nt.
  • Kleene
    17.11.2008
    17.11.2008
    Drodzy Państwo!
    Przeczytałem niedawną odpowiedź Poradni nt. odmiany nazwiska Kleene. Nie rozumiem jednak, dlaczego powinno być: Kleene’ego, a nie: Kleenego, skoro końcowe -e jest we wszystkich przypadkach wymawiane (jako [i]). Nie piszemy przecież: Charlie’ego, tylko: Charliego, choć tam również brakuje fonetycznego [e].
    Pozdrawiam
    Tomasz Żuk
  • Kurpie czy Kurpiowie?
    14.12.2007
    14.12.2007
    Witam!
    Mam pytanie dotyczące liczby mnogiej od rzeczownika Kurp. Słownik ortograficzny PWN podaje formę Kurpie – taka też jest powszechnie stosowana na samych Kurpiach. Jednakże często spotkać można się – szczególnie w bardziej oficjalnych tekstach – z formą Kurpiowie. Jaka jest Państwa opinia nt. dopuszczalności tej formy?
  • lody
    12.04.2006
    12.04.2006
    Witam!
    Serdecznie proszę Państwa o pomoc w rozwianiu wątpliowści nt. wulgaryzmu użytego na administrowanym przeze mnie forum dyskusyjnym. Sprawa dotyczy zwrotu zrobic loda. Jako administrator upomniałem użytkownika z powodu użycia zwrotu zrobic loda, gdyż jest on moim zdaniem wulgarny. Proszę o potwierdzenie, czy zrobic loda (w znaczeniu seksualnym) jest zwrotem wulgarnym.
    Pozdrawiam,
    Bernard Fruga
  • -mat

    1.12.2020
    1.12.2020

    Dzień dobry,

    Interesuje mnie etymologia przyrostka -mat, który pojawia się w takich słowach jak bankomat, automat, fantazmat. Co właściwie oznacza ten przyrostek?

    Pozdrawiam.

  • Monstrum a monstrualny
    18.02.2020
    18.02.2020
    Szanowna Redakcjo.
    dlaczego przymiotnik od monstrum to monstrualny, a nie monstralny? Może wydziwiam, ale wydaje mi się, że słowa rodzaju nijakiego zakończone na -um z zasady tracą tę cząstkę przy tworzeniu wyrazów pochodnych, np. muzeummuzealny, imperiumimperialny, kuriozumkuriozalny itd., prawda? Jeśli tak, to jakim więc cudem w słowie monstrualny uchowała się litera „u”?

    Z uszanowaniem
    W.B.
  • nazwy obiektów miejskich
    27.05.2002
    27.05.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam trudności z ustaleniem, jak powinno się pisać wyrażenie katedra wawelska (chodzi o wielkość pierwszych liter słów).
    I to samo, ale generalnie: skąd czerpać wiadomości na temat pisowni poszczególnych obiektów zabytkowych i turystycznych? Nazwy czy określenia poszczególnych wież, baszt, chat, kaplic, dzwonów itd. pisane są bardzo różnie w rozmaitych źródłach i w zależności od kontekstu. Na przykład kiedy chcę użyć wyrażenia dzwon Zygmunta, powinienem właściwie sprawdzić, czy istnieje taka nazwa własna (Dzwon Zygmunta), czy jest to tylko opisanie dzwonu Zygmunt (= dzwon ufundowany przez Zygmunta). Rzetelne wyjaśnienie takiego (czy innego) przypadku bywa czaso- i pracochłonne, i nie zawsze daje rezultaty.
    Odpowiedź Poradni nt. klasztoru Franciszkanów pokazuje, że nawet jeśli znajdziemy poszukiwany ciąg wyrazów w słowniku ortograficznym, to jeszcze się może okazać, że podana pisownia dotyczy jednego z możliwych kontekstów, być może akurat nie tego, o który nam chodziło.
    Opieranie się na materiałach wydawanych dla turystów wydaje mi się niebezpieczne, gdyż wydawca chcąc zachwalić swój „towar”, może nadużywać wielkiej litery. Czasem w grę też wchodzi wielka litera stosowana ze względów uczuciowych. Jak radzić sobie w tym językowym gąszczu turystyczno-zabytkowych atrakcji?
  • Nick pisany od małej litery
    9.10.2017
    9.10.2017
    Użytkownicy nicków w Internecie często zapisują je od małych liter. Jak to pogodzić z tym, że nick jest nazwą własną? Czy należy zwracać się do takich osób z użyciem małej litery, czy ogólne zasady są ważniejsze? Dylemat przypomina mi porady nt. nazwy Happysad. Wprawdzie jej autorzy mogli ją tak zarejestrować, mogą więc używać takiej pisowni, ale inni użytkownicy polszczyzny powinni pisać wielką literą. Jaki stąd morał dla nicków? Może mała litera wobec adresata, a wielka, kiedy piszemy o nim?
  • obce wyrazy funkcyjne
    15.12.2009
    15.12.2009
    W języku polskim wciąż przybywa słów, ale są to głównie rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, przysłówki, wykrzykniki. Czy w ostatnim czasie (5 lat albo 100 lat) pojawiły się w polszczyźnie nie notowane wcześniej spójniki, przyimki, zaimki? Nie potrafię skojarzyć żadnego przypadku. Czy to oznacza, że pod tym względem nasz język osiągnął już pełne nasycenie i nie należy się już spodziewać niczego nowego?
  • przecinek a dopowiedzenie
    4.06.2014
    4.06.2014
    Wśród moich znajomych trwa dyskusja nt. przecinka w zdaniu „Odpoczywam dziś, na łonie natury”. Część osób uważa, że przecinek w tym zdaniu jest dopuszczalny (ja należę do tej grupy), jeśli mamy do czynienia z dopowiedzeniem (zdanie pojawiło się w formie pisemnej, bez kontekstu, więc nie możemy się powołać na różnicę w intonacji w wersji z przecinkiem i bez), natomiast nasi przeciwnicy twierdzą, że przecinek w tym zdaniu jest niedopuszczalny, bez względu na kontekst. Czy mogę prosić o komentarz?
  • Sardoniczny
    6.12.2019
    6.12.2019
    Dziękuję za odpowiedź nt. przymiotnika elizejski. Prosiłbym jeszcze o wyjaśnienie, czy sardoniczny jest także wyrazem odimiennym. W. Kopaliński zamieszcza go w swoim „Słowniku eponimów”, ja jednakże mam wątpliwości, gdyż słowo to opisane jest jako pochodzące od greckiego słowa sardonios oraz rośliny nazywającej się sardonia i dopiero ta nazwa wywodzi się właśnie od Sardynii. Wydaje mi się zatem, że zaliczenie tego wyrazu do eponimów jest nieco naciągane.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego