odosobnienie
  • strzał w stopę czy w kolano?
    4.11.2014
    4.11.2014
    Witam,
    chciałbym się dowiedzieć, który ze zwrotów jest poprawny: strzał w stopę czy strzał w kolano, jeśli chcemy mówić o sytuacji, w której ktoś sam sobie stwarza kłopoty.
  • super
    28.09.2012
    28.09.2012
    Niedawno w Poradni pojawiła się opinia, że obowiązuje łączna pisownia przedrostka super niezależnie od znaczenia (superczłowiek 'superman' i 'świetny gość', supersamochód 'wyścigówka' i 'fajna bryka', superlaska 'szprycha' i 'git dziewucha'). Sam jestem zwolennikiem różnicowania pisowni, tak jak w przypadku płyty długogrającej. I w USJP takie zróżnicowanie nastąpiło, właśnie w haśle super (choć akurat słowo okazja chyba go nie wymaga…). Czy mogę prosić o skomentowanie tej rozbieżności?
  • tajemnicza enchillada

    10.11.2014
    10.11.2014

    Pytanie dotyczy słowa enchillada [wym. enczijada, encziljada], zob.: https://sjp.pwn.pl/sjp/enchillada;2556693.html. Skoro po hiszpańsku jest enchilada (zob. https://es.wikipedia.org/wiki/Enchilada), to skąd w polszczyźnie mamy formę pisaną przez podwojone l i do tego jak hiszpańskie ll wymawiane?

  • tenis
    3.04.2012
    3.04.2012
    Witam,
    oglądając transmisje telewizyjne z zawodów kobiecego tenisa, niejednokrotnie słyszałem, jak komentator chwali zawodniczkę słowami: „Grała doskonały tenis”. Z jednej z innych odpowiedzi w Poradni wiem, że tenis to rzeczownik dwurodzajowy i dlatego tenis, a nie tenisa, ale zawsze zdawało mi się, że poprawnie powinno być w tenis/tenisa, a nie samo tenis/tenisa. Czy taka forma jest poprawna?
  • To nie haplologia…

    8.04.2016
    8.04.2016

    Szanowna Poradnio,

    słowniki języka polskiego podają zgodnie jeden przykład haplologii: sześcian zamiast sześciościan (wzorem: ośmiościan). Przykład znakomity, ale i chyba nader odosobniony…

    Czy istnieje w polszczyźnie więcej takich wyrazów? Czy, przykładowo, można dopatrzyć się haplologii w następujących wyrazach: skoczogonek (skoczoogonek), scenopis (scenoopis), mięsopust (mięsoopust); ewentualnie haplologii „głoskowej”: dysonans (dyssonans), falstart (falsstart)?

    Michał Gniazdowski

  • ukończonych / nieukończonych 18 lat

    14.01.2023
    12.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o informację, która forma (ukończone/ukończonych) jest poprawna i jaka zasada tym rządzi:

    „ubezpieczony, który ma ukończone 18 lat, dziecko, które ma nieukończone 18 lat”;

    „ubezpieczony, który ma ukończonych 18 lat, lub dziecko, które ma nieukończonych 18 lat”.

    Ogromnie dziękuję i pozdrawiam

  • Wawel
    19.12.2001
    19.12.2001
    Jak poprawnie odmienić nazwę firmy produkującej słodkości – WAWEL?
  • wierzchowiec

    13.02.2023
    13.02.2023

    Szanowni Państwo,

    czy wierzchowcem można nazwać inne zwierzę niż konia? Często w tworach fantastycznych (szczególnie w grach) bohater dosiada różne zwierzęta np. wilki, wielbłądy, smoki, a nawet sztuczne konstrukcje. Po angielsku jest na to termin "mount" (czyli ogólnie zwierzę, na którym się jeździ) i często w tłumaczeniach na j. polski jest to tłumaczone jako wierzchowiec. Jednak słowniki podają, że jest to konkretnie koń. Może jest jakieś lepsze polskie określenie?

    Pozdrawiam

    Łukasz

  • wilgotniejszy czy bardziej wilgotny?
    25.02.2009
    25.02.2009
    Witam!
    Chciałabym zapytać o to, która wersja zdania jest poprawna: „Dawniej klimat był bardziej wilgotny” czy „Dawniej klimat był wilgotniejszy”.
    Dziekuję.
  • wulgaryzmy na lekcji języka polskiego
    30.11.2012
    30.11.2012
    Szanowni Państwo!
    Coraz bardziej przeraża mnie wulgaryzacja języka, zwłaszcza młodzieży. Nawet nauczyciele propagują wulgaryzmy podczas lekcji: pewna polonistka bez skrupułów używa przymiotnika, którego tu nie przywołam, a który stał się popularnym synonimem słów świetny, niezwykły, fajny; inna nauczycielka tłumaczy dzieciom zasady ortografii na przykładzie wulgaryzmów. Jak można walczyć z tym zjawiskiem? Czy w ogóle uważają je Państwo za niebezpieczne dla polszczyzny?
    Z poważaniem
    Licealista
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego