oczekiwany
  • Powiedział (,) co i jak
    3.04.2015
    3.04.2015
    Szanowna Poradnio!
    Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących wyrażenia co i jak w zdaniu: „Przyszedł do nas i powiedział (,) co i jak”. Czy należy je oddzielić przecinkiem i potraktować jak równoważnik, czy może nie oddzielać podobnie jak zaimek dlaczego w podobnym zdaniu?
    Pozdrowienia
    Mira
  • powtarzanie wyrazów
    5.04.2002
    5.04.2002
    Kiedy byłem w szkole, moja polonistka zawsze poprawiała mi na czerwono zdanie: „Moim ulubionym okresem jest okres romantyzmu”. Oczywiście chodziło o powtórzenie słowa okres. Wtedy mnie to bulwersowało, dziś zgadzam się z oceną polonistki. Niemniej w wielu przypadkach powtórzenie tego samego wyrazu jakoś mnie nie razi.
    Pomijam tu oczywiście przypadki, kiedy chodzi o świadomy zamysł stylistyczny; pomijam wszelkie dilogie, anafory itp. Chodzi mi o zwykły tekst i o takie sytuacje, gdy trudno ocenić, czy powtórzenie już jest nadużyciem, czy jeszcze nie. W niniejszym pytaniu powtarzają się powtórzenie, przypadki, chodzi o, a także polonistka, którą mogłem zastąpić nauczycielką, ale nie zrobiłem tego, ponieważ wydaje mi się, że nie trzeba. Ale może trzeba?
    Albo takie zdanie: „Przydawka stojąca przed rzeczownikiem opisuje go, stojąca po nim – klasyfikuje”. Czy jest istotne, by silić się na wyszukiwanie synonimu i zamiast drugiego stojąca pisać następująca? Albo w ogóle pominąć imiesłów? (Wystarczyłoby samo po nim).
    Kiedy piszę sobie sam, niespecjalnie się tym przejmuję. Problem zaczyna się wtedy, kiedy dziecko prosi, by mu sprawdzić wypracowanie. Sprawdzam, nie razi mnie, a potem nauczycielka uznaje to i owo za błąd, w moim przekonaniu nieraz na wyrost.
    Nie oczekuję w tej kwestii surowych uregulowań. Wierzę w to, że użytkownik języka ma tu stosunkowo dużą swobodę. Niemniej nie chciałbym za bardzo zabrnąć w liberalizm, bo może się okazać, że jednak…
    Liczę (jak zawsze) na krótką odpowiedź, ale równocześnie wdzięczny byłbym za wskazanie, gdzie mógłbym znaleźć obszerniejsze omówienie tego zagadnienia.
    Dziękuję.
  • Praca szuka człowieka

    30.11.2023
    30.11.2023

    Dzień dobry! Czy poprawne jest zdanie z ogłoszenia: Praca szuka człowieka. Brzmi trochę dziwnie i nielogicznie, bo przecież to człowiek szuka pracy? Dziękuję i pozdrawiam.

    Irena

  • prawie że
    1.07.2008
    1.07.2008
    Szanowna Poradnio,
    zastanowiło mnie, dlaczego WSO określa że w wyrażeniu prawie że mianem spójnika (zasada [155]). Tłumaczyłoby to pisownię rozłączną, aczkolwiek nie bardzo pasuje do funkcji spójników. Że wygląda tu na typową partykułę wzmacniającą: prawie (że) odpowiada i składniowo, i znaczeniowo wyrażeniom niemal(że), nieomal(że) z -że łącznym (czyli tak naprawdę należałoby oczekiwać postaci prawież…). Z góry dziękuję za rozstrzygnięcie moich wątpliwości.
    Michał Gniazdowski
  • Precyzja w porozumieniu prawnym

    13.07.2021
    13.07.2021

    W ramach porozumień i umów często określa się zobowiązania, a sformułowania te rzutują na interpretacje prawne. Czy w zdaniu

    "Pani Ania zobowiązuje się, że nie będzie dochodziła innych roszczeń niż w/w kwota tj. 29,59, za okres od 3.2007 do 30.09.2011 r." przecinek po kwocie zmienia znaczenie zdania? Czy według powyższego zapisu Pani Ania rezygnuje z wszelkich roszczeń czy tylko z dodatkowych dotyczących wskazanego przedziału czasowego?

  • procent
    12.07.2001
    12.07.2001
    W reklamie słyszałam sformułowanie: rabat w wysokości 1 procenta. Czy forma słowa procent przy tym liczebniku jest poprawna? O ile pamiętam w Słowniku poprawnej polszczyzny Doroszewskiego dopełniacz od procent to procentu.
  • protetyczne że
    27.12.2012
    27.12.2012
    Mam pytanie dotyczące zdań ze Słownika wyrazów trudnych i kłopotliwych (ss. 362–363):
    Kiedy żeśmy przyszli nad morze, pogoda zaczęła się psuć.
    Dopiero żeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Czy zdanie te byłyby prawidłowe w takiej formie:
    Kiedyżeście przyszli nad morze?
    Dopierożeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Prawidłowe jest przecież inne zdanie:
    Gdzieżeście się podziewali tyle czasu?
  • przecinek a imiesłów przysłówkowy
    28.01.2008
    28.01.2008
    Szanowni Eksperci,
    czy w przykładowym zdaniu: „Wybierając ananasy należy pamiętać o…” powinien być przecinek pomiędzy ananasy a należy? Chodzi mi o to, że czasem część zdania z imiesłowem jest tak krótka, że przecinek wydaje się być niepotrzebny.
    Dziękuję i pozdrawiam serdecznie,
    Joanna
  • Przymiotnik od wyrażenia sztuczna inteligencja

    22.04.2024
    22.04.2024

    Wielce szanowna i potrzebna Poradnio.

    Ostatnio coraz częściej słyszy się o sztucznej inteligencji, a zapewne to dopiero początki stosowania tego terminu. Niewątpliwie zajdzie potrzeba ukucia utworzonego od niego przymiotnika. Jaki byłby zgodny z językiem polskim? Słyszałem ejajowy, wygodny, bo krótki, ale brzmi dziwnie, z kolei sztucznointeligentny jest długi, a człon -inteligentny kojarzy się z inteligentem, a nie inteligencją, czy nie lepszy byłby inteligencyjny, jak tolerancyjny, a nie tolerantny od tolerancja.

    Serdecznie pozdrawiam

    Janusz

  • pytania retoryczne ponownie
    12.10.2014
    12.10.2014
    [Dalsza część wypowiedzi dot. pytań retorycznych – nie przyjęta przez nieugięty system]. Wydaje mi się, że w zdrowym zakresie wszystko jest dla ludzi – nawet emotikony. Czy nie stanowią również pewnej forma komunikacji, dzięki której możemy okazać np. nie wypowiedzianą słowami nutkę sympatii :)
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego