Witam,
chciałabym się dowiedzieć, jakie są najbardziej polifunkcjonalne sufiksy występujące w języku polskim, poza sufiksami -ica i -ka, które bardzo często są podawane jako przykłady (jeśli za kryterium podziału uznamy Dokulilowski podział na derywaty transpozycyjne, mutacyjne i modyfikacyjne).
Dziękuję za pomoc i odpowiedź

Chodzi mi o słowa pomarańczowy oraz pomarańcza. Co było pierwsze – jajko czy kura, czyli: czy pomarańcza jest pomarańczą, ponieważ jest koloru pomarańczowego, czy może kolor pomarańczowy jest pomarańczowy, bo taki kolor ma pomarańcza?
Ponadto – skąd to słowo w języku polskim? Nie przypomina mi żadnego słowa w innych językach – Rosjanie jedzą „apielsiny”, ale są one kolory o nazwie „oranżewyj”, Anglicy z kolei jednakowo nazywają zarówno owoce, jak i kolor (orange), ale nie dostrzegam żadnych analogii z pomarańczą.
Jaka jest geneza i historia tych słów?

Z poważaniem

Michał Płonka
Góry Świętokrzyskie

Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy zasadny jest drugi przecinek w zdaniu: „Nie matura, lecz chęć szczera, czyni z ciebie oficera”.

Dlaczego pomnik Pomordowanym na Wschodzie, a nie pomnik Pomordowanych na Wschodzie, pomnik Obrońcom-Zwycięzcom w Krynicy-Zdroju, a nie Obrońców-Zwycięzców? Jest też pomnik Tym, co nie wrócili z morza (Świnoujście), ale pomnik Ofiar Faszyzmu na Radogoszczu, a nie Ofiarom Faszyzmu. Gdzie można o tym więcej przeczytać?

Podane w poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/posiadac;5384.html

objaśnienie dotyczące zasad (poprawności) używania czasownika posiadać  pozostaje w jaskrawej sprzeczności z wcześniej ogłoszonym stanowiskiem Rady Języka Polskiego (https://rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=219:posiada&catid=44&Itemid=58). Mocno mnie to zniesmaczyło, ponieważ często korzystam z informacji zawartych w Poradni i zawsze przedstawiam ją znajomym jako źródło "porządnej" wiedzy o naszym języku. Może (choć pytający już od lat tego nie oczekuje) zmodyfikować odpowiedź?

Czy właściwe jest używanie czasownika posiadać w zdaniach: „Laboratorium posiada certyfikat” lub „Aparat posiada własną instalację…”, „Pracownik posiada kwalifikacje do obsługi…” itp.? Osobiście mi się nie podoba, ale jest w użyciu. I w dodatku fakt „posiadania” innej rzeczy, cechy albo przywileju wynika często z nadania tytułu lub prawa własności, np. firma prawnie jest właścicielem (tzn. posiadaczem!!!?) certyfikatu wystawionego na jej imię.

Szanowny Panie Profesorze,
przypominam się z moim przedwakacyjnym zapytaniem. Gdyby – wedle Pańskiej propozycji – x wynosił 30 stopni, jego połowa byłaby równa 15 stopni i już. Może powinienem był lepiej objaśnić kontekst. Redagowałem rozwiązanie zadania matematycznego, w którym pewien kąt był początkowo nie znany, więc potrzebował oznaczenia, np. x. Dokonano obrotu o połowę tego kąta. Pytanie składniowe brzmi: obrót o pół iks stopni czy pół iks stopnia?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Skąd się wzięło określenie Praga czeska (Czeska?)? Nie mówimy przecież francuski Paryż, brytyjski Londyn ani włoski Rzym. Czy chodzi tutaj o odróżnienie miasta od dzielnicy Warszawy? Ale przecież w wypadku dzielnicy mówimy na Pradze, a nie w Pradze. Czemu więc „Byłem w Pradze czeskiej (Czeskiej?)”?

Czy prącie i pręt są wyrazami pokrewnymi?

Dziękuję za objaśnienie,

Łukasz

Witam. Proszę o wyjaśnienie użycia dużej lub małej litery. Słownik ortograficzny podaje np. sobór trydencki, Sobór Watykański II, a jak zapisać sobór watykański bez II? A sobór watykański I, sobory konstantynopolitańskie (cztery), wymieniane osobno? Angielski tytuł w Słowniku ortograficznym brzmi sir, ale przy nazwiskach już Sir Hadfield, Sir Hillary. Czyli kiedy używać sir, skoro rzadko występuje on bez nazwiska? Dlaczego pałac Krasińskich, Pałac Staszica, pałac Łazienkowski, Pałac Elizejski?
M.D.