opieka
  • Wyrażenia pospolite versus nazwy własne

    9.02.2022

    Dzień dobry, w prasie i Internecie w nazwach typu: Krajowa Lista Oczekujących na Przeszczep, Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, Internetowe Konto Pacjenta, Nocna i Świąteczna Opieka Medyczna - wszystkie wyrazy pisane są dużą literą. Czy słusznie?

    Z góry dziękuję za odpowiedź!

    MG

  • Bezpieczny
    9.03.2020
    9.03.2020
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie znaczenie wyrazu bezpieczeństwo. Dziś rozumiemy go tak, że osoba bezpieczna może czuć się spokojna o swój los, nie jest zagrożona. Odczytując znaczenie poszczególnych składowych tego słowa, mamy obraz zgoła odmienny – ktoś bezpieczny jest pozbawiony pieczy, bez opieki, zatem (być może) jest zagrożony. Wydaje się to niespójne, pozbawione logiki. Czy może wyraz ten przeszedł taką samą przemianę semantyczną jak słowo bezczelny?
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienia.
  • Day careo day carze
    8.05.2016
    8.05.2016
    Od jakiegoś czasu popularne stało się słowo daycare (lub day care) 'opieka dzienna dla dzieci'. Jak zapisać miejscownik tego rzeczownika? O daycarze?

    Z góry pięknie dziękuje za odpowiedź i pozdrawiam
    Iwona
  • dynks i DINKS
    1.02.2007
    1.02.2007
    1. 'Jakaś rzecz' to wg Słownika polszczyzny potocznej (Anusiewicz, Skawiński, PWN 1996) dyngs a. dings, a wg późniejszych słowników PWN (Wielki ortograficzny, 100 tys. potrzebnych słów, Wielki wyrazów obcych) – dinks a. dynks. Forma z pierwszego źródła wydaje mi się atrakcyjniejsza (i nie myli się z DINK, zob. dalej, p.2.). Skąd ta zmiana frontu i czy dings jest do obronienia?
    2. Czy (powszechne) pisanie Dinks zamiast ang. DINK ('Double Income, No Kids'; też jako DINKY) ma uzasadnienie? Skąd to s?
  • Edytorskie opracowanie terminów źródłowych
    26.04.2019
    26.04.2019
    Szanowni państwo,
    w jaki sposób prawidłowo zamieszczać terminy z tekstu źródłowego w tekście tłumaczonym? Na przykład: „Czym jest Nakaz opieki [ang. Care order]?”. Czy powinno się użyć nawiasu kwadratowego, kursywy, czy może jednego i drugiego? I czy zaznaczać skrótem język (ang.)?
    Z poważaniem
    Paweł
  • Estoński wpływ?

    22.04.2021
    22.04.2021

    Szanowni Państwo,

    ostatnio trafiłem na estońskie przysłowie: laps räägib siis, kui kana pissib. W dosłownym tłumaczeniu brzmi ono „dziecko mówi, gdy kura sika”, a oznacza mniej więcej to samo, co nasze Dzieci i ryby głosu nie mają. Od razu skojarzyło mi się to z dosadnym bon motem Piłsudskiego: Wam kury sz… prowadzać, a nie politykę robić, który dotychczas postrzegałem jako wyraz kreatywności marszałka. Czy może mieć on jednak jakieś analogiczne źródła we frazeologii np. Wileńszczyzny?

  • minister
    18.09.2002
    18.09.2002
    Interesuje mnie forma wyrazu minister w zdaniu:
    Przepisy bhp […] znajdziecie w rozporządzeniu Ministrów Pracy i Opieki Społecznej, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Żeglugi, Budownictwa oraz Zdrowia.

    Czy prawidłowa jest tu forma liczby mnogiej (tak jak w zapisie), czy może jednak liczba pojedyncza (bo każdy z wymienionych ministrów jest tylko jeden), a może w ogóle powinien być powtórzony wyraz minister?
    Bardzo proszę o odpowiedź i dziękuję za otrzymane do tej pory.
  • Opiekować się – dlaczego z się?
    26.07.2017
    26.07.2017
    Czasownik opiekować łączy się zawsze z się. W gwarze sądeckiej jednak nigdy.
    Mówimy: Opiekuję córkę, zamiast: Opiekuję się córką, Wyjechała opiekować chorych, zamiast: Wyjechała opiekować się chorymi.
    Na chłopski rozum to ma sens! Przecież się oznacza zwrotność, a opiekę sprawuje się zawsze nad kimś.
    Czy jest jakieś uzasadnienie, dlaczego opiekować +się, zamiast samego opiekować?
    Napić się, najeść się, zakochać się – czynność jest wykonywana na wykonującym, ale opiekować się?
  • piękny
    31.03.2003
    31.03.2003
    Domyślam się, że słowo piękny pierwotnie znaczyło 'tłusty' – łac. pinguis. Czy mam rację?Jakie sa inne indoeuropejskie odpowiedniki tego słowa?
  • Polecić książkę
    31.01.2017
    31.01.2017
    Szanowni Państwo,
    czy ciekawą książkę możemy polecić do lektury, czy raczej polecić lekturze?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego