nie-ma
  • Nie tylko…, lecz także…
    25.04.2016
    25.04.2016
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie o obowiązywanie spójników skorelowanych. Nikt nie protestuje przy zarówno…, jak i…, tyle…, ile… itp., natomiast nie tylko…, lecz także… budzi sprzeciw – padają wyjaśnienia, że przecież formą dopuszczoną przez poradnię jako poprawną jest ale i, ale też itp., więc dlaczego ingerencja i wprowadzanie formy lecz także?
    Z uszanowaniem
    Bożena Dembińska
  • Nie wiem (,) jak
    4.12.2011
    4.12.2011
    Witam,
    mam pytanie dotyczące przecinka przed zaimkiem. SO podaje, że w konstrukcjach typu „Nie wiem gdzie”, czyli tam gdzie zdania podrzędnego de facto nie ma, przecinka być nie powinno. A co w sytuacji, kiedy mamy dwa zaimki lub konstrukcja jest w inny sposób rozbudowana? Na przykład: „Nie wiem, gdzie i kiedy” lub „Nie wiem, jak bardzo” czy „Nie wiem, w jaki sposób”?
    Dziękuję.
    AP, Lublin
  • nie winien czegoś
    1.11.2013
    1.11.2013
    Szanowni Państwo,
    zwracam się do Państwa z prośbą o udzielenie odpowiedzi odnośnie wyrażenia nie winien (przestępstwa). W słowniku ortograficznym znalazłam odesłanie do reguły: przed wyrazami brak, można, potrzeba, trzeba, warto, wiadomo, wolno, które mają znaczenie czasownikowe piszemy nie osobno – ale w moim odczuciu przykład nie winien w tejże regule się nie mieści.
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • nie X, ale Y
    22.09.2009
    22.09.2009
    Mam pytanie dotyczące konstrukcji nie coś, ale coś. Czy powinienem powiedzieć: „Nie kupiłem forda, ale opla” czy „Kupiłem nie forda, ale opla”? Ta druga brzmi sztuczniej, ale orzeczenie nie jest zaprzeczone, tak jak w 1. zdaniu, w którym można by dopatrzyć się związku nie kupiłem opla, mimo że w zdaniu chodzi o sens przeciwny! Czy więc elipsa w 1. zdaniu jest dopuszczalne, czy należałoby powtórzyć orzeczenie, tyle że bez negacji?
  • nie z imiesłowami
    13.12.2000
    13.12.2000
    Mam pytanie dotyczące imiesłowów przymiotnikowych. Słyszałam, że od niedawna istnieje regulacja, która mówi, że imiesłowy przymiotnikowe z nie piszemy zawsze łącznie. Czy to prawda? Czy należy się już do tego stosować?
  • nie z imiesłowami po raz kolejny
    24.01.2011
    24.01.2011
    Proszę o jasną odpowiedź, jak zapisać nie z imiesłowem poprzedzonym słowem nigdy: nigdy nie widziany czy nigdy niewidziany? Czy są to wyjątki (tak jak np. konstrukcje: ani nie widziany, ani nie słyszany) i tylko pisownia rozłączna jest poprawna? Dodam, że omawiane przypadki występują w obszernej publikacji, w której w pozostałych sytuacjach nie z imiesłowami w funkcji czasownikowej konsekwentnie zapisywane jest łącznie.
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Gabriela Niemiec
  • Nie zlikwidujemy ch, rz, ó
    4.10.2017
    4.10.2017
    Dlaczego w języku polskim nie uproszczono niektórych powtarzających się liter skoro mają to samo brzmienie i w mowie nie sposób ich odróżnić od siebie?
    Mam tutaj na myśli litery takie jak ż i rz, ó i u, ch i h. Z tego co kojarzę, w językach takich jak słowacki, czeski czy chorwacki nie występują takie rozróżnienia na dwa warianty tak samo brzmiącej i wymawianej litery. Uważam, że nie zaszkodziłoby to językowi polskiemu, a znacząco by pomogło młodszym pokoleniom oraz osobą z innych krajów nauczenia go.
  • Szef ma zawsze rację

    9.06.2023
    9.06.2023

    Szanowni Państwo, nurtuje mnie od jakiegoś czasu sformułowanie, którego wymaga ode mnie mój szef. Wydaje mi się, że konstrukcja, jakiej on chce i jaką zawsze nanosi mi na pisma, poprawiając je, jest niepoprawna. Zamiast „Proszę o przesłanie informacji” muszę pisać „Proszę o spowodowanie przesłania informacji”. W mniemaniu mojego przełożonego pierwsze sformułowanie nie oddaje charakteru czynności, czyli tego, że adresat ma sprawić, by ktoś inny przesłał stosowne informacje. Bardzo proszę o rozstrzygnięcie mojego dylematu językowego.

  • Wyżej ..., niż ... ma. 

    14.04.2021
    14.04.2021

    Dzień dobry,

    w języku potocznym mamy takie powiedzonko wyżej sra, niż dupę ma. Zastanawiałem się ostatnio jaki jest sens tego powiedzenia? Co one oznacza to wiem.

    Od strony biologicznej to powiedzenie sensu nie ma, stąd zaczęło mnie nurtować „co autor miał na myśli mówiąc w ten sposób i co go skłoniło do tego”. Źródła internetowe nie podają etymologii tego porzekadła, stąd kieruje pytanie do Państwa z prośbą o pomoc ;-)

    Dziękuję za pomoc!

     Łukasz

  • Wyżyna Czesko-Morawska, której nie było

    23.09.2022
    2.11.2016

    Byłabym bardzo wdzięczna za wyjaśnienie pisowni wyżyny czesko-morawskiej, przedstawionej jako wzorcowa na tegorocznym dyktandzie w Katowicach: Z wyżyn, z czesko-morawskiej zwłaszcza… . W słowniku ortograficznym zaleca się pisownię tej nazwy dużymi literami.

    Z góry bardzo dziękuję za wyjaśnienie.

    Z poważaniem

    Agnieszka Buczkowska

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego