odchodzić
  • nie(o)publikowany
    28.04.2009
    28.04.2009
    Czy jest rożnica między przymiotnikami niepublikowany i nieopublikowany? Jeśli tak, to jaka?
    Dziękuję.
  • nietwórca i nie-Polak
    22.04.2008
    22.04.2008
    Szanowni Państwo,
    chciałbym zapytać, jak poprawnie zapisać termin nie-twórca, będący przeciwstawnieniem logicznym (razem, oddzielnie czy z łącznikiem). Na przykład w zdaniu: „Nie-twórca przypisał sobie autorstwo cudzego utworu”. Słownik ortograficzny języka polskiego odnosi się jedynie do przeciwstawień logicznych, których drugi człon pisany jest wielką literą, np. nie-Polak.
    Oczekując na Państwa odpowiedź, pozostaję z poważaniem,
    Krzysztof Czub
  • od błędu do poprawności
    3.12.2004
    3.12.2004
    Witam serdecznie!
    Zwracam się do Państwa z pytaniem: jak wygląda proces przechodzenia wyrażeń z uzusu do poprawnej polszczyzny? Czy możliwe jest, aby wyraz niepoprawny zaczął spełniać wymogi poprawności jedynie dlatego, że jest często używany? Do tego pytania skłonił mnie fakt notorycznego używania zaimka wskazującego ta w bierniku. Ciągle słyszę tą książkę, tą kobietę i coraz częściej mam wrażenie że prawidłowa odmiana odchodzi do lamusa.
    Pozdrawiam.
  • Onanizm a masturbacja
    31.03.2017
    31.03.2017
    Wyraz onanizm jest często stosowany jako synonim słowa masturbacja. Określenie to pochodzi od biblijnego Onana, który podpadł Bogu (i to bardzo mocno, ostatecznie został za to zgładzony… ach, ta erotyka) grzechem „upuszczenia nasienia”.
    Często spotykam się z zastosowaniem onanizmu w kontekście także damskiej masturbacji, ale w mojej ocenie jest to niepoprawne. Ponieważ czyn Onana wiązał się z przelaniem nasienia, jakoś nie pasuje mi to do damskiej autoerotyki. Czy mam rację?
  • o oknach i dziewczętach
    29.05.2009
    29.05.2009
    Z jakimi formami liczebnika – dwa, trzy, cztery czy dwoje, troje, czworo – łączą się dziewczęta? Liczebników zbiorowych używa się m.in. do nazw istot niedorosłych oraz nazw istot różnej płci – czy to oznacza, że w tych wypadkach wyłącznie zbiorowe są poprawne, a te zwykłe już nie? Sprawę komplikuje to, że słowo dziewczęta nie musi oznaczać osób niedorosłych, dlatego dwoje dziewcząt brzmi trochę, jakby były innej płci.
    A przy okazji: czy dopuszcza się dwoje okien?
  • orzecznik przymiotnikowy
    2.12.2004
    2.12.2004
    Czy poprawne jest wyrażenie: przyjmować coś (np. życie) takim, jakim ono jest czy raczej takim, jakie ono jest?
  • O transkrypcji ukraińskich nazw osobowych raz jeszcze

    17.04.2021
    17.04.2021

    Mam pytanie dotyczące stosowania nazwisk ukraińskich w polskich artykułach. Coraz częściej widzę, że stosowane są nazwiska w transliteracji na alfabet łaciński, czasem wg zasad ukraińskich, czasem innych. Np. ‘Sergei Loznitsa’ zamiast ‘Siergiej Łoznica’. Co z zasadami transkrypcji w języku polskim? Czy odchodzą do lamusa? Wiem, że dochodzi tu jeszcze kwestia emocjonalna, tożsamościowa. Obawiam się, że zaczyna być stosowana tu zasada „napiszmy tak, jak właściciel nazwiska sobie życzy".

  • place
    9.06.2004
    9.06.2004
    Mam wątpliwość: plac Czerwony czy Plac Czerwony, plac Wacława (w Pradze) czy Plac Wacława, plac Defilad czy Plac Defilad? Ani w poradni, ani w słownikach nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wg zasad, jeśli plac jest nazwą gatunkową, piszemy go małą literą, jeśli wchodzi do nazwy własnej – wielką. Jak rozróżnić, co jest nazwą własną, a co gatunkową? W poradni jest plac Defilad, ale w Innym słowniku… jako przykład podano zdanie: „Na Placu Defilad trwają przygotowania do uroczystości”.
  • Prawo do umierania w spokoju i godności

    3.10.2018
    3.10.2018

    W korytarzu szpitalnym wywieszono ogłoszenie informujące o przysługujących pacjentowi prawach. Jeden z punktów powyższego obwieszczenia przyprawia tyleż o zgrozę, co i o uśmiech: Pacjent ma prawo do umierania w spokoju i godności.

    Intencje powyższego zapisu są dość oczywiste, jednak forma i stylistyka pozostawia sporo do życzenia.

    Czy pomogłaby Pani w przeredagowaniu powyższego zapisu tak, aby pacjent ze spokojnym sercem mógł korzystać z usług powyższej placówki medycznej?

    W korytarzu szpitalnym wywieszono ogłoszenie informujące o przysługujących pacjentowi prawach. Jeden z punktów powyższego obwieszczenia przyprawia tyleż o zgrozę, co i o uśmiech: Pacjent ma prawo do umierania w spokoju i godności.

    Intencje powyższego zapisu są dość oczywiste, jednak forma i stylistyka pozostawia sporo do życzenia.

    Czy pomogłaby Pani w przeredagowaniu powyższego zapisu tak, aby pacjent ze spokojnym sercem mógł korzystać z usług powyższej placówki medycznej?

  • Przyszedł gościu
    21.05.2010
    21.05.2010
    Jestem dosyć stary i często drażnią mnie rozmowy ludzi znacznie młodszych. Poziom wiedzy reprezentowanej przez nich jest bez znaczenia.
    Chodzi o słowo gość. Używane jest potocznie słowo gościu. Na przykład: „Przyszedł gościu”, „Gościu powiedział”. Na zwracane uwagi nie reagują, uważając je za sklerotyczne bzdury. Może to prawda?
    Za ewentualne błędy przepraszam, ale zawodzi mój wzrok.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego