niuanse
  • Do Krzymosz, Krzymoszów czy Krzymoszy?
    9.02.2006
    9.02.2006
    Mam problem z odmianą nazwy miejscowości Krzymosze. W Kulturze języka polskiego (W-wa 2005) H. Jadackiej znalazłam informację o odmianie tego typu nazw (pluralia tantum, s. 73). Odmieniłabym więc w dopełniaczu Krzymoszów lub Krzymosz (podobno tak odmienia się lokalnie), ale Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce z 1981 r. podaje odmianę Krzymoszy. Która więc forma jest właściwa? I czy tę pozycję sprzed lat można uważać za aktualne źródło form fleksyjnych?
  • Dwóch Grześków zjadło grześki
    31.01.2017
    31.01.2017
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o odpowiedź, jak odmieniać nazwę wafelka Grześki. Czy należy ją odmieniać tak jakby chodziło o dwóch Grześków? Na opakowaniu wafelka są dwie chłopięce buzie, co sugeruje, że jednak chodzi o imiona. Czy w takim razie w sklepie powinienem powiedzieć: Poproszę (tych) Grześków, (te) Grześki"? Czy może należy tę nazwę traktować jak przymiotnik i poprosić w sklepie o Grześkiego? A może jednak powinienem prostu powiedzieć: Poproszę Grześka.
  • Interpunkcja formuły powitalnej i pożegnalnej
    8.06.2018
    8.06.2018
    Dzień dobry!
    Pytałam niedawno o interpunkcję formuły pożegnalnej. P. Adam Wolański odpisał, za co serdecznie dziękuję, że „Światło typograficzne wynikające z zazwyczaj niepełnego wiersza formuły pożegnalnej stanowi mocniejszy delimitator tekstu pisanego niż jakikolwiek znak interpunkcyjny”. Rodzi to jednak we mnie wątpliwość, dlaczego ta sama reguła nie dotyczy formuły powitalnej? Dlaczego po Dzień dobry stawiamy przecinek, a po Pozdrawiam już nie? Czy nie jest to oczywista niekonsekwencja?
  • „Jak w końcu powinno być”
    16.09.2011
    16.09.2011
    Witam,
    mam pytanie odnośnie wyrażenia wiedzieć jak. Chodzi o to, czy w tych zdaniach:
    1. Wiesz, jak się stąd wydostać?
    2. Nie wiem, jakim cudem miałbyś tu sam przetrwać.
    powinien być przecinek przed jak/jakim? Usłyszałem od osoby, która generalnie jest rozeznana w niuansach języka polskiego, że nie jest on tam potrzebny, jednak mnie się wydaje, że powinien być ze względu na to, że są to zdania złożone. Sam już przez to zgłupiałem, jak w końcu powinno być.
    Pozdrawiam.
  • krewki 65-latek
    10.01.2014
    10.01.2014
    Czy człon -latek może towarzyszyć dowolnej liczbie określającej wiek człowieka? Dawniej chyba było to zarezerwowane raczej dla dzieci. Nagłówek prasowy typu „65-latek zabił swoją żonę” wygląda dość groteskowo. Co innego natomiast: „4-latek rozlał zupkę”.
  • lepak
    19.05.2005
    19.05.2005
    W Biblii Wujka spotyka się wielokrotnie słowo lepak. Cóż ono oznacza?
  • Nazwisko Laddy
    27.05.2020
    27.05.2020
    Dzień dobry!
    Chciałam się zapytać, gdyż mam wątpliwości, jak odmienić nazwisko Laddy.
    Pozdrawiam
  • No i masz strzelone!

    2.04.2015
    2.04.2015

    Pytam o złożenia czasownika mieć z imiesłowami przymiotnikowymi biernymi („W domu mam zabronione…”), a także „Mam to kupione”, „Mam to załatwione”, „Mam to nagrane”, ale też „Masz przegrane!” (przy czym g należy zamienić na s) i inne podobne groźby. Znajomy poznaniak przytoczył mi rozmowę przy stole:

    — Janek, przestań mlaskać, bo cię strzelę.
    Janek mlaszcze dalej. Po chwili:
    — No i masz strzelone.

    Poprawne? Germanizm?

  • o zaprzeczonych imiesłowach po raz enty
    3.11.2013
    3.11.2013
    Proszę bardzo o rozstrzygnięcie, co jest prawidłowe: wydarzenie niemające miejsca w przeszłości czy też wydarzenie nie mające miejsca w przeszłości? Chociaż obecnie partykułę nie z odmieniającymi się imiesłowami pisze się razem, dopuszczalna jest pisownia rozdzielna. Ale w tym i podobnych przypadkach nie wiem, co jest lepsze…
    Dziękuję i pozdrawiam
    Janusz Surewicz
  • PHARE
    29.01.2003
    29.01.2003
    Chciałbym się dowiedzieć, jak należy prawidłowo wymawiać program Unii Europejskiej PHARE. Jest to skrót angielskiej nazwy Poland and Hungary Assistance for Restructuring their Economies i jest wymawiany po angielsku [far]. Dziennikarze wymawiają przeważnie go [fare], co nie jest zgodne ani z oryginalną angielską wymową, ani chyba z polskimi normami, bowiem nie ma oficjalnie stosowanego dwuznaku ph wymawianego jako [f]. Na ten niuans zwrócił mi uwagę wykładowca specjalizujący się w tematyce Unii Europejskiej, który wbrew dominującej tendencji zaleca mówić [far].
    Z góry dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego