od-najmłodszych-lat
  • wyraz modny, ale wulgarny
    15.12.2004
    15.12.2004
    Mieszkam w USA już ponad trzydzieści lat. Po ostatniej wizycie w Polsce byłem zszokowany powszechnym używaniem (nawet w mediach) wyrazu zajebiście. Za moich młodych lat, gby użyłbym tego słowa w szkole lub w domu, skutki tego pamiętałbym prawdopodobnie do dzisiaj.
    Proszę o wyjaśnienie, skąd pochodzi to słowo, jakie ma znaczenie i dlaczego nikt nie przeciwstawia się wprowadzaniem wulgaryzmów do codziennego języka.
    Tomasz Słomiak
  • Akademia pana Kleksa

    25.03.2021
    21.10.2019

    Dzień dobry,

    proszę o pomoc w rozstrzygnięciu wątpliwości dotyczącej pisowni rzeczownika pan w tytule popularnej lektury „Akademia pana Kleksa”. Sądziłam, że nie ma potrzeby pisania wielką literą rzeczownika pospolitego pan. Zarzucono mi, że trzeba napisać wielką literą wszystkie wyrazy, ponieważ jest to nazwa instytucji. Moje wydanie książki nie pomaga mi w pokazaniu czarno na białym, jak powinno być, ponieważ cały tytuł wydrukowano wersalikami.


    Pozdrawiam

    Hanna Jabłońska

  • Andrzejki i jasełka
    2.12.2005
    2.12.2005
    Andrzejki i jasełka. Bez liczby poj. W dop. andrzejek i jasełek. Tak mówi słownik. Więc bez rodzaju? Skąd się wzięła nazwa jasełka? Andrzejki od dnia św. Andrzeja – ale dlaczego w obu przypadkach nazwa jest liczbą mnogą? Przepraszam, że kilka pytań, ale wokół jednego tematu…
  • Dlaczego odchudzić, a nie odgrubić?
    24.06.2009
    24.06.2009
    Witam,
    zastanawia mnie, jaka jest geneza słowa odchudzać się. Przecież dosłownie znaczy to 'przestawać być chudym', skąd więc jednak wzięło się w polszczyźnie takie wyrażenie?
    I w związku z tym, jakie jest jego przeciwieństwo? Odgrubiać się? Jak powiedzieć o osobie, która stara się przybrać kilogramy, a nie je zrzucić?
    Pozdrawiam,
    Andrzej Prusinowski
  • harfiarz i harfista
    12.05.2009
    12.05.2009
    Dzień dobry!
    Spotkałam się z rozróżnieniem: harfiarz – człowiek grający na harfie celtyckiej oraz harfista – człowiek grający na zwykłej harfie. Chciałam się spytać o jego zasadność.
    Pozdrawiam
  • Księstwo Słupskie, Hospodarstwo Mołdawskie, Chanat Krymski
    4.06.2019
    4.06.2019
    Szanowni Państwo,
    proszę o podanie poprawnego zapisu poniższego typu nazw (z nadzieją, że te rozstrzygnięcia pojawią się w SJP): księstwo słupskie, hospodarstwo mołdawskie, chanat krymski czy Księstwo Słupskie (z pewnością zapis dużymi literami jako byt państwowy: Księstwo Warszawskie, Księstwo Kijowskie), Hospodarstwo Mołdawskie, Chanat Krymski. Czy pisownia dużą lub małą literą zależy od stopnia niezależności danego terytorium? Dziękuję bardzo i pozdrawiam, A.B.
  • „Najtrudniejsza sprawa ortograficzna”
    11.03.2020
    11.03.2020
    W ramach reformy pisowni w 1936 r. postanowiono, że wyrazy w rodzaju Maria należy pisać przez i, a nie przez j, jak wcześniej (Marja). Zamiana litery i na j nie objęła wyrazów, w których j występowało po literach po c, s, z – zapewne dlatego, aby ludzie nie czytali zbitek zi, ci oraz si jako [ż], [ć] i [ś]. W wyniku tej decyzji pisownia mniej odzwierciedla język mówiony. Dlaczego w takim razie ją wprowadzono i czy planuje się jej wycofanie?
  • osoby w wieku 50+
    5.02.2013
    5.02.2013
    Czy poprawne są wyrażenia dwadzieścia plus, trzydzieści plus, oznaczające wiek powyżej 20, 30 lat? Moim zdaniem te wyrażenia, spotykane głównie w języku marketingu, są sprzeczne z duchem języka polskiego.
  • Zadziać się

    25.07.2021
    25.07.2021

    Od kilkunastu lat upowszechnia się użycie czasownika zadziać się (i też zadziewać się) w znaczeniu odpowiednio ‘wydarzyć / wydarzać się’. Pamiętam, że dawniej słowo to oznaczało potocznie ‘zawieruszyć się’. Czy to nowe znaczenie jest po prostu współczesnym neologizmem rozszerzającym czasownik podstawowy dziać się, czy też takie użycie było znane już w XX wieku, tylko nigdy się wtedy na nie nie natknąłem?


    Dziękuję za pomoc, Łukasz

  • Beka
    31.12.2015
    31.12.2015
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie, skąd się wzięła tak popularna w środowiskach młodzieżowych beka na określenie czegoś bardzo zabawnego. Czyżby od beczki śmiechu?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego