-
Jest – są21.02.201721.02.2017Od dłuższego czasu nurtuje mnie pochodzenie form czasownika być w czasie teraźniejszym. Moje pytania są następujące:
- Dlaczego mówimy: ja jestem, ty jesteś, on, ona jest itd., ale: one, oni są?
- Dlaczego formy jestem, jesteś, jesteśmy, jesteście wyglądają podobnie do czasowników w czasie przeszłym (byłem, robiłeś, jedliśmy…)? Czy doszło tu do jakiegoś dziwnego zestawienia jest + jeśm = jestem, podobnie jak robił + jeśm = robiłem?
Dziękuję! -
jeszcze o pleonazmach15.01.201115.01.2011Czy wyrażenia typu: jeden litr, jeden metr, jeden hektar są pleonazmami? Powyższe rzeczowniki w tej formie same w sobie zawierają informację o liczbie pojedynczej, a liczebnik nic tu nie wnosi. Z góry dziękuję za odniesienie się do nurtującego mnie pytania.
Serdecznie pozdrawiam –
Artur Prejs -
jeszcze raz na Litwę30.06.200330.06.2003Od dawna nurtuje mnie pytanie, jak powinno się poprawnie wyrazić zamiar wyjazdu: do Litwy, Łotwy, Słowacji, Ukrainy czy też – jak to się powszechnie używa – na Litwę, Łotwę itd. Podobnie w wyrażeniach „Byłam w Litwie (Ukrainie)” czy też „…na Litwie (Ukrainie)”? Podejrzewam, że te drugie formy, najczęściej używane, biorą się jeszcze z czasów, kiedy nie były to samodzielne państwa i jechało się na Ukrainę tak jak na Mazury.
Proszę o wskazanie mi poprawnych form. Pozdrawiam.
-
juror i sędzia30.12.201230.12.2012Nurtuje mnie pewna sprawa: jak to jest ze słowami sędzia i juror? Czy możemy używać ich dowolnie (zamiennie)? Mnie zawsze wydawało się, że słowo sędzia odnosi się do pracownika sądu, natomiast w konkursie oceniają jurorzy. Jednak bywając na różnych konkursach (nie tylko sportowych, ale także różnych artystycznych), słyszę o sędziach, w programach artystycznych także często oceniają sędziowie (nie jurorzy).
-
Karsibór24.10.200224.10.2002Szanowni Państwo,
Bardzo proszę o pomoc – problem, który nas nurtuje to: jak odmienić nazwę miejscowości Karsibór? Np. (obecna wersja w publikacjach) „Wyprzedzanie statków dozwolone jest od Karsiborza” czy „Wyprzedzanie statków dozwolone jest od Karsiboru”? -
Kiedy Talebowskie, a kiedy talebowskie
25.07.202225.07.2022Pytanie, które mnie niezwykle nurtuje:
w zdaniu „Przyszłość jest nieprzewidywalna, Talebowskie 'czarne łabędzie' czyhają za każdym zakrętem” – zastanawiam się czy „Talebowskie” powinno być pisane dużą literą czy małą? Wydaje mi się, że można to potraktować jako synonim dzierżawczy.
-
kompania18.06.200118.06.2001Szanowne Panie i Szanowni Panowie z PWN!
Postanowiłem skorzystać z tej nowoczesnej formy łączności z Wydawnictwem, aby wyjaśnić nurtujący mnie problem. Chodzi mi o odmianę rzeczownika kompania (w znaczeniu 'pododdział wojskowy'). Jaka będzie forma tego rzeczownika w dopełniaczu liczby mnogiej?
1. „Słownik ortograficzny języka polskiego wraz z zasadami interpunkcji”, PWN 1986, na stronie 408 podaje „tych kompanii” (przez dwa i).
2. „Mały słownik języka polskiego”, wydanie X, 1993 r., na stronie 330 podaje „kompania ż, I, DCMs. – nii” ( przez dwa i).
Z wyjaśnień na stronie XIII pkt. II/5 wynika, że -nii jest stosowane tylko dla liczby pojedynczej (brak dopisku „lm” ). Wobec tego forma tych kompanii jest zła.
Jak rzeczywiście powinna wyglądać odmiana rzeczownika kompania w dopełniaczu liczby mnogiej?
Życzę dalszych sukcesów w nowych uwarunkowaniach ekonomicznych.
Kazimierz Garsztkowiak -
kompetencje – posiadać czy mieć?20.03.201120.03.2011Witam,
nurtuję mnie kwestia słowa kompetencje i użycie go z czasownikiem mieć lub posiadać. W polskiej wersji traktatu z Lizbony czytamy „Unia ma wyłączne kompetencje w następujących dziedzinach…”. Nie wiem dlaczego w moim odczuciu bardziej odpowiednie w tym kontekście byłoby posiada kompetencje.
Dziękuję za odpowiedź. -
konstrukcje z liczebnikami29.09.201129.09.2011Szanowni Państwo!
Dziękuję za stworzenie bardzo dla mnie pomocnej poradni językowej. Tym razem jednak nie znalazłem odpowiedzi na nurtującą mnie kwestię – które z podanych poniżej zdań są poprawne:
a) Doładujemy twoje konto o dodatkowe/kolejne 200 zł.
b) Doładujemy twoje konto o dodatkowych/kolejnych 200 zł.
c) Na twoim koncie pojawi się dodatkowe/kolejne 200 zł.
d) Na twoim koncie pojawi się dodatkowych/kolejnych 200 zł.? Byłbym Państwu bardzo wdzięczny za pomoc.
Serdecznie pozdrawiam
Grzegorz M. -
kontusz i geszeft11.01.200511.01.2005Witam. Nurtuje mnie etymologia słów geszeft oraz kontusz. W jednych słownikach jest napisane, że geszeft to słowo z języka niemieckiego, zaś w innych, że z języka jidysz. Podobna rozbieżność przy etymologii słowa kontusz: raz z języka węgierskiego, a raz z osmiańsko-tureckiego. Dziękuję za rozwianie moich wątliwości i pozdrawiam.