niebezpieczny
  • dźwięczne [z] w wygłosie
    14.05.2013
    14.05.2013
    Szanowna Poradnio,
    mam pytanie dotyczące fonetyki języka polskiego. W pewnej książce zawierającej porady logopedyczne znalazłam ćwiczenia na głoskę [z]. W ćwiczeniach tych były pojedyncze wyrazy zakończone na literę z, zapisane w słupku, i z polecenia wynikało, że to są przykłady słów zawierających głoskę [z] w wygłosie. Uczono mnie, że polski wygłos jest bezdźwięczny. Moim zdaniem takie ćwiczenia nie powinny się znaleźć w książce – czy mam rację?
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
  • ekoskóra
    3.01.2010
    3.01.2010
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie pojęcie eko skóra (eko-skóra, eco skóra itd.). Wydaje mi się, że skóra to… hm… wierzchnia warwa człowieka albo zwierzęcia. Ale jeśli coś nie pochodzi od człowieka ani zwierzęcia, a jest rodem z fabryki tworzyw sztucznych, to czy może być skórą?
  • gadzina
    26.10.2012
    26.10.2012
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie etymologia słowa gadzina. Zastanawiam się, czy jego pochodzenie jest faktycznie tak oczywiste, czy też stoi za nim jakaś większa tajemnica oraz czy historycznie słowo to faktycznie zostało użyte już w XVII wieku, czy też może znane i pisane było już wcześniej. Byłbym niezmiernie zobowiązany za odpowiedź.
  • Kim jest dyktator?
    14.01.2017
    14.01.2017
    Szanowni Państwo,
    spotkałem się z opinią, że słowa dyktator można użyć jedynie w odniesieniu do osoby, która przejęła władzę nielegalnie, wbrew zastanemu systemowi. W związku z tym nie nazwie się dyktatorem Hitlera, Stalina czy np. przywódcę Korei Północnej. Kwerenda słownikowa nie potwierdza takiego zawężenia znaczenia tego słowa. Prosiłbym o komentarz.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Łączliwość leksykalno-semantyczna

    27.10.2022
    27.10.2022

    Pracując nad własnym tekstem, użyłam następującego wyrażenia: "jej płuca zaległa niebezpieczna duszność".

    Ktoś zwrócił mi uwagę, że jest ono błędne. Czy rzeczywiście nie można tak powiedzieć?

    Pozdrawiam,

    D.L.

  • motor jako motocykl
    16.03.2014
    16.03.2014
    Szanowni Państwo,
    jedna z osób piszących na Facebooku wyraziła przekonanie, że słowa motor nie można używać na określenie motocykla, słowo występuje tylko w znaczeniu 'silnik'. Sprawdzenie tej informacji w słowniku uznała za przejaw niewiedzy i bezsilności – ktoś, kto ma swoje zdanie, nie musi niczego sprawdzać. Sprawdziłam, ale chcę się upewnić. Motor to potocznie motocykl, prawda?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • nazwy obiektów miejskich
    27.05.2002
    27.05.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam trudności z ustaleniem, jak powinno się pisać wyrażenie katedra wawelska (chodzi o wielkość pierwszych liter słów).
    I to samo, ale generalnie: skąd czerpać wiadomości na temat pisowni poszczególnych obiektów zabytkowych i turystycznych? Nazwy czy określenia poszczególnych wież, baszt, chat, kaplic, dzwonów itd. pisane są bardzo różnie w rozmaitych źródłach i w zależności od kontekstu. Na przykład kiedy chcę użyć wyrażenia dzwon Zygmunta, powinienem właściwie sprawdzić, czy istnieje taka nazwa własna (Dzwon Zygmunta), czy jest to tylko opisanie dzwonu Zygmunt (= dzwon ufundowany przez Zygmunta). Rzetelne wyjaśnienie takiego (czy innego) przypadku bywa czaso- i pracochłonne, i nie zawsze daje rezultaty.
    Odpowiedź Poradni nt. klasztoru Franciszkanów pokazuje, że nawet jeśli znajdziemy poszukiwany ciąg wyrazów w słowniku ortograficznym, to jeszcze się może okazać, że podana pisownia dotyczy jednego z możliwych kontekstów, być może akurat nie tego, o który nam chodziło.
    Opieranie się na materiałach wydawanych dla turystów wydaje mi się niebezpieczne, gdyż wydawca chcąc zachwalić swój „towar”, może nadużywać wielkiej litery. Czasem w grę też wchodzi wielka litera stosowana ze względów uczuciowych. Jak radzić sobie w tym językowym gąszczu turystyczno-zabytkowych atrakcji?
  • nuda – nudów
    26.01.2012
    26.01.2012
    Witam,
    mam pytanie odnośnie odmiany słowa nuda. W języku polskim jest liczba mnoga – nudów. Czy można zastosować liczbę mnogą w następującym zdaniu: „W pracy nie ma nudów”?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • Odmiana imienia Kawhi
    28.09.2017
    28.09.2017
    Szanowni Państwo,
    chciałem się do Państwa zwrócić z pytaniem o wzór odmiany oraz sposób zapisu imienia amerykańskiego koszykarza, które w podstawowej formie brzmi Kawhi Leonard (imię wymawiane jest „Kałaj”). O ile odmiana nazwiska jest dość oczywista, tak imię sprawia drobne kłopoty. Będę wdzięczny za wyjaśnienie tej kwestii.

    Z pozdrowieniami,
    Michał
  • sprawozdawcy sportowi
    5.05.2006
    5.05.2006
    Chciałbym się dowiedzieć, jakie normy poprawnościowe łamią sprawozdawcy w niżej przedstawionych przykładach:
    — „Jak państwo widzicie, nic nie widać już w tej mgle”.
    — „Szwedzi są o tyle niebezpieczni, że nie są groźni”.
    — „Piłka ugrzęzła w ciałach warszawskich zawodników”.
    —„Hiszpan sięgnął po piłkę, która była po przeciwnej stronie boiska”.
    — „Norwegowie w czerwonych koszulkach i białych spodenkach, Polacy zaś w strojach odwrotnie pokolorowanych”.
    — „Oto ten moment, przed momentem na państwa ekranach”.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego