Dzień dobry, niestety, w przypadku hasła lancknecht (https://sjp.pwn.pl/sjp/lancknecht;2565581.html) zaistniał błąd. Nazwa wywodzi się od „landu”, a nie od „lancy” (będącej, nawiasem mówiąc, bronią kawalerii). Stąd też poprawny, akceptowany na całym świecie termin do „landsknecht”. W Polsce błąd popełnił Marek Plewczyński w książce „Daj nam Boże sto lat wojny”, przez co rozpropagował niepoprawną wersję. Pozdrawiam, Michał Faszcza (Uniwersytet Śląski)

Szanowni Państwo,

w SO PWN znajduję przykład łącznej pisowni leksemu leczby: Idź, leczbym chciał wiedzieć, kiedy wrócisz. Moim zdaniem cząstka by należy tu do czasownika, nie spójnika. Chyba nie tylko ja się buntuję – w NKJP łączna pisownia leczby występuje tylko 2 razy (Gazeta Wyborcza) obok 223 przykładów pisowni rozdzielnej (wiele z książek czołowych wydawnictw i autorów). W innych przypadkach jest jeszcze większa dysproporcja. To jak jest z tym uzusem? Ma znaczenie, czy nie?

Proszę mi odpisać, jak wygląda prawidłowa pisownia litery G w alfabecie pisanym i drukowanym. Czy nastąpiła na przestrzeni lat jakaś zmiana? Nie potrafię poprzez klawiaturę napisać dużej litery G, która swoim wyglądem nieco przypomina literkę S, którą w latach 70 uczono mnie pisać w szkole.

Szczęść Boże!

Pragnąłbym zapytać o literę „x” w języku polskim. Mianowicie, coraz częściej spotykam się z zapisem wyrazów, np. „ksiądz” czy „książka”, właśnie przez literę „x” („xiądz”, „xiążka"). Czy taki zapis jest poprawny?

Słyszałem, że dawniej litera ta występowała w języku polskim w tych właśnie wyrazach, czego pozostałością mają być skróty „x.” (Ksiądz) oraz „WXL” (Wielkie Księstwo Litewskie).

Z wyrazami szacunku

Bartosz K.

Szanowni Państwo!
W publikacjach na temat marketingu występuje dość często wyrażenie marketing mix, oznaczające zestaw (czy mieszankę) narzędzi marketingowych, takich jak produkt, cena, promocja i dystrybucja. Marketing należy do tych dziedzin, w których słownictwo polskie nie miało jeszcze czasu rozwinąć się i zakorzenić. Jeżeli jednak uznaje się określenie marketing mix za precyzyjniejsze (i oszczędniejsze?) niż możliwe polskie odpowiedniki, to należy mu zapewnić funkcjonowanie zgodne z duchem języka polskiego.
Tak się jednak nie dzieje. W artykułach i podręcznikach publikowanych na początku lat dziewięćdziesiątych marketing mix na ogół nie był odmieniany, co było może nieco śmieszne, nieco sztuczne, ale stanowiło mniejsze zło w stosunku do tego, co nastąpiło później. Jak widać odczuwana była potrzeba odmiany (fleksji), skoro któryś z autorów zdecydował się na zastosowanie w dopełniaczu i miejscowniku formy marketingu mix. Sprawa byłaby błaha, gdyby nie to, że ten dziwoląg językowy został skrzętnie skopiowany przez następnych autorów i w kolejnych podręcznikach do marketingu taka właśnie absurdalna odmiana pojawia się coraz częściej. Wynika ona prawdopodobnie stąd, że z dwóch członów tego wyrażenia marketing nie sprawia żadnych problemów z odmianą, a mix sprawia, bo nie wiadomo, jak należy pisać: mixu czy miksu, mixie czy miksie, lepiej więc tego miksu nie ruszać.
Zasadniczy problem takiej interpretacji polega na braku zrozumienia konstrukcji tego wyrażenia i roli każdego z dwóch wyrazów. Marketing mix można by przetłumaczyć na polski jako mieszankę marketingową. Wyraz marketing (człon odróżniający) określa wyraz mix, a nie na odwrót. Tymczasem odmiana marketingu mix mogłaby sugerować, że chodzi tu o jakiś rodzaj marketingu; w tym przypadku kolejność wyrazów byłaby pozbawiona sensu.
Ja używam w dopełniaczu formy marketing miksu, w miejscowniku – marketing miksie, co nie jest może piękne, ale respektuje rolę każdego z elementów wyrażenia. Można się zastanawiać, czy nie lepiej, z punktu widzenia ducha języka, wyglądałaby forma miks marketingowy z odmianą: miksu marketingowego, o miksie marketingowym. Jeżeli zaś przyjmiemy, że mix jest bezwzględnie nieodmienny, mogę uznać (choć nie bez żalu, bo polski jest językiem fleksyjnym i w tym upatruję jego piękno), że całego wyrażenia marketing mix odmieniać nie należy. Nie mogę się jednak pogodzić z powyżej opisaną odmianą: marketingu mix i proszę o pomoc.

Proszę o podanie męskich i żeńskich nazw mieszkańców miejscowości Masłomiąca i Żmiąca.

Szanowni Państwo!
Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, jak należy skrócić wyrażenie masy ciała: m.c. czy mc.? Ja opowiadam się za pierwszą z tych wersji. Przykładowe zdanie: „Lek należy podawać w dawce 1 mg/kg m.c. dwa razy w tygodniu” (Lek należy podawać w dawce jednego miligrama na kilogram masy ciała dwa razy w tygodniu).

Łączę wyrazy szacunku,
Jan Artur Sieńczewski

Dzień dobry,
chciałam zapytać, czy zwrot mieć miejsce wprowadza w zdaniu stronę bierną? Np. „Wernisaż miał miejsce w galerii”? Nie miałabym wątpliwości w przypadku „Wystawa odbyła się” – strona czynna lub „Wystawa została otwarta” – strona bierna. Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
Beata

Szanowni Państwo,
często spotykam się z niepoprawnym w moim mniemaniu zapisem słowa minitenis, które pisane jest rozłącznie. Nawet Państwowy Związek Tenisowy zapisuje minitenis niekonsekwentnie, raz łącznie, a raz rozdzielnie. Podobnie robią wszystkie ośrodki tenisowe zajmujące się szkoleniem najmłodszych. Frekwencja w przeglądarce Google jest przeważająca na rzecz mini tenisa. Może rozwieją Państwo moje wątpliwości? Minitenis mini tenis?

Szanowni Państwo,
chciałem zapytać, czy zdanie „Pacjent nadal nie odzyskał przytomności” jest poprawne. Chodzi mi tutaj o użycie wyrazu nadal w połączeniu z czasem przeszłym i dokonaną formą czasownika. Czy nie poprawniej byłoby np. „Pacjent nadal nie odzyskuje przytomności”?
Z góry dziękuję za odpowiedź.