Dzień dobry,
przepraszam za niezbyt precyzyjne pytanie. Otóż chodzi mi o to, czy zastępując słowa: Unia Europejska, Piętnastka słowem Wspólnota, powinnam je zapisać dużą czy małą literą. „Nowi członkowie Wspólnoty”, „Polska będzie negocjować z Unią, ale czy uda się jej wypracować korzystne warunki wejścia do Wspólnoty?”, „Nowa oferta UE nie będzie jednak nagłym aktem szczodrości Wspólnoty ani skutkiem zabiegów polskich dyplomatów”.
Dziękuję

1. Dlaczego mamy połączenie głucho-ciemny (głuchy i niewidomy), ale głuchoniemy (głuchy i niemy, bez łącznika)?
   
2. Dlaczego mamy pop jazz, pop metal (bez łącznika), ale pop-music, pop-rock i pop-song? Czy te wersje pisowni (WSO 2016) są jedyne dozwolone, czy też są dopuszczone inne warianty (odpowiednio z łącznikiem i bez)?

Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
Z poważaniem
Agnieszka Buczkowska

Czy poprawne jest wyrażenie wyrwać zęba, czy jedynie wyrwać ząb? Czy w takim przypadku powinno się mówić zjem kotlet zamiast zjem kotleta? Dlaczego?

Od kilkunastu lat upowszechnia się użycie czasownika zadziać się (i też zadziewać się) w znaczeniu odpowiednio ‘wydarzyć / wydarzać się’. Pamiętam, że dawniej słowo to oznaczało potocznie ‘zawieruszyć się’. Czy to nowe znaczenie jest po prostu współczesnym neologizmem rozszerzającym czasownik podstawowy dziać się, czy też takie użycie było znane już w XX wieku, tylko nigdy się wtedy na nie nie natknąłem?

Dziękuję za pomoc, Łukasz

Szanowni Państwo!
Od wielu lat korzystam z różnych słowników języka polskiego PWN, poszukując w nich wiedzy na temat znaczenia, odmiany czy prawidłowego użycia wyrazów. Z reguły taką wiedzę znajduję, za co jestem Redakcji bardzo wdzięczny. Czasem jednak, biorąc udział w różnego rodzaju konkursach, potrzebuję informacji czy dany wyraz jest (bywa) rzeczownikiem, zaimkiem, partykułą czy inną częścią mowy. W większości przypadków daję sobie radę sam, ale są wyjątkowo złośliwe wyrazy, których nie potrafię odpowiednio zaklasyfikować. Niestety, interesujących mnie informacji nie znajduję także w słownikach PWN. A może istnieje publikacja, o której nie wiem?
Właśnie biorę udział w konkursie, w którym tworzywem są słowa. Byłbym bardzo wdzięczny, gdybyście Państwo zechcieli odpowiedzieć na kilka pytań:
1. Czy wyraz re (m.in. trzytomowy Słownik języka polskiego PWN pod redakcją prof. Szymczaka) jest rzeczownikiem?
2. Czy wyraz trza (ten sam słownik) jest czasownikiem? Czy można tu określić czas?
3. Jaką częścią mowy jest słowo zacz (ten sam słownik)?
4. Czy wyraz recte jest przysłówkiem (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN pod redakcją prof. Polańskiego)?
5. Czy w haśle zrzec się (obydwa słowniki) można powiedzieć o słowie zrzec, że jest bezokolicznikiem, czy bezokolicznikiem jest całe wyrażenie?
6. Czy w czasownikach w trybie rozkazującym typu: naznacz, racz, zarycz można określić czas?
7. Jaką częścią mowy jest wyraz razy, używany na określenie mnożenia (jest to wyraz hasłowy Nowego słownika poprawnej polszczyzny pod redakcją prof. Andrzeja Markowskiego)?
Z góry dziękuję za pomoc. Z poważaniem,
Mirosław Sochalski, Bydgoszcz

Ucząc dzieci w klasie pierwszej, napotkałam problem w głoskowaniu dotyczący ch/h. Chodzi konkretnie o to, jaki zapis głoski przyjąć w tłumaczeniu dzieciom – czy głoskę tę zapisujemy literą h czy dwuznakiem ch? Na fonetyce rozgraniczaliśmy sposób zapisu tej głoski ze względu na jej dźwięczność lub bezdźwięczność, ale zapis fonetyczny po pierwsze nie pokrywa się z literami alfabetu w tym przypadku, po drugie jest zbyt skomplikowany dla dzieci w tym wieku.
Pozdrawiam.

Cytat z Trzech muszkieterów: „Zbiry, rozpływając się w podziękowaniach, uprowadzili swą zdobycz. Gdy schodzili, d'Artagnan uderzył dowódcę po ramieniu”. Czy nie powinno być: „Zbiry (…) uprowadziły swą zdobycz. Gdy schodziły…”?
I jeszcze jedno: „Wynajął zbirów, którzy go zasztyletowali” czy też: „Wynajął zbirów, które go zasztyletowały”? „Chłopaki wygrały mecz”, „Znalazł chłopaków, którzy wygrali mecz” czy też: „Znalazł chłopaków, które wygrały mecz”. Proszę o wytłumaczenie tych zawiłości językowych.
Dziękuję

Szanowni Państwo,

mam pytanie dotyczące opuszczenia w cytacie. Czy znak [...] lub (...) może zastąpić przecinek w takim zdaniu:

„Jeśli mieszkańcy się nie podporządkują […] zostaną ukarani chłostą”.

Bardzo mi tu brakuje tego przecinka.

Będę wdzięczna za odpowiedź.

Witam!
Jaka jest zasada oraz które zwroty są poprawne: z zadaniem czy ze zadaniem? Kiedy przyimki będące po prostu spółgłoską należy uzupełniać samogłoską?
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie

Dzień dobry!
Chciałabym zapytać, czy dopuszczalne jest użycie konstrukcji z żeromska, z kochanowska, na wzór [brzmi to] z sienkiewiczowska.

Dziękuję bardzo za odpowiedź. A.B.