranicy i zza granicy
    1.07.2002
    1.07.2002
    Dzień dobry. Chciałbym zapytać o kwestię dot. wyrazów granica i zagranica. Słowniki podają, że słowo granica oznacza linię graniczną, a zagranica obce kraje, co jest to dla mnie w pełni zrozumiałe. Mówi się: „Jadę za granicę”, ale „Wracam z zagranicy”. Forma „Wracam zza granicy” (zza linii granicznej) jest uważana za niepoprawną dla określenia powrotu z obcego kraju.
    Moje pytanie brzmi: dlaczego? Skoro dla określenia wyjazdu do obcego kraju używa się zwrotu jechać za granicę, czyli, zgodnie z definicją, za linię graniczną, to konsekwentnie, dla określenia powrotu, poprawne powinno być też sformułowanie wracam zza granicy.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Michał Rogala z Łodzi
  • z zakasanymi rękawami
    29.01.2013
    29.01.2013
    Szanowni Państwo,
    chciałabym się dowiedzieć, jaka jest motywacja frazeologizmu pracować z zakasanymi rękawami. Czy możemy tu mówić o jakimś związku z realiami historycznymi, tak jak w wypadku frazeologizmu rosyjskiego rabotat zasučiv rukava (na Rusi dawniej nosili ubrania z długimi do ziemi rękawami i aby można było w ogóle pracować, trzeba było rękawy podciągnąć)?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelniczka
  • źródła nowych słów
    22.11.2001
    22.11.2001
    Skąd przychodzi leksyka? Czy poddaje się strukturze języka? Co się dzieje z wyrazami, które odmieniają się w specyficzny sposób?
  • Żartobliwie trójca święta
    3.07.2018
    3.07.2018
    Szanowni Państwo,
    wyrażenie trójca święta zapiszemy małymi literami, kiedy żartobliwie określamy w ten sposób trzy kluczowe osobistości w jakiejś dziedzinie, prawda?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • że
    3.04.2002
    3.04.2002
    Czy stawiamy przecinek przed powtórzonym że, np. w zdaniu: „Dostawca i Kupujący uzgadniają, że Umowę Ogólną stosować się będzie jako podstawę ich stosunku umownego oraz że będą przestrzegać postanowień i warunków Umowy Ogólnej"? Wydaje mi się, że przecinek należy postawić w takim zdaniu przed „oraz że”, ale nie jestem pewna. Pozdrawiam i dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego