obejście
  • obchodzić

    26.01.2023
    26.01.2023

    Witam,

    jak to się stało, że słowo „obchodzić” jest używane przeciwnie do swego pierwotnego znaczenia? Przecież jeśli coś mnie obchodzi to mnie mija czyli mnie... nie obchodzi.

    Pozdrawiam

  • różności
    26.05.2011
    26.05.2011
    Dzień dobry,
    z czego wynika to, czy czasownik jest przechodni? Jeśli Jan obszedł górę dookoła, to jest ona przez Jana… właśnie, „coś zrobiona”, ale nie mogę tego nazwać. Mój słownik, o ile pamiętam, mówił mi, że czasownik ten jest nieprzechodni – a teoretycznie mógłby być.
    A przy okazji czy zwrot o ile pamiętam (itp.) powinien być między przecinkami? I czy po Dzień dobry zakończonego przecinkiem powinienem zacząć akapit od wcięcia?
    Pozdrawiam,
    Karol Kurcok
  • dwa lub więcej
    19.02.2004
    19.02.2004
    Dzień dobry,
    Najwyraźniej gubię się w składni, w której występują liczebniki. Które z poniższych zdań są poprawne: „Państwo, w którym obowiązują dwa lub więcej systemów prawnych” czy „Państwo, w którym obowiązują dwa lub więcej systemy prawne”? Podobnie: „Dwa lub więcej państw członkowskich może (mogą)…”? A może żadne z tych zdań nie jest dobre?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam.
  • Dwoje zajęć
    14.10.2016
    14.10.2016
    Nurtuje mnie problem łączenia z liczebnikami rzeczowników, które w odpowiednim znaczeniu nie mają liczby pojedynczej, jak: zajęcia, życzenia, zawody, ćwiczenia, zakupy, konsultacje itp.
    Z porady o tytule zajęcia wynikałoby, że należy unikać łączenia takich rzeczowników z liczebnikami, z Dwoje zwłok zaś, że liczebniki zbiorowe są na miejscu. Jak to w końcu jest?
    Dodam, że nie mam pomysłu na opisowe obejście problemu w takich zdaniach jak Mam jutro 3 zajęcia.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • dzika karta
    11.07.2007
    11.07.2007
    Dzisiejsza Wyborcza donosi, że „Francuzi wylosowali dziką kartę”. Niewątpliwie mamy tu do czynienia z kalką angielskiego wyrażenia wild card, które oznacza dżokera. Czy wyrażenie dzika karta jest poprawne, czy też można je zastąpić czymś mniej „dzikim”?
  • harpagan
    11.05.2005
    11.05.2005
    Witam. Skąd wywodzi się nazwa osobowa harpagan (sic!), jako inne określenie stachanowca?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • jeszcze o pleonazmach
    15.10.2013
    15.10.2013
    Czy dzierżyć w ręce albo nuncjusz papieski to pleonazmy? Bez przydawek brzmi dziwnie, ale z nimi – podejrzanie.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Dorota
  • konieczny i niezbędny
    23.05.2002
    23.05.2002
    Jaka jest różnica w znaczeniu słowa konieczny a niezbędny?
  • nazwy restauracji itp.
    25.10.2002
    25.10.2002
    Jeśli restauracja nazywa się U Szkota lub Pod kucykiem, to mówi się: Spotkamy się u Szkota, Byliśmy pod kucykiem. Jak to zapisać – chodzi mi o to, że przyimek rozpoczynający nazwę własną (i pisany wielką literą!) równocześnie ma pełnić rolę zwykłego przyimka w zdaniu. Można obejść problem pisząc: Byliśmy w restauracji „U Szkota” – ale może np. zdanie napisane ma być przytoczeniem czyjejś wypowiedzi (a ten ktoś nie użył słowa restauracji), albo z innych względów (ot, choćby rytm wiersza) chce się uniknąć tego naddatku.
    Do tego dochodzi kwestia cudzysłowu, który pewnie też można pominąć, ale którego stosowanie w przypadku zwykłych nazw typu Parkowa czy Różowy Słoń nie prowadzi do żadnych rozterek. A w przypadku zdania Byliśmy-U-Szkota nie wiadomo, czy otworzyć cudzysłów przed U/u, czy też dopiero przed Szkota.
  • Niger, nigerski

    28.09.2021
    28.09.2021

    Szanowna Redakcjo,

    intryguje mnie państwo Niger, a ściślej przymiotnik, który mógłby być od niego utworzony. Na nieszczęście Nigru, na mapie świata istnieje Nigeria, więc coś jest nigeryjskie. Co dzieje się z biednym Nigrem? Nie spotyka się raczej formy: "nigryjski". Przecież zdanie: rząd nigryjski został stworzony, zdaje się być dorzeczne i poprawne. Czy zatem pozostaje nam posługiwać się obejściami typu: rząd Nigru się ukonstytuował? Jak rzecz z tym Nigrem się przedstawia?

    Jarek z Lublina

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego