-
Gazetnik czy gazetownik?
21.04.202121.04.2021Na pojemnik na czasopisma używa się określenia gazetownik czy gazetnik? Jeśli dopuszczalne są obie wersje, to która jest bardziej właściwa?
-
Lokant – lokanta czy lokantu?25.02.201625.02.2016Szanowni Państwo,
interesuje mnie, w jaki sposób powinno odmieniać się słowo lokant. Czy w dopełniaczu będzie to lokantu (podobnie jak np. formantu), czy też lokanta (wtedy byłoby konsekwentnie z np. liganda).
W literaturze chemicznej występują obie wersje, natomiast w znanych mi słownikach słowa tego nie ma.
-
lub czy albo?2.05.20122.05.2012„Poprawnie jest w każdym razie lub bądź co bądź”. Czy zamiast lub nie należało użyć albo? Obie formy są poprawne, to fakt, ale w danej chwili powiemy tak albo tak. Nie użyjemy przecież obu form.
-
lub i albo24.06.200324.06.2003Lub/i – czy ta forma jest poprawna? Spotkałem się w Wiedzy i Życiu z opinią, że spójnik lub zawiera w sobie jednocześnie albo oraz i. Tzn. (lub = albo + i). Przykładowo, mówiąc: „Do sklepu pójdę ja albo ty”, mogę mieć na myśli następujące możliwości:
1. Do sklepu pójdę tylko ja,
2. Do sklepu pójdziesz tylko ty.
Natomiast mówiąc: „Do sklepu pójdę ja lub ty”, biorę pod uwagę, że:
1. Do sklepu pójdę tylko ja,
2. Do sklepu pójdziesz tylko ty,
3. Do sklepu pójdziemy obaj, ty i ja.
W tym świetle używanie formy lub/i byłoby błędne, gdyż wystarczy samo lub zawierające już w sobie i.
Jeśli mam rację, to nie mogę też powiedzieć: „Przeżyję lub umrę”, bo to wyrażenie zawiera, zgodnie z proponowanym przeze mnie znaczeniem lub, możliwość przeżycia i śmierci jednocześnie, a to niemożliwe. Czy mam rację? Czy myślę poprawnie?
Jeśli zaś się mylę, to proszę mi wyjaśnić, czym różni się słowo lub od albo? Czy jest różnica semantyczna? -
odmiana nazwiska Longchamps de Bérier20.12.201220.12.2012Szanowni Państwo!
Jak odmieniać nazwisko poprzedzone godnością: ks. prof. Franciszek Longchamps de Bérier? Zazwyczaj spotykam je nieodmieniane albo odmieniane w części – pierwszej bądź drugiej, nigdy obu naraz (!). Autor wspomnień Ochrzczony na szablach powstańczych pisze o upraszczaniu (w szkole) jego nazwiska i niekiedy w książce tej uproszczonej fonetycznej wersji nazwiska używa. Ja aż tak radykalnych porad nie oczekuję :)
Pozdrawiam –
Anna K. -
Pivot czy piwot?
4.01.20234.01.2023Dzień dobry,
zajmuję się opisywaniem zjawisk ekonomicznych i rynkowych. Ostatnio modne stało się słowo pivot w znaczeniu «zwrot», «zmiana kierunku, nastawienia» w odniesieniu do polityki Fedu.
W słowniku figuruje słowo piwot (koszykówka, ale też chodzi o zwrot). Czy w związku z tym lepiej pisać piwot w znaczeniu polityki pieniężnej, czy pozostać przy anglosaskim pivocie?
Pozdrawiam
-
Poza urodą
8.01.2022Dzień dobry,
Proszę o wyjaśnienie roli ("wyłączającej z / włączającej do" zakresu odniesienia zdania) przyimka poza, a przy okazji i sensu poniższego zdania: Rzeczywiście, obu paniom natura nie poskąpiła – poza urodą – twardych charakterów i sporych temperamentów. Mam wątpliwości, czy autor tej wypowiedzi chwali urodę i przymioty obu pań, czy raczej tylko cechy ich charakterów...
-
Przymiotniki i nazwy mieszkańców od wielowyrazowych toponimów20.10.201720.10.2017Czy skoro przymiotniki od nazw Bielsko-Biała i Węgierska Górka to: bielskobialski i węgierskogórski, to nazwami mieszkańców tych miast będą: bielskobielszczanin, węgierskogórzanin? Ogólnie – czy sposób, w jaki tworzymy nazwę mieszkańców danego regionu geograficznego, jest ściśle związany z tym, jak wygląda odpowiedni przymiotnik? Mam nadzieję, że jest jasne, o co mi chodzi. Skoro np. przymiotnik od Konstancina-Jeziorny brzmi konstanciński, to mieszkaniec będzie konstancinianinem?
-
sieć neuronowa albo sieć neuronalna
4.10.20234.10.2023Jak powinno się pisać: sieć neuronowa czy sieć neuronalna? W użyciu widzę obie formy, ale wydaje mi się, że bardziej "po polsku" jest "neuronowa". "Neuronalna" wygląda mi na coś w rodzaju niechlujnego tłumaczenia angielskiego "neuronal". A może obie formy są poprawne?
-
Szczepionka AstryZeneki czy AstraZeneki?
17.04.202117.04.2021Szanowni Eksperci!
Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, jak poprawnie odmieniać przez przypadki nazwę AstraZeneca – czy odmienia się oba człony czy tylko drugi? Z góry dziękuję za odpowiedź.
hk