okazały
  • w Łosiu, w Łosiem, w Łosiach
    8.11.2015
    8.11.2015
    Łosie. Blisko Krynicy leżą (te) Łosie. Ja pytam o (to) Łosie koło Gorlic.
    Wikipedia nazwę wsi odmienia rzeczownikowo (M. = Łosie, D. = Łosia, C. = Łosiu etc., por. odmianę Międzylesia), inaczej niż nazwę łemkowskiej wsi koło Krynicy.
    Czyli podobnie, jak Polesie. Zastanawiam się, czy Łosie (od Łosia) nie jest to podobnie, jak poleskie od Polesia, pomorskie od Pomorza. Odmiana słowa Łosie powinna być nie jak słowa Polesie, a podobnie jak Poleskie. Jak by to brzmiało?
  • wtórne imperfecta
    20.01.2012
    20.01.2012
    Jest pewna grupa wyrazów, które można utworzyć według schematu ndk -> dk -> ndk, np.:
    bezcześcić (ndk) -> zbezszcześcić (dk) -> zbezczeszczać (ndk)
    trzeźwieć (ndk) -> wytrzeźwieć (dk) -> wytrzeźwiać (ndk)

    Czy taka wtórna niedokonaność różni się jakościowo / znaczeniowo od pierwotnej? Czy tego typu wyrazy były kiedyś błędami językowymi (choćby jako naruszające zasadę ekonomii języka)? Na przykład (wy)regul(owyw)uje to trzy całkowicie zbędne sylaby.
  • za zaliczeniem – raz jeszcze
    10.10.2003
    10.10.2003
    Przeczytałem w Poradni następujące pytanie: „Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach”.
    Zdziwiło mnie określenie wyrażenia za zaliczeniem jako potencjalnie niepoprawnego rusycyzmu. Wydaje mi się bowiem, że rosyjski odpowiednik brzmi nałożennym płatieżom. Pan Mirosław Bańko w swojej odpowiedzi nie odniósł się do pochodzenia wspomnianego wyrażenia – czy mogę prosić o dodatkowy komentarz w tej sprawie?
    Przy okazji chciałbym zapytać, czy i inne wyrażenia z przyimkiem za są uważane za rusycyzmy? Dotychczas wydawało mi się, że jest wręcz przeciwnie, a polskiemu za odpowiada najczęściej rosyjskie po. W języku ukraińskim analogiczne do polskich konstrukcje z za uważa się za całkowicie poprawne i rodzime, w przeciwieństwie do konstrukcji z po, traktowanych jak rusycyzmy – np. ros. po sogłasiju – ukr. za zhodoju (niepoprawnie: po zhodi) – pol. za zgodą; ros. po priedjawleniju – ukr. za predjawlenniam (niepoprawnie: po predjawlenni) – pol. za okazaniem.
    Pozdrawiam
    Łukasz Starzak
  • Abu Bakr, Abu Bakra, Abu Bakrowi itd.
    24.06.2019
    24.06.2019
    Jaka będzie deklinacja takich nazwisk jak Bakr (dokładniej Abu Bakr).
  • agenty i klienty komputerowe
    22.01.2003
    22.01.2003
    Czy biernik wyrazów agent, klient, kreator itp., będących nazwami programów komputerowych, w l.p. powinien być równy mianownikowi, czy dopełniaczowi? Czy formą mianownika l.mn. powinny być agenty, klienty, czy też agenci, klienci?
  • Aleja Zasłużonych
    25.02.2014
    25.02.2014
    Szanowny Panie Profesorze,
    proszę o opinię w sprawie pisowni wyrażenia Aleja Zasłużonych. Słowniki milczą na ten temat, co sugerowałoby pisownię małymi literami, ale w NKJP zdecydowanie przeważa pisownia dużymi (ok. 76 proc. wystąpień).
    Z poważaniem
    Anna Garbacz
  • Anthony de Mello
    5.01.2015
    5.01.2015
    Chciałem zapytać o wymowę i odmianę nazwiska Anthony’ego de Mello. Przeczytałem, że był Hindusem pochodzącym z kolonii portugalskiej, a wśród innych osób noszących to nazwisko znalazłem tylko Brazylijczyków. W takim razie jest to chyba nazwisko portugalskie. Słyszałem, że nazwiska portugalskie zakończone na -o w pisowni kończą się w wymowie na -u i dlatego nie odmieniają się. Potwierdza to encyklopedia PWN, zalecająca wymowę nazwiska dyplomaty brazylijskiego: [dżi melu]. Czy i tutaj tak jest?
  • Bengalia
    23.03.2015
    23.03.2015
    W Małej encyklopedii powszechnej PWN z roku 1974 jest hasło „Bengalia”, które później znikło. W jakim okresie była używana ta nazwa i czy jest ona tylko wcześniejszą wersją „ Bangladeszu” ?
  • bizantynizować
    10.02.2015
    10.02.2015
    Dzień dobry!
    Chciałabym się zapytać czy w zdaniu „Bizantynizujące dekoracje ścienne w warszawskich kościołach” słowo bizantynizujące zostało użyte poprawnie. Zastosowałam je, ponieważ chciałam zastąpić je opisem 'nadawania jakiejś twórczości tych cech oraz przenoszenia ich na dzieła tworzone poza kulturą bizantyjską'.
    Dziękuję bardzo za okazaną pomoc
  • biznes i biznes-
    30.09.2003
    30.09.2003
    W internecie często natrafiam na giełdy ofert biznesowych, czyli inaczej biznes ofert. Jak należy pisać:
    - biznes oferta?
    - biznesoferta?
    - biznes-oferta?
    Spotkałem się z każdym z tych zapisów…
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego