nadejście
  • Pochodzenie spójnika zanim.

    26.03.2021
    26.03.2021

    Szanowni Państwo,

    skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

    Pozdrawiam, P.R.

  • o znieważaniu, ruchu samochodwym i o budowie zdania
    12.06.2009
    12.06.2009
    Witam,
    mam następujące pytanie: która forma jest poprawna (a może obie)? „Odczekawszy, aż ruch samochodowy zelżał, przebiegli na drugą stronę ulicy” czy „Odczekawszy, aż ruch samochodowy zelży, przebiegli na drugą stronę ulicy”.
    Dziękuję, pozdrawiam,
    JCeler.
  • Jak się mówiło przed wojną?
    30.01.2013
    30.01.2013
    Dzień dobry,
    pytanie dotyczy języka używanego przed wojną i anachronizmów językowych w literaturze. Czytam teraz Morfinę Szczepana Twardocha, w której polski oficer w 39 roku używa na godziny określeń 17.00 i 22.00. Czy tak mówiło się przed wojną? (Zdawało mi się, że 5 i 10).
    I ewentualnie dodatkowo, jeśli ktoś z Państwa czytał tę książkę: czy przed wojną mówiło się tak, jak mówią jej bohaterowie (chodzi mi o przekleństwa etc.)?
    Dziękuję bardzo i pozdrawiam,
    Małgorzata Werner
  • orgazmiczny czy orgastyczny?
    14.03.2005
    14.03.2005
    Jak wygląda przymiotnik od słowa orgazm? Często spotykam orgazmiczny, wydaje mi się jednak, że prawidłowa forma powinna brzmieć orgastyczny (podobnie jak spazm – spastyczny itp.).
  • panna wstrzemięźliwa

    7.06.2023
    18.02.2015

    „Pokorniuchno się skłoniła, jako panna wstrzemięźliwa”. Co dokładnie autor pieśni adwentowej miał na myśli nazywając Maryję wstrzemięźliwą? Jako – czyli jej pokorny pokłon wynika z jej wstrzemięźliwości? Wstrzemięźliwy jest ten, kto (po)wstrzymuje (się) – kalka łac. continentia, dotyczyć to może zresztą różnych obszarów życia. Proszę o wyjaśnienie :)

    Pozdrawiam serdecznie

    Łukasz

  • Ponownie o przyimku za
    19.04.2019
    19.04.2019
    Szanowna poradnio,
    czy przyimka za dla czasu można używać dla liczenia czasu od innej chwili niż tylko od chwili mówienia? Jeśli kontekst sytuacyjny na to pozwala, to dlaczego nie można użyć przyimka do liczenia czasu od chwili, o której ktoś myśli bądź mówi lub wynika to z kontekstu? Jeśli ktoś mówi za tydzień w piątek i ma na myśli liczenie tygodnia od najbliższego piątku, to chyba może użyć przyimka za dla takiej interpretacji. Dlaczego traktować język sztywno?
  • Ten czy przyszły weekend?
    17.06.2013
    17.06.2013
    Mój partner twierdzi, że przyszły weekend może odnosić się zarówno do najbliższego, jak i do kolejnego weekendu. Ja uważam natomiast, że weekend w bieżącym tygodniu można określić jedynie mianem tego/najbliższego weekendu, a przyszły weekend to weekend w kolejnym tygodniu. Luby jest głuchy na moje argumenty, a sprawa jest paląca, bo kilkakrotnie umawialiśmy się na przyszły weekend i okazało się, że on przyszedł w ten weekend, a ja w kolejny ;-)
    Pozdrawiam,
    Ola
  • Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu

    16.06.2021
    16.06.2021

    Profesor UŁ Jerzy Starnawski przytoczył swego czasu następującą anegdotę o prof. Kazimierzu Nitschu: „Nitsch wywiesił kiedyś ogłoszenie zaczęte słowami: «Ci, co chodzą na moje seminarium...». Znalazł się student, który poprawił «co» na «którzy». Nadszedł Nitsch i dopisał z boku: «Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy...». Student polemizujący z profesorem nie pozostał dłużny, dopisał: «Co wolno Mickiewiczu, to nie tobie, Nitschu»”. Kto tak naprawdę miał rację w tym sporze?

  • de przed nazwiskiem
    25.04.2017
    25.04.2017
    Szanowna Poradnio,
    czy kiedy w nazwiskach obcych występuje cząstka de, to przy spolszczaniu można z niej zrezygnować? Czyli np. markiz Roberto de Villena to markiz Villena czy markiz de Villena?
    Łączę wyrazy szacunku
    Dorota
  • jaki i który
    14.10.2012
    14.10.2012
    Często widzę zdania z o jakim, o jakiej, w których przecinek czasem został postawiony, a innym razem nie. Jaki są zasady interpunkcji w tym przypadku? Czy postępujemy tak samo, jak w przypadku o którym, o której? Czy w zdaniu: „Chwila, o jakiej nawet nie marzyłem…” powinien być przecinek, czy nie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego