nowy
  • Kto mieszka w Nowym Wiśniczu?
    18.05.2012
    18.05.2012
    PWN-owskie słowniki (Słownik nazw własnych oraz Słownik nazw miejscowości i mieszkańców) podają, że mieszkaniec Nowego Wiśnicza to nowowiśniczanin, a przymiotnik – nowowiśnicki. Jednak w Nowym Wiśniczu wydawane są Wiadomości Wiśnickie, a lokalny portal http://www.wisniczanin.pl/ nosi nazwę Wiśniczanin. Również spojrzenie na wyniki z Google przekonuje, że wyrazów z nowo- używa mało kto oprócz scrabblistów. Którym formom dać pierwszeństwo?
  • Kto wymyśla nowe wyrazy?
    18.10.2002
    18.10.2002
    Szanowni Państwo!
    Uprzejmie prosiłbym o informację, czy wiadomo, kto wymyślił słowo – według mnie świetne – dźwig, a kto (może zgodne z duchem języka polskiego, ale fatalnie brzmiące) publikatory? Czy obecnie istnieje jakieś ciało, które stara się wprowadzać nowe słowa (np. określenia istniejące tylko w jęz. angielskim)? I czy w związku z ewentualnym (oby się to nie stało) wejściem do UE zostaną nam narzucone jakieś regulacje prawne, związane z językiem?
    Z wyrazami szacunku i podziękowaniami za udzielaną pomoc
    Paweł Karłowicz
  • porada o Nowej Hucie
    27.02.2010
    27.02.2010
    Witam,
    nie znalazłem w bazie danych odpowiedzi na pewne proste pytanie. Otóż, czy poprawne jest sformułowanie: jechać na Hutę? Chodzi tu o dzielnicę Krakowa, Nową Hutę. Wiele osób zamiast do używa formy na, która wydaje mi się błędna, może jednak jest inaczej. Wszakże można udać się na Kazimierz i w życiu nie spotkałem się z formą do Kazimierza (mam na myśli inną dzielnicę krakowską – nie miasto).
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Mateusz
  • Wprowadzanie nowych słów; uchodźca
    31.03.2017
    31.03.2017
    Jestem w trakcie przygotowywania dyplomu magisterskiego na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w Pracowni Działań Przestrzennych u prof. Mirosława Bałki. W ramach mojego projektu dyplomowego chciałabym wspólnie z uchodźcami wykreować nowe słowo, które mogłoby stworzyć pozytywną alternatywę do określenia danej grupy i podjąć próbę wprowadzenia go do języka. Podczas wielu rozmów z uchodźcami przekonałam się, że w ich rozumieniu termin uchodźca jest stygmatyzujący.
    W swoich poszukiwaniach odnoszę się m.in. do tekstu Hanny Arendt o potrzebie zastępczego nazewnictwa (przytacza w tekście newcomers). Drugą, niemniej ważną dla mnie inspiracją jest bajka „Przygody kapitana Załganowa’’ autorstwa Niekrasowa, z której wywodzi się powszechnie znany na terenach rosyjskojęzycznych wyraz „Jak nazwiesz statek, tak on i popłynie’’.
    W związku z powyższym mam zapytanie odnośnie zasad wprowadzania w oficjalny obieg nowego słownictwa – do kogo się zwraca i jakie warunki są wymagane do tego.
  • Wprowadzanie nowych słów; uchodźca
    31.03.2017
    31.03.2017
    Jestem w trakcie przygotowywania dyplomu magisterskiego na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w Pracowni Działań Przestrzennych u prof. Mirosława Bałki. W ramach mojego projektu dyplomowego chciałabym wspólnie z uchodźcami wykreować nowe słowo, które mogłoby stworzyć pozytywną alternatywę do określenia danej grupy i podjąć próbę wprowadzenia go do języka. Podczas wielu rozmów z uchodźcami przekonałam się, że w ich rozumieniu termin uchodźca jest stygmatyzujący.
    W swoich poszukiwaniach odnoszę się m.in. do tekstu Hanny Arendt o potrzebie zastępczego nazewnictwa (przytacza w tekście newcomers). Drugą, niemniej ważną dla mnie inspiracją jest bajka „Przygody kapitana Załganowa’’ autorstwa Niekrasowa, z której wywodzi się powszechnie znany na terenach rosyjskojęzycznych wyraz „Jak nazwiesz statek, tak on i popłynie’’.
    W związku z powyższym mam zapytanie odnośnie zasad wprowadzania w oficjalny obieg nowego słownictwa – do kogo się zwraca i jakie warunki są wymagane do tego.
  • marchia graniczna, nowa marchia
    22.10.2004
    22.10.2004
    Zwracałam się już z pytaniem o pisownię marchii. Zgodnie z radą przyjęłam pisownię małą literą (np. marchia brandenburska, marchia saksońska), ale zetknęłam się w literaturze z innymi marchiami (np. Marchia Graniczna, Nowa Marchia), których pisownia małą literą budzi moje wątpliwości (nazwa staje się określeniem i bez szerszego kontekstu może być niejasna).
  • Nazwy nowych przedrostków układu SI

    21.01.2023
    21.01.2023

    W listopadzie 2022 przyjęto nowe przedrostki układu SI. W oryginale ich nazwy brzmią ronna-, ronto-, quetta-, quecto- (https://www.gum.gov.pl/pl/aktualnosci/5412,Rozszerzenie-listy-przedrostkow-jednostek-miar-SI.html).

    Czy zalecana polska pisownia byłaby odmienna od tej oryginalnej? Naturalne wydaje mi się, by ostatnie dwa pisać jako kwetta- i kwekto- (niewystępujące w polszczyźnie Q na KW i C zamienione na K – przez analogię do pary jotta/jokto, które po angielsku są zapisywane yotta/yocto).

  • Otwórz stronę w nowej karcie

    23.12.2022
    23.12.2022

    Droga Poradnio,

    które z wyrażeń jest poprawniejsze: „Otwórz w nowej karcie przeglądarki” czy też„Otwórz na nowej karcie przeglądarki”?

    Z góry bardzo dziękuję za pomoc i wyjaśnienie.

    Łączę pozdrowienia!

  • 14 października 2017 r. w serwisie Player.pl został nadany (lub wyemitowany) pierwszy odcinek (nowego) serialu „Szkoła. Parodia”
    1.02.2018
    1.02.2018
    Napisałem pewne zdania na Wikipedii. Jakaś osoba wytknęła mi aż sześć błędów. Napisała, że nie zaczyna się zdania od daty, że po roczniku wstawia się „r.”, że nie mówi się „pojawiła się premiera serialu”, tylko „premiera odbyła się”, że w zdaniu „(…) pojawiły się znane osoby, czyli (…)” powinienem był napisać „m.in.”, nie „czyli”, że zdanie „odcinki pojawiają się w soboty” jest bez sensu, że w zdanie „serial liczy 6 odcinków” powinienem był napisać „będzie liczył”.
    Sądzę, ze dobrze napisałem. Kto ma rację?
  • Hardy, czyli kiedy nowe znaczenie staje się poprawne

    18.01.2023
    18.01.2023

    Dzień dobry.

    Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.

    Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego