odrzeczownikowy
  • nazwy ulic
    19.06.2001
    19.06.2001
    Szanowny Panie Profesorze,
    Od dawna nurtuje mnie pytanie o właściwe brzmienie nazw niektórych ulic. Oto przykład: kwiat nazywa się hiacynt, więc ulica jego „imienia” to ulica Hiacyntowa czy ulica Hiacynta. Funkcjonują bowiem, np. w Warszawie, ulice takie jak Jelenia, Słonia (nie od nazwiska osoby). Mam więc pytanie, czy właściwym nie byłoby, aby ulica czerpiąca swą nazwę od nazwy zwierzęcia (jeleń) nazywała się ul. Jeleniowa, nie zaś Jelenia, ul. Słoniowa, nie zaś Słonia itd. Nie ukrywam, że w gronie przyjaciół od bardzo dawna prowadzimy spór w tej sprawie. Czy zechce Pan Profesor łaskawie wyrazić swą opinię? Bardzo dziekuję.
  • Przeciwpienny, czyli jaki?

    18.05.2021
    18.05.2021

    Szanowni Państwo, 

    zajmuję się korektę językową pewnego obszernego dokumentu. Trafiłem na słowo oznaczające środek do hamowania powstawania piany, a w konsekwencji kożucha. Użyto tam miana: preparat przeciwpienny. Mnie kojarzy się to ze specyfikiem, który miałby poskramiać roślinę, by się nie pięła. Czy branżowe (dziedzina - oczyszczanie ścieków) użycie takiego określenia jest dopuszczalne? Nie lepiej byłoby zastosować raczej: antypieniący czy przeciwpieniący?


    Z uszanowaniem 

    Jarosław B.

  • racucharnia czy racuszarnia

    28.11.2023
    28.11.2023

    Dzień dobry,

    jeśli mała restauracja ma w swojej ofercie tylko pierogi może być nazywana pierogarnią, jeśli zaś taka restauracja miała by tylko do zaoferowania racuchy będzie się nazywać racucharnią czy racuszarnią. Pytanie zainspirowane tym, że w zdrobnieniu występuję zamiana ch -> sz (racuch -> racuszek).

  • słownikowanie
    11.09.2006
    11.09.2006
    Witam!
    W programie powstała nowa funkcja, której działanie polega na tworzeniu słownika na podstawie prowadzonych do bazy przez użytkownika nazw. Została ona nazwana Słownikowanie. Proszę powiedzieć, czy taki wyraz jest poprawnie utworzony i czy można go stosować. Według mnie jest on brzydki i zastąpiłbym go np. przez Tworzenie słownika.
    Pozdrawiam
    Ryszard
  • Słowotwórcze różności

    15.02.2023
    15.02.2023

    Dzień dobry,

    jak utworzono te innowacje leksykalne?

    doktorka – kobieta doktor

    lasostep – teren stepowy z obszarami leśnymi

    guzdracz – człowiek, który się guzdrze

    zamordyzm – rządy tyrańskie, rygorystyczne

    dręcznik – podręcznik, który dręczy

    mankowicz – człowiek, który zrobił mankowicz

    darczyni – kobieta darczyńca

    kolekcjonista – człowiek, który coś kolekcjonuje

    bezmyślniak – człowiek, który nie myśli

    niekumpel – ktoś, kto nie jest kolegą.

  • Sześćdziesiątkojedynkowy system liczbowy
    9.05.2017
    9.05.2017
    Szanowni Państwo,
    system liczbowy o podstawie 60 to system sześćdziesiątkowy. A system o podstawie 61 to system sześćdziesięciojedynkowy, sześćdziesiętkowy jedynkowy, sześćdziesiętkowyjedynkowy? Rozumiem, że odpowiedź może zależeć od wytworzonej normy, o której trudno tu mówić. W takim wypadku proszę o komentarz, która forma wydaje się najlepsza.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Terminologia matematyczna

    30.12.2023
    30.12.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie od jakiegoś czasu problem tłumaczenia dwóch terminów na polski z angielskiego. Pierwszym jest „extremal combinatorics”. Po polsku widziałem to głównie jako „kombinatorykę ekstremalną”, co jest bardzo przyjemnym określeniem, ale gdy się nad tym chwilę zastanowię, to chyba niestety powinna być „kombinatoryka ekstremowa”. Czy tak jest rzeczywiście i czy można by to nagiąć?

    Drugim jest „categorification”. Jest słowo „kategoryfikacja”, ale nie podoba mi się skojarzenie ze słowem 'klasyfikacja', które jest trochę nietrafione. Czy poprawny jest neologizm 'ukategoryjnienie', przez analogię do 'uzwarcenia' („compactification”)?

    Pozdrawiam

    M. Mehl

  • wiedźmowaty i demoniczny
    17.11.2009
    17.11.2009
    Witam!
    Czy istnieją przymiotniki odrzeczownikowe takich słów, jak wiedźma i demon? Przykładowo dla słowa czart mamy przymiotnik czarci, ale jak powinny brzmieć te przymiotniki, odpowiadające na pytanie czyj / czyje dla tych dwóch rzeczowników (demoni i wiedźmiński?), o ile w ogóle istnieją?
    Pozdrawiam
    Dawid C
  • witkacyzmy
    9.04.2008
    9.04.2008
    Szanowni Eksperci!
    Czy jatros i jatromantis to wyrazy-cytaty, czy częściowo spolszczone? Co mogą oznaczać, od jakich wyrazów podstawowych i z jakiego języka pochodzić, które znajdują się w manifeście Witkacego „Z Papierka Lakmusowego’’: neo-pseudkretynizm, neo-kabotynizm, solipsoderyzm, neo-humbugizm, mistyficyzm, fiktobydlęcyzm, i czy błaźnizm, papugizm, małpizm, filutyzm, gitaryzm, piurglabizm są hybrydami? Czy można je uznać za hybrydy złożone z obcej podstawy słowotwórczej i gr. sufiksu -izm, oznaczającego potocznie doktrynę, teorię, kierunek artystyczny np. papugizm: tur. papahan + sufiks -izm (gr. -isma, ismos)?
    Monika Czarnota
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego