na-kogoś
  • wyprowadzić kogoś na róg soboty
    14.05.2012
    14.05.2012
    Moje pytanie dotyczy powiedzenia wyprowadzić kogoś na róg soboty. Usłyszałem to u rodziny w Łomży, natomiast w Warszawie wszyscy zrobili wielkie oczy, kiedy to powiedziałem. Skąd to się wzięło i co oznacza? Chodzi o dzień tygodnia czy o miasto? Proszę o pomoc.
    Pozdrawiam,
    Ł.K.
  • zmyć komuś głowę i nie zostawić na nim suchej nitki
    7.10.2009
    7.10.2009
    Witam,
    czy zmyć komuś głowę wzięło się od mycia głowy za karę? I jeszcze: czy nie zostawia się na kimś suchej nitki w znaczeniu, że tak się kogoś obmawia, iż nie znajduje się w nim nic dobrego, choćby jednej nitki? Tylko dlaczego suchej?
    Z góry dziękuję!!!
  • na przeczekanie
    13.11.2002
    13.11.2002
    Niektórzy biorą albo dają sobie czasem na wstrzymanie. A czy można wziąć (kogoś) na przeczekanie? Słownik frazeologiczny nie podaje takiego zwrotu. Czy jest więc on (zwrot, nie słownik rzecz jasna) niepoprawny?
  • Na pohybel
    22.01.2017
    22.01.2017
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy wyrażenia na pohybel. Ze zgrozą zauważam, że jest ono coraz częściej używane w wypowiedziach internetowych. Sądziłam (i nie tylko ja, pytałam wielu osób), że należy je rozumieć jako wezwanie do użycia przemocy (powieszenia) i jako takie zgłaszałam administratorom rozmaitych stron. Zdziwiłam się bardzo, gdy w definicji słownikowej znalazłam informację, że na pohybel należy rozumieć jedynie jako ogólne ‘na zgubę, na nieszczęście’. Czy rzeczywiście?
  • na Serafitkach czy Serafitek?
    19.05.2009
    19.05.2009
    Dzień dobry!
    Mam pytanie związane z nazwą ulicy – ul. Serafitek. Zastanawiam się, czy nazwa ta odmienia się – jak powiedzieć poprawnie: „Wysiadłam na Serafitkach” czy „Serafitek”?
    Dziękuję uprzejmie za wyjaśnienie.
  • na uczelni
    22.01.2009
    22.01.2009
    Studiuje się w czy na uczelni (uniwersytecie, politechnice, akademii, szkole)? Która forma jest poprawna? Jeśli obie są poprawne, która jest zalecana?
    Moja uwaga: nie spotkałem się ze stwierdzeniem, że ktoś studiuje na Szkole Głównej Handlowej, ale że na SGH – owszem.
  • Na krzywy ryj

    26.12.2020
    26.12.2020

    Szanowni Państwo!

    Co to znaczy na krzywy ryj? I skąd się to wzięło? Wydaje się, że chodzi o picie alkoholu bez zapłaty, dołączenie do towarzystwa i picie na ich konto, ale w takim razie jak rozumieć tytuł książki : Rejs na krzywy ryj (biograficzna o Himilsbachu)?


    Z poważaniem - Dociekliwy

  • na raz i naraz
    30.09.2012
    30.09.2012
    Wprawdzie SO w haśle naraz nie wspomina o kontekście 'za jednym zamachem' (jedyny taki przykład to lekarstwo na raz), lecz szersza interpretacja jest konieczna (tak abym w tym formularzu zadał tylko jedno pytanie). Ale czy można różnicować pisownię zależnie od intencji (przesuwając akcent), np. przeskoczyć dwa stopnie na raz 'w jednym kroku'? Zresztą czy można wbiegać co jeden stopień naraz lub czytać tylko jedną książkę naraz? Aby coś było jednocześnie, musi chyba być coś drugiego?
  • na czy do?
    31.12.2002
    31.12.2002
    Szanowni Państwo!
    Moje pytanie dotyczy poprawności zwrotów: chory przyjęty na oddział / do oddziału, chory leżący w oddziale / na oddziale. Posiadany przez mnie słownik podaje jako poprawną formę na, jednak znalazłem w Państwa poradni odpowiedź dotyczącą zwrotów na izbie przyjęć, wytrzeżwień oraz do izby wytrzeźwień, przyjęć i mam wątpliwości. Dziękuję za odpowiedź.
  • na głęboką wodę
    11.05.2004
    11.05.2004
    Szanowni Państwo,
    w tekście tłumaczenia z języka francuskiego, które analizuję pod względem poprawności językowej, pojawiło się następujące zdanie: TRZEBA PO PROSTU SKOCZYĆ NA GŁĘBOKĄ WODĘ BEZ ZASTANOWIENIA. Czy doszło tutaj do zniekształcenia jakiegoś związku frazeologicznego (jeśli tak, to jakiego?), czy też jest to zdanie poprawne?
    Dziękuję za odpowiedź,
    Justyna Balcerek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego