ojciec
  • Goscinny
    2.06.2006
    2.06.2006
    Dzień dobry!
    Chciałabym zapytać, jak należy wymawiać nazwisko autora przygód o Mikołajku – Goscinny (!).
    Serdecznie dziękuję za pomoc.
  • gra półsłówek
    25.06.2001
    25.06.2001
    Jak się pisze, razem czy osobno: półczłowiek, półbyk?
  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
  • Hreczkosiej
    30.03.2016
    30.03.2016
    Szanowni Państwo,
    interesuje mnie funkcjonowanie słowa hreczkosiej w czasach Mikołaja Reja. Czy wówczas stosowano wspomniane określenie?
    Intryguje mnie charakter wyrazu; wydaje mi się, że zawiera nutę pogardy, jednak nie mogę znaleźć potwierdzenia słuszności swoich przeświadczeń. Nurtują mnie zależności między hreczkosiejem a człowiekiem poczciwym ojca polskiej prozy. Rej chwalił żywot szlachcica-ziemianina; czy ówcześni przeciwstawiali Rejowej gloryfikacji zasiedziałego na roli szlachcica?
  • Interpunkcja kwestii dialogowej

    8.04.2023
    8.04.2023

    Czy poniższy dialog jest poprawnie zapisany?

    – Jak dotąd… – zaczęłam wolno – Chociaż ta świadomość zaskoczyła mnie samą… – ważyłam słowa, a Louis i Claude słuchali w napięciu.

    Czy „chociaż" powinno być zapisane z małej litery, ponieważ w komentarzu nie ma kropki?

  • interpunkcja w konstrukcjach porównawczych
    5.02.2011
    5.02.2011
    Szanowni Państwo!
    Bardzo proszę o wyjaśnienie moich wątpliwości w kwestii interpunkcji w zdaniach takich jak te (przecinki, do których odnosi się moje pytanie, ująłem w nawias):
    1. Był taki(,) jak jego ojciec.
    2. Dzisiaj jedliśmy obiad o tej samej porze(,) co wczoraj.
    3. Takie zachowanie(,) jak to(,) jest niedopuszczalne!
    4. Jeszcze nigdy nie byłem tak zmęczony(,) jak dzisiaj.
    5. Pracował tak dużo(,) jak nigdy dotąd.

    Z góry dziękuję za odpowiedź!
    Pozdrawiam
  • Iwanowna czy Iwanówna?
    28.02.2020
    28.02.2020
    Szanowna Poradnio!
    Na ile jest uzasadnione/ dopuszczalne używanie zakończenia -ówna przy spolszczaniu żeńskich imion odojcowskich (np. *Anna Iwanówna, *Swietłana Jewgieńjówna, *Walentyna Siergiejówna)? Dostrzegłem, że w odpowiedziach Poradni na pytania, dotyczące podobnego tematu, są używane zakończenia zgodne z oryginalnym brzmieniem (tzn. Mikołajewna, Michałowna itd.).
  • i = więc
    1.02.2014
    1.02.2014
    Szanowna Poradnio,
    frapuje mnie zdanie: „Ojciec mój był przyjacielem Franca, i ja z kolei szczyciłem się jego przyjaźnią”. Chodzi o przecinek przed spójnikiem i – z jednej strony usunięcie go i potraktowanie zdań składowych jako złożonych współrzędnie zdaje się przeczyć intencji autora, z drugiej nie mogę znaleźć przekonującego uzasadnienia, aby przecinek w tym miejscu pozostawić, np. uznając drugi człon za dopowiedzenie.
  • Izasławowicze?
    1.12.2008
    1.12.2008
    Mówiąc o książętach ruskich, określamy ich po ojcu, iż byli to Światosławowicze, Wsiewołodowicze, Igorowicze itd. Ale w przypadku synów Iziasława w literaturze przedmiotu mamy formę Iziasławicze, nie zaś Izasławowicze. Czy obie formy (Iziasławicz i Izasławowicz) są poprawne?
    Pozdrawiam
  • Jak adresować listy?
    22.11.2002
    22.11.2002
    Zbliża się okres wysyłania kartek świątecznych i co roku mam ten sam problem. Jaką zachować w adresie kolejność podawania imion w przypadku wysyłania kartki do całej rodziny? Czy pierwsza powinna być pani domu, czy też pan domu?
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego