od
  • Zaś, bowiem
    5.02.2018
    5.02.2018
    Sprawa miejsca po przecinku słów zaś i bowiem – w poradach piszecie Państwo, iż „zaleca się umieszczać nie bezpośrednio po przecinku otwierającym zdanie podrzędne, ale po pierwszym lub nawet drugim bądź trzecim składniku tego zdania”. Uczestniczyłam ostatnio w dyskusji, w której jeden z uczestników podnosił, że „to zalecenie, ale nie reguła”. Argumentował też, że współcześnie to się zmienia. Sądziłam zawsze, że to ważna zasada poprawnościowa, obowiązująca bez wyjątków (oczywiście w potocznej).
  • za to w znaczeniu 'dlatego'
    6.09.2011
    6.09.2011
    Witam!
    Chciałbym zapytać o następującą rzecz: moi znajomi, którzy pochodzą z okolic Radomia, używają często formy za to, że w zdaniach, w których ja używam formy dlatego, że, np. „Jest bardzo zimno w domu, ale może za to, że na dworze jest zimno”. Czy to jakieś wyrażenie regionalne, typowe dla województwa mazowieckiego? Dziękuję z góry za odpowiedź.
    Serdecznie pozdrawiam.
    Paweł Łyś
  • Za tydzień
    22.03.2018
    22.03.2018
    Pytałem już o podobną kwestię. Jednak czy istnieć może kontekst, znaczenie, że za tydzień = za tygodniem, który trwa, po jego upływie? Niektórzy tak mówią w tym znaczeniu, więc jest to niepoprawne?
  • za zaliczeniem – raz jeszcze
    10.10.2003
    10.10.2003
    Przeczytałem w Poradni następujące pytanie: „Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach”.
    Zdziwiło mnie określenie wyrażenia za zaliczeniem jako potencjalnie niepoprawnego rusycyzmu. Wydaje mi się bowiem, że rosyjski odpowiednik brzmi nałożennym płatieżom. Pan Mirosław Bańko w swojej odpowiedzi nie odniósł się do pochodzenia wspomnianego wyrażenia – czy mogę prosić o dodatkowy komentarz w tej sprawie?
    Przy okazji chciałbym zapytać, czy i inne wyrażenia z przyimkiem za są uważane za rusycyzmy? Dotychczas wydawało mi się, że jest wręcz przeciwnie, a polskiemu za odpowiada najczęściej rosyjskie po. W języku ukraińskim analogiczne do polskich konstrukcje z za uważa się za całkowicie poprawne i rodzime, w przeciwieństwie do konstrukcji z po, traktowanych jak rusycyzmy – np. ros. po sogłasiju – ukr. za zhodoju (niepoprawnie: po zhodi) – pol. za zgodą; ros. po priedjawleniju – ukr. za predjawlenniam (niepoprawnie: po predjawlenni) – pol. za okazaniem.
    Pozdrawiam
    Łukasz Starzak
  • zaznaczyć – odznaczyć?
    30.04.2003
    30.04.2003
    Proszę o rozstrzygnięcie, czy poprawne jest używanie czasownika odznaczyć w znaczeniu cofnąć zaznaczenie. Zawsze „Odznacz wszystko” zmieniałam na „Cofnij zaznaczenie”, więc ze zdumieniem zobaczyłam w słownikach języka polskiego wydanych na płycie CD hasło „Odznacz wszystko”.
    Przesyłam pozdrowienia.
  • zbędne przecinki przy okoliczniku
    16.04.2002
    16.04.2002
    Czy w tym zdaniu jest właściwie umieszczony przecinek? „Uprzejmie prosimy o zgodę na uczestniczenie wyżej wymienionych osób w obradach jury, podczas godzin pracy”.
  • Zbędny przecinek

    11.10.2023
    11.10.2023

    Nie jestem pewna, czy w takim zdaniu należy postawić przecinek:

    Już od dawna pragnę dotknąć twej ręki.

    Dziękuję za odpowiedż.

  • zbić kotlety
    4.02.2009
    4.02.2009
    Proszę o ocenę wyrażenia zbicie kotletów. Kilka osób (spoza Małopolski) bardzo zdziwiła taka forma, a z drugiej strony poszukiwania w Internecie dają całkiem sporo trafień.
  • Zbieg kropek
    23.06.2020
    23.06.2020
    Szanowni Państwo,
    chciałabym się zapytać o poprawny zapis następującego fragmentu tekstu:
    Janek powiedział: „Bardzo lubię Kasię, jej uśmiech […] To moja prawdziwa przyjaciółka.”.
    Pierwszy raz spotykam się z takim zapisem i kropką postawioną przed zamknięciem cudzysłowu. Korektorka tłumaczyła się, że tak się robi, gdy w cytacie użyty jest nawias, ucinający część wypowiedzi.
    Pozdrawiam
  • zbieg wielokropka z wykrzyknikiem lub pytajnikiem
    5.10.2014
    5.10.2014
    Szanowni Państwo,
    w jednej z porad jasno omówili Państwo kwestię kolejności, w jakiej zależnie od przekazu stosuje się pytajnik i wykrzyknik występujące razem. Czy istnieją podobne wytyczne co do par: pytajnik z wielokropkiem i wykrzyknik z wielokropkiem?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego