ograniczenie
  • Zironizować
    31.10.2016
    31.10.2016
    Mam pytanie związane z wyrazem ironizować, a konkretnie o jego formę dokonaną zironizować – czy forma ta jest poprawna i w jakim zakresie? Czy użycie jednej i drugiej ma swoje ograniczenia?
  • akonto, a conto
    13.11.2015
    13.11.2015
    Szanowna Poradnio!
    W przedwojennej piosence Umówiłem się z nią na dziewiątą Eugeniusz Bodo śpiewa: Zaraz wezmę od szefa akonto, kupię jej bukiecik róż”. No właśnie, akonto czy a conto? Piosenka jest przedwojenna, czy wpływ na zapis tekstu miałaby ewentualnie przedwojenna ortografia, to, jak się wtedy pisało? A może nie ma to żadnego wpływu na zapis?
    Pozdrawiam
    Małgorzata D.
  • Aleja Zasłużonych
    25.02.2014
    25.02.2014
    Szanowny Panie Profesorze,
    proszę o opinię w sprawie pisowni wyrażenia Aleja Zasłużonych. Słowniki milczą na ten temat, co sugerowałoby pisownię małymi literami, ale w NKJP zdecydowanie przeważa pisownia dużymi (ok. 76 proc. wystąpień).
    Z poważaniem
    Anna Garbacz
  • alfabety niełacińskie w polskim zapisie

    5.02.2004
    5.02.2004

    Szanowni Państwo,

    zwracam się do Państwa z prośbą o radę. Czy można gdzieś (najlepiej w Internecie) znaleźć reguły dotyczące zapisu polskiego (ewent. korzystającego z alfabetu łacińskiego) nazw, nazwisk i innych wyrażeń pochodzących z języków orientalnych i egzotycznych oraz języków używających azbuki?

    Dziękuję bardzo i pozdrawiam.

    Ireneusz Hyrnik

    WN PWN

  • Anaforyczne jiż i jenże
    30.10.2018
    30.10.2018
    Chciałabym się zapytać o pewne staropolskie słowo, mianowicie jiż, jenże. Dowiedziałam się, że oba te słowa znaczą który. Jak brzmią inne formy tego określenia – w rodzaju żeńskim, nijakim, w liczbie mnogiej (męskoosobowej i niemęskoosobowej)? 

    Pozdrawiam,
    Katarzyna K.
  • bankować
    29.06.2014
    29.06.2014
    Autorzy tekstów, które redaguję – powołując się na powszechne już użycie w tekstach reklamowych, internetowych i prasowych – nie chcą zrezygnować z czasownika bankować, używanego w sensie 'korzystać z produktów/usług bankowych'. Argument, że czasownik bankować nie znajduje się w słowniku poprawnej polszczyzny ani w Korpusie Języka Polskiego ich nie przekonuje.
    Jak wytłumaczyć zasadę ograniczonej możliwości tworzenia w polszczyźnie takich derywatów? Np. szufladkować jest poprawne.
  • bardzo cenne zajęcia
    22.04.2008
    22.04.2008
    Szanowni Państwo!
    Moje wątpliwości dotyczą poprawności połączenia wyrazowego bardzo cenny w zdaniu: „Dziękuję za bardzo cenne zajęcia”. Nie wiem, czy słusznie przypuszczam, że jego użycie powinno ograniczyć się do wartości materialnych, np. bardzo cenny klejnot. To problem z pogranicza frazeologii i semantyki, być może trudny do rozstrzygnięcia, lecz liczę na Państwa pomoc, ponieważ jestem w kropce.
    Z poważaniem,
    Iza Janicka
  • bazodanowy
    11.06.2003
    11.06.2003
    Pytanie dotyczące danych przypomniało mi o pewnym wyrażeniu z związanym z danymi, którego nie mogę znieść, i mam nadzieję, że Poradnia mnie poprze. Otóż jest coś takiego jak baza danych. W ostatnich latach ktoś wpadł na pomysł, aby utworzyć od tego przymiotnik, i wymyślił … bazodanowe, czyli dotyczące baz danych. Czyż można sobie wyobrazić bardziej karkołomne słowotwórstwo? Ten dla mnie oczywisty chwast językowy pleni się okropnie, bo chyba jest zapotrzebowanie określenie o takim znaczeniu. Do niedawna był obecny tylko w mowie i to tylko w ograniczonym środowisku; dziś już pojawił się nawet w tytułach książek. Pierwszy z brzegu przykład: „PHP 3. Internetowe aplikacje bazodanowe” wydawnictwa Helion; jest to tłumaczenie angielskiego oryginału „Database Applications on the Web Using PH3”. Może autorytet Poradni, jeśli Poradnia podziela mój protest, przyczyni się do eliminacji tego dziwoląga, o ile nie jest już za późno.
    Pozdrawiam.
    Z.C., Warszawa
  • bestseller

    9.10.2023
    9.10.2023

    Dzień dobry, czy „bestseller” odnosi się tylko do książek lub płyt? Czy można też powiedzieć, że jakiś inny produkt jest „bestsellerem”, np. telewizor, lodówka, samochód itp.? Jeśli nie można użyć tego słowa w odniesieniu do innych produktów, to jakiego słowa należałoby użyć w takim kontekście?

  • biuro
    30.09.2002
    30.09.2002
    Proszę o wyjaśnienie etymologii słowa biuro, a także, a może przede wszystkim, o rozstrzygnięcie, czy mówiąc biuro, przywołujemy obraz instytucji jako całości, czy jednostki organizacyjnej tej instytucji. Jest to dla mnie ważne, ponieważ pragnę poprawnie ułozyć schemat instytucji, w której jest wykonywana praca zbiorowa, zorganizowana, i w skład tej instytucji wchodzą różne jednostki organizacyjne. Czy lepiej użyć słów dział, sekcja, zespół? Bardzo proszę o odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego