-
Sięgnij mi
9.10.20219.10.2021Dzień dobry,
w języku potocznym, dość często spotykam się z użyciem słowa sięgnąć w znaczeniu, którego nie znajduję w dostępnych mi słownikach. Najczęściej występuje ono w wołaczu sięgnij mi i oznacza 'podaj mi', przy czym odnosi się na ogół do rzeczy, które są poza zasięgiem mówiącego – co uzasadnia nawiązanie do czynności sięgania po coś.
Jak, w opinii językoznawców, należy odnieść się do takiego sformułowania? W moim odczuciu wykracza ono poza słownikową normę. Ale czy jest niepoprawne?
-
Się w nazwie instytucji 24.10.201624.10.2016Mamy kłopot z nazwą instytucji Instrument na rzecz Przyczyniania Się do Stabilności i Pokoju. Nasze wątpliwości wzbudza pisownia się – czy należy pisać go wielką literą, czy też objęty jest poniższym wyjątkiem od reguły?
Wielką literą piszemy nazwy indywidualne (jednostkowe) urzędów, […]. Występujące w tych nazwach przyimki, spójniki, wyrażenia imienia, pod wezwaniem, na rzecz, do spraw, numer, przeciwko itp. piszemy małą literą.
-
skarżypyta bez/na kopyta10.10.200810.10.2008Czym się różni skarżypyta bez kopyta od skarżypyty na kopyta? Słowniki podają tylko tego pierwszego, ale ja na przykład, zanim dorosłem do słowników i książek, znałem wyłącznie tę drugą postać. Początkowo myślałem, że to w książkach jest coś nie tak. Tymczasem Google zwracają mniej więcej 3,5: 1. Czy to argument za dodaniem do słowników wersji z na, czy przeciwnie – świadczy o niedoedukowaniu niektórych piszących przezywaczy?
-
Skąd się wzięła polszczyzna?14.11.200714.11.2007Szanowni Państwo,
dość powszechnie spotykam się z poglądem, że polszczyzna powstała w oparciu o dialekt wielkopolski i małopolski przy niewielkim udziale mazowieckiego. Co było powodem, że to właśnie te, a nie inne dialekty (np. brak udziału dialektu śląskiego) stały się podstawą polszczyzny ponadregionalnej?
Łączę wyrazy szacunku i serdeczne pozdrowienia,
Filip Cerkaski -
Składnia nazwy Filmweb6.02.20206.02.2020Szanowni Państwo,
czy powinno się mówić: wyszukać coś (np. opis filmu) na Filmwebie (jak na stronie internetowej) czy w Filmwebie (jak w serwisie internetowym)?
Dziękuję!
-
Składnia w taksonomii botanicznej7.01.20197.01.2019Szanowni Państwo,
dowiedziałem się ostatnio, że w środowisku botaników mówi się np. o rodzinie wrzosowate (!), tzn. w takim wyrażeniu nazwa rodziny występuje zawsze w mianowniku zamiast w dopełniaczu. Muszę przyznać, że niezwykle mnie to razi. Dla przyrodników to ponoć norma. Uważają to Państwo za akceptowalne? (ot, maniera języka specjalistycznego). Może jednak warto promować dopełniacz? A może w ogóle czepiam się niepotrzebnie i takich przykładów jest więcej?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Składnia zgody przy podmiocie szeregowym i przydawce przymiotnej
7.03.20237.03.2023Coraz częściej spotykam w nowo zredagowanych publikacjach konstrukcje typu (podaję przykłady z jednego źródła):
„W stajni rozbrzmiewały tylko stukanie kopyt i szum wody z węża”;
„Na plastyce narysowała pędzącego konia z rozwianymi ogonem i grzywą”.
Takie konstrukcje uważam za rażące hiperpoprawnością, brzydkie i niefunkcjonalne (wyobraźmy sobie, że ktoś cytuje któreś ze zdań, opuszczając fragment wyliczenia). Czy rzeczywiście liczba mnoga czasownika w orzeczeniu jest tu konieczna?
-
Składnia zgody przy przydawce przymiotnej23.03.201823.03.2018Jak poprawnie łączyć przymiotniki z nazwami różniącymi się rodzajem i liczbą? Czy powiemy mieszkańcy dalekiej Korei i Wietnamu, (…) dalekiego Wietnamu i Korei, czy też (…) dalekich Wietnamu i Korei? Mieszkańcy dalekiej Japonii i Chin czy dalekich Japonii i Chin? (w wyrażeniu dalekich Chin i Japonii problemu jakoś nie widać)? Dotyczy to też nazw krain historycznych i fantastycznych (mieszkańcy dalekiego Kitaju i Nibylandii czy mieszkańcy dalekich Kitaju i Nibylandii?).
-
Skrót OV przy nazwisku w tekście naukowym
18.06.202218.06.2022Szanowni Państwo,
chciałbym dowiedzieć się, czy istnieje zasadność, by w tekście naukowym w odniesieniu do kobiet będących dziewicami konsekrowanymi, po ich nazwisku wstawiać OV (skrót od ordo virginum). Jedna z osób chce, by skrót OV stawiać w każdym miejscu, w którym pojawia się jej nazwisko - w spisie treści, na stronie redakcyjnej oraz na stronie rozpoczynającej jej tekst. Ciekawe jest jednak to, że przywołując inne swoje prace, osoba ta w bibliografii przy swoim nazwisku nie dopisuje OV.
-
Skrót r. w prasie
28.04.202328.04.2023Szanowna Redakcjo,
czy przyjęcie następującego zapisu dat, który się konsekwentnie stosuje (np. w gazecie) można uznać za poprawne?
- Jeśli występuje pełna data (dzień.miesiąc.rok) lub tylko miesiąc i rok, wtedy na końcu jest skrót "r.", np. "23 listopada 2019 r."; lub "listopad 2019 r."
- Jeśli nie występuje konkretna data, a sam rok razem z np. porą roku lub bez, wtedy zapis całego słowa "rok", np. "jesień 2019 roku" lub "2019 rok".
Adam Wolański w książce "Edycja tekstów" pisze, że należy dla całego tekstu przyjąć jeden zapis i konsekwentnie go stosować, czyli zawsze zapisywać wyłącznie skrót lub wyłącznie pełne słowo. Czy jednak można przyjąć alternatywny zapis w zależności od kontekstu?