naraz
  • Ortografia: partykułoprzysłówek, śniegodeszcz
    12.07.2016
    12.07.2016
    Szanowni Państwo,
    czy wyraz partykuło-przysłówek jest utworzony zgodnie z zasadami ortografii? Chyba nie dopuszcza się zapisu złożenia rzeczowników z interfiksem i łącznikiem naraz. Swoją drogą, zasady dotyczące tych złożeń wydają się niepraktyczne. Jeśli coś jest ni to śniegiem, ni to deszczem, to właściwie powinno być śniegiem-deszczem, nie śniegodeszczem, ani śniego-deszczem, prawda?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • otwarli
    2.07.2007
    2.07.2007
    Witam Państwa,
    mam dwa pytania:
    1. Czy powiedzenie otwarli (np. drzwi) zamiast otworzyli jest błędem językowym, czy też jest dopuszczalne jako regionalizm w Małopolsce, skąd pochodzę?
    2. Skąd lub od czego pochodzi moje nazwisko: Ochał?
    Serdecznie dziękuje za odpowiedź i pozdrawiam.
  • piękna polszczyzna
    18.01.2014
    18.01.2014
    Co to właściwie znaczy mówić piękną polszczyzną? W jednym z wywiadów dziennikarka Katarzyna Dowbor wyznała, że jej syn Maciej „mówi piękną polszczyzną, co było przestrzegane w naszym domu”. Czy piękna polszczyzna to unikanie wulgaryzmów, słów potocznych, wyrażeń slangowych itp.? Za to silenie się na wykwintność wypowiedzi z Mickiewiczem czy Słowackim w ręku? Staram się mówić przede wszystkim poprawnie, prosto i zrozumiale, ale czy powinienem też kłaść nacisk na jakieś piękno wypowiedzi?
  • Przecinek zmienia sens wypowiedzi
    6.12.2009
    6.12.2009
    Witam!
    Zwracam się do Was z pytaniem, czy w zdaniu „Myślę, że oba teksty, pochodzące ze średniowiecza, są dość istotne dla literatury” przecinki są konieczne?
  • Przymiotniki od rodzimowierstwo słowiańskie, rodzimowierstwo germańskie, rodzimowierstwo bałtyjskie
    7.03.2019
    7.03.2019
    Szanowni Państwo,
    od jakiegoś czasu nurtuje mnie, w jaki sposób powinno się konstruować przymiotnik od nazw religii etnicznych, takich jak rodzimowierstwo słowiańskie, w sytuacji gdy nie wystarczy samo rodzimowierczy – np. gdy mówimy o kilku religiach naraz. Czy prawidłowe będą formy słowiańskorodzimowierczy, germańskorodzimowierczy, bałtyjskorodzimowierczy itd.? A może lepiej będzie użyć form słowianowierczy, germanowierczy, bałtowierczy?

    Z wyrazami szacunku,
    W.B.
  • pytania dwa
    21.01.2013
    21.01.2013
    Chciałem zadać dwa pytania:
    1. Czy to prawda, że pisanie Witam na początku listu/maila jest obraźliwe, niepoprawne? Dlaczego?
    2. Czy jest różnica między słowami lub i albo w języku polskim? Taka, jaka występuje w logice matematycznej, gdzie albo to wybór tylko jednego z wielu elementów, zaś lub pozwala na wybranie dowolnej liczby?
  • pytania dwa
    6.04.2015
    6.04.2015
    Dzień dobry,
    jak należy w czasie oficjalnej imprezy kulturalnej tytułować przedstawiciela konsulatu: „Witamy panią konsul generalną Annę…” czy „… konsula generalnego RP, panią Annę”?
    Drugie pytanie: łącznik czy bez łącznika w nazwach miast i dzielnic, np. Hawierzów-Błędowice czy Hawierzów Błędowice (z czego Błędowice były samodzielną gminą, a później stały się częścią miasta)? Inny przykład to Trzyniec-Centrum (Trzyniec Centrum).
    Dziękuję i pozdrawiam
    Lidia Kosiec
  • pytania dwa
    11.04.2015
    11.04.2015
    Dzień dobry!
    Zwracam się z dwoma pytaniami:
    1. Czy wyraz krewetka ma związek z rodziną wyrazów pochodzącą od słowa krew?
    2. Słowo patetyczny oznacza podniosły, lecz raczej jest to sztuczna i nienaturalna podniosłość. Czy istnieje jakieś inne znaczenie tego wyrazu pozwalające wyjaśnić, dlaczego Beethoven nazwał sonatę tytułem patetyczna?
  • rekcja wybranych czasowników
    29.12.2014
    29.12.2014
    Szanowni Państwo,
    mam kilka wątpliwości składniowych. Czy chcieć łączy się z dopełniaczem, czy z biernikiem? A nie chcieć, dowodzić? Np. Ja nie wiem, czego/co Ty tu chcesz dowodzić. A dobierać? Kiedy spotkałem się z połączeniem dobierać słów, zdziwiło mnie, bo ja bym dobierał słowa. Czy zatem dobierać rządzi dopełniaczem? Jeszcze takie zdanie: „Nikt nie broni uprawiać sztukę/sztuki samodzielnie”. Użycie gerundiów mogłoby chyba czasem ułatwić sprawę.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • rozbieżności między słownikami
    17.06.2002
    17.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
    Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
    Pozdrawiamy.
    Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego