-
obok rzeki
3.06.20233.06.2023Mam pytanie dotyczące wariantów „nad rzeką” — czy można powiedzieć, że coś dzieje się „obok rzeki”, np. „Festiwal odbędzie się obok rzeki”? Chyba nie ma nic niepoprawnego w tej wersji, ale nadal sprawia wrażenie, że coś jest nie tak.
-
Obraz Vilhelma Hammershøia16.01.201816.01.2018Szanowni Państwo,
czy duńskie nazwisko Hammershøi można w polskim tekście odmieniać (jeśli tak – to jak?), czy jednak lepiej pozostawić je bez odmiany? A więc: obraz Vilhelma Hammershøia, obraz Vilhelma Hammershøiego czy obraz Vilhelma Hammershøi?
-
Od roku 1963 roku mieliśmy pisać Krakowianin, Poznaniak, Warszawiak17.01.201217.01.2012Nazwy mieszkańców miast piszemy małą, a państw wielką literą, choć jedne i drugie pochodzą od własnych nazw. Rozróżnienie – jedyny argument, jaki potrafię wymyślić – meksykanina od Meksykanina jest mniej potrzebne niż zróżnicowanie Meksyku i Meksyku; mimo to nikt nie każe nam małą literą pisać nazw miast. Za to teraz pekińczyk myli się z pekińczykiem. Jest to chyba jedno z najbardziej niezrozumiałych rozstrzygnięć ortograficznych. Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji?
-
o Foggii i korytarzu30.10.200930.10.2009W Foggi – czy w Foggii? „Spotkałem go na korytarzu” czy „w korytarzu”.
Dziekuję i pozdrawiam.
Joanna -
oglądnąć czy obejrzeć?
29.12.200429.12.2004Szanowni Państwo,
proszę o wybranie formy poprawniejszej: obejrzeć film czy ogladnąć film? Która z tych form dokonanych jest poprawniejsza, która powszechniejsza?
Serdecznie dziękuję. Z poważaniem.
Marek Ikawy
-
Ortografia: góra Nart, góra Kamień, góra Szczob7.02.20177.02.2017Szanowni Państwo,
zasada pisowni dwuczłonowych nazw geograficznych mówi, że jeśli drugi człon jest rzeczownikiem w mianowniku nieodmieniającym się, pierwszy człon piszemy małą literą, np. góra Giewont. Słowo góra występuje jednak również w nazwach niewielkich wzniesień i pisownia małą literą mogłaby błędnie sugerować, że są to góry. Na mapach można spotkać pisownię wielką literą, np. Góra Nart, Góra Kamienica, Góra Szczob (są to wzgórza na Roztoczu). Czy jest ona poprawna?
-
Orzeszkowa – Orzeszek, Orzeszko, Orzeszka?
13.02.200413.02.2004Jak językoznawcy odnoszą się do publicznego podawania nazwisk znanych osób w formie typu: Ewa Szelburg-Zarębina, Eliza Orzeszkowa? Przecież nie sposób dociec (nawet po wnikliwym wertowaniu encyklopedii) formy mianownikowej: Eliza Orzeszek? – Orzeszko? – Orzeszka? Ewa Zaręba? – Zaręb? Chyba tak być nie powinno…
-
pan
17.10.202317.10.2023Szanowni Państwo,
jaka jest etymologia słowa Pan? Skąd w polszczyźnie się wzięło to słowo? Dlaczego jest w zachodniosłowiańskich językach, a we wschodniosłowiańskich już nie? Przy okazji jak mówią w południowosłowiańskich? „Per Pan” czy „Per Wy”?
-
pejs16.06.200616.06.2006Dziń dybry!
Uniwersalny SJP PWN (2003) podaje dla pejs tylko dopełniacz -u. Inne słowniki (jeśli w ogóle notują liczbę pojedynczą) tylko -a. Uzus dla liczby pojedycznej może być niewielką pomocą, ale jednak w Google dla pejsu nie znajduję żadnego odpowiadającego wyniku.
Pozdrawiam. -
pijany w dym
7.05.20237.05.2023Szanowni Eksperci,
moje pytanie dotyczy związku frazeologicznego „pijany w siwy dym”. Najstarszym znalezionym przeze mnie tekstem, w którym występuje, jest wiersz Jacka Kaczmarskiego „Pejzaż z szubienicą” z 1978 r., jednak większość przykładów użycia pochodzi chyba z XXI wieku (R. M. Groński, Jacek Piekara, książka W. Grossmana „Życie i los” w tłumaczeniu Jerzego Czecha). Czy ten frazeologizm nie został przypadkiem utworzony przez samego Kaczmarskiego? Jeśli nie, to jakie jest jego pochodzenie?