nieznany
  • Ksieni

    4.08.2022
    4.08.2022

    W sprawie kobiety-księdza chciałbym zaproponować przywrócenie staropolskiej ksieni w tym nowym znaczeniu (stare jest historyczne i prawie nieznane). Gdy "ksiądz" jeszcze oznaczał "możnego pana", to odpowiednikiem żeńskim była księgini (stąd wieś Księginki w Wielkopolsce), później skrócona do "ksieni" już w znaczeniu odpowiedniczki opata. Ksieni brzmi dużo lepiej niż ksiądzka i jest niewątpliwie feminatywem, co dla wielu osób dziś ważne. Ksieni ma też rytm słowa "pani" co może mieć znaczenie.

  • kto czy co?
    6.06.2011
    6.06.2011
    Dzień dobry!
    Niedawno, gdy czekałam na spóźniający się autobus, postanowiłam te dwa przystanki przejść na piechotę. W pewnym momencie pomyślałam: „Ciekawe, co będzie szybciej. Ja czy autobus?”. I w tym momencie ogarnęła mnie wątpliwość, co do słowa co. Jak by dobrze wyrazić to pytanie?
    Pozdrawiam
  • kupczy i kupny
    20.05.2014
    20.05.2014
    Szanowni Państwo,
    chciałam zapytać o słowo kupcze. Pochodzę z Podlasia i jestem nauczona, że np. na ciasto, przetwory, jeśli nie są domowe mówi się, że są kupcze. Kiedy przeprowadziłam się do Małopolski, dowiedziałam się, że powinnam mówić, że są one kupne. W słownikach nie mogę znaleźć wyrazu kupcze. Chciałam zapytać, czy jest to regionalizm? I czy chcąc mówić starannie, powinnam dostosować się do ogólnopolskiego kupne?
    Z wyrazami szacunku
    Magdalena Pawłowska
  • Łatwić
    5.12.2018
    5.12.2018
    Dzień dobry,
    Chciałabym prosić o odpowiedź, czy użycie określenia łatwić w znaczeniu ‘załatwić’ jest prawidłowe. Np. Ja będę łatwić tę sprawę jutro. Wydaje mi się, że jest to gwarowe, ale spotykam się z tym zwrotem coraz częściej bez wyraźnej zbieżności w pochodzeniu użytkowników, stąd mój dylemat.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie.
    Joanna
  • Matles
    12.03.2018
    12.03.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałem się dowiedzieć jakie jest pochodzenie i znaczenie słowa matlesa. Do tej pory było mi całkiem nieznane. Podobno jest to inna nazwa wytłaczanki, w jakiej kupuje się jajka. Czy jakieś źródła to potwierdzają?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • Matles
    12.03.2018
    12.03.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałem się dowiedzieć jakie jest pochodzenie i znaczenie słowa matlesa. Do tej pory było mi całkiem nieznane. Podobno jest to inna nazwa wytłaczanki, w jakiej kupuje się jajka. Czy jakieś źródła to potwierdzają?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • mieć obcyk
    27.10.2004
    27.10.2004
    Używam zwrotu mieć obcyk oznaczającego 'być w czymś biegłym'. W Uniwersalnym słowniku języka polskiego są odpowiadające temu znaczeniu hasła obcykać się oraz obcykany, samego obcyku jednak nie znalazłem ani w USJP, ani w innych słownikach (w tym w kilku dotyczących polszczyzny potocznej i slangu). Co więcej, Google znajdują tylko 3 miejsca (!!!) z wyrazem obcyk. Chciałem spytać, czy rzeczywiście jest to aż tak nieznany zwrot.
  • Minutes of meeting – minutki czy notatka?
    22.10.2018
    22.10.2018
    Szanowni Państwo,
    czy popularne spolszczenie angielskiego słowa minutes w znaczeniu utrwalonego podsumowania spotkania jako minutki jest w słownikach języka polskiego oficjalnie rozpoznawane, czy też funkcjonuje jako nieformalne tłumaczenie?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Pozdrawiam,
    J.B.
  • Monologi niewypowiedziane w prozie
    14.09.2018
    14.09.2018
    Czy wypowiedź wewnętrzną bohatera można poprzedzić kreską dialogową?

    Moim zdaniem nie, ale Autor przez całą powieść zapisał w ten sposób:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    – Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    W mojej opinii ten fragment powinien wyglądać następująco.

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Opcjonalnie można też zapisać tak:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? – zastanawiał się. – Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Przed zmianą zapisu w całej powieści wolałbym się poradzić specjalisty. Dodam, że autor zarzucił mi niekonsekwencję, ponieważ w niektórych fragmentach tego typu zostawiłem kreskę dialogową. Na przykład tutaj:

    Wypadało ze zwyczajnej grzeczności spytać, o co chodzi, ale palił się, by skończyć dzieło.

    – Czy zawsze muszę być uprzejmy? Niech się szybciej wyniesie! – zawyrokował po cichu z zimną premedytacją, która w tym momencie po raz pierwszy stała się jego udziałem.

    Wreszcie został sam.



    Zostawiłem tutaj kreskę dialogową, ponieważ bohater werbalizował swoją myśl. Po chichu, kierując ją tylko do siebie, ale jednak wypowiedział te słowa.
    Przed zadaniem pytania skorzystałem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/monolog-wewnetrzny;10328.html, ale nie ma tam jednoznacznej odpowiedzi na moje pytanie, czy można zostawić kreskę dialogową.
  • nazwa na dyplomie
    4.11.2014
    4.11.2014
    Niedawno zdobyłem dyplom studiów magisterskich, na tym dyplomie z niewiadomych mi przyczyn nazwa kierunku jest napisana wielką literą Ekonomia, tak samo wielką literą jest napisana specjalność Ekonomika transportu. Proszę o odpowiedz czy jest to błąd, czy może jakaś nieznana mi zasada pisowni z wielkiej litery?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego