niestety
  • bity i bajty
    16.02.2003
    16.02.2003
    Jeśli słowo bit w dopełniaczu brzmi bitu, to dlaczego na bajt w dopełniaczu mówimy bajta? Inne słowo – bufor – w dopełniaczu może brzmieć zarówno buforu, jak i bufora. Dlaczego nie możemy użyć dopełniacza bajtu?
  • błędy mniejsze i większe
    24.09.2008
    24.09.2008
    Pytanie brzmi: jak dzielimy błędy ortograficzne? Czy wszystkie są równe, czy istnieje podział na błędy I i II stopnia? Jeśli istnieje podział na błędy rażące (I stopnia) i inne, to proszę o ich konkretne wymienienie. W szkole niestety wszystko traktuje jako błąd: kropka czy przecinek jest tak samo oceniana jak źle napisane słowo, u zamiast ó itp.
    Bardzo proszę o najprostszą odpowiedź, ewentualnie wskazanie źródła, na które się można powołać.
    Z poważaniem,
    Jerzy Wojciechowski
  • Boli mi
    29.01.2016
    29.01.2016
    Dzień dobry Państwu!
    Jestem polonusem i mieszkam w Rosji, a więc dość często spotykam się z tak zwaną łamaną polszczyzną. Niedawno zauważyłem pewien nader często występujący błąd, który przekracza granice Polonii rosyjskiej. Chodzi o używanie błędnej konstrukcji boli mi coś albo boli komuś coś. Spotkałem się z użyciem owej konstrukcji przez polonusów litewskich, rumuńskich, amerykańskich, a nawet gruzińskich i czeskich. Czym to mogło by być uzasadnione?
    Dziękuję i życzę wesołych świąt!
  • Bozia

    22.03.2021
    22.03.2021

    Dzień dobry, zastanawiam się, jaka jest etymologia słowa bozia? Czy jest/był to regionalizm? Ciekawi mnie, dlaczego tak zaczęto określać Boga (a może Matkę Boską?), a niestety nie potrafię znaleźć tych informacji.

  • Brukselizm wykonywać środki zapobiegawcze

    21.12.2018
    21.12.2018

    Moja wątpliwość dotyczy środków (w domyśle – zapobiegawczych). Czy takie środki mogą być wykonane? Intuicja moja bardzo protestuje przeciwko takiemu zestawieniu. Wyszukiwarka Google zdaje się uzasadniać moją wątpliwość – dla wyrażenia wykonaćśrodki ma 436 rekordów, które albo odsyłają do środków czystości (Możemy samodzielnie wykonać środki czystości przeznaczone do dbania…), albo wskazują na przypadkowe sąsiedztwo interesującego mnie rzeczownika z czasownikiem wykonać, np. na styku dwóch różnych zdań (Aby to zadanie wykonać, środki owe muszą mieć...).

    Wśród wyników pojawia się też kontekst pokrewny omawianemu wyżej. Ale jako takiej konstrukcji bynajmniej nie broni, zwłaszcza że wygląda na tłumaczenie (i jego kopie) urzędowego tekstu prosto z Brukseli (źródło: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:22009A0515(02)):

    Środki zaradcze w przypadku niewykonania
    pomagają mu w wykonaniu takich środków zaradczych
    nie można przeszkodzić w wykonaniu środków zaradczych
    mogą wykonać środki zaradcze określone w artykule IX ustęp 1, przy czym mogą wykonać te środki tylko zgodnie z treścią upoważnienia.

    Mirosław Bańko w Słowniku dobrego stylu wśród czasowników „lubiących się” z rzeczownikiem środki wymienia m.in. dysponować, korzystać(z jakichś ś.),posługiwać się (jakimiś ś.),sięgać (po jakieś ś.), stosować (jakieś ś.), używać (jakichś ś.), wykorzystywać (jakieś ś.). Niestety, w wykazie tym czasownik wykonać nie występuje.

    W związku z powyższym konstrukcję wykonać środki zapobiegawcze należy traktować jako błąd językowy, jako neosemantyzm czy może jako termin prawniczy?

  • Buciarnia
    14.01.2017
    14.01.2017
    Kiedyś znajomy Grek (mieszkający od niedawna w Polsce i uczący się dopiero języka) określił sklep z butami jako buciarnię przez analogię do kwiaciarni. I nie był w stanie zrozumieć, na jakich zasadach są u nas tworzone tego typu nazwy. A co gorsza – ja też nie umiałem tego wyjaśnić: czemu jest kwiaciarnia, ale także sklep z butami. A lekarstw nie kupuje się w lekarstwowni albo sklepie z lekarstwami, tylko w aptece. Oczywiście, takie przykłady można mnożyć. Czy są jakieś zasady to regulujące?
  • Budny czy Budna?
    31.10.2008
    31.10.2008
    Witam!
    Nazywam się Joanna Budny, moja mama, babka i prababka oraz wszystkie ciotki, kuzynki również mają na nazwisko Budny. Niestety moja siostra ma problem z nazwiskiem, ponieważ w jej szkole pojawił się polonista, który na kartkówkach poprawia jej nazwisko na Budna. Czy są ku temu jakieś podstawy?
    Joanna Budny
  • Burbon czy bourbon
    16.12.2016
    16.12.2016
    Szanowni Państwo,
    zawodowo zajmuję się alkoholami wszelakimi. Od dłuższego czasu łamię sobie głowę nad pewną kwestią. A mianowicie, czy w pisanym języku polskim powinniśmy posługiwać się słowem burbon, czy też bourbon. Próbowałem wyjaśnić ten problem w kilku różnych źródłach, nie otrzymałem niestety jasnej odpowiedzi. Chciałbym więc wyjaśnić zagadkę pisowni nazwy tego przepysznego gatunku alkoholu raz na zawsze, u największych autorytetów.

    Pozdrawiam serdecznie
    Mateusz Marciniak
  • być zmęczonym czymś
    11.12.2012
    11.12.2012
    Czy czasownik zmęczony może mieć przenośne znaczenie 'mieć czegoś dość'? Np. w zdaniu: „Jestem zmęczony jego ciągłym spóźnianiem się”.
    W WSPP w haśle męczyć jedno ze znaczeń to: 'powodować zmęczenie, wyczerpywać, nużyć'. Czy w sytuacji, gdy w słowniku podanych jest kilka słów po przecinku (jak powyżej), znaczenie musi się odnosić jednocześnie do wszystkich słów czy też może się odnosić jedynie do jednego, wybranego słowa?
  • Celinowski czy Celine’owski?
    15.11.2006
    15.11.2006
    Szanowni Państwo,
    jak powinienem pisać przymiotnik od nazwiska Celine? Wymawia się [selinowski], ale taki zapis jednak wyglądałby dziwnie. Stosuję formę celinowski, czy to poprawne rozwiązanie? Najłatwiej by było unikać tej formy, ale niestety się nie da w tym przypadku.
    Z wyrazami szacunku
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego