opis
  • Michaił czy Michał Bułhakow
    12.03.2002
    12.03.2002
    "Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
    Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
    J.B.
  • między X a Y
    4.09.2012
    4.09.2012
    Zasady przestankowania mówią o niestawianiu przecinka przed spójnikiem a w konstrukcji: między X a Y. W regule [376] mowa jest o dwóch rzeczach – co jednak gdy elementów jest więcej? Tytuł pracy Bogdana Walczaka z 1987 roku brzmi: Między snobizmem i modą, a potrzebami języka. Czy ten przecinek jest czymkolwiek uzasadniony i czy w opisie bibliograficznym można go dyskretnie pominąć?
  • Modernizacja wiersza z XVII w.

    15.12.2020
    15.12.2020

    Szanowni Eksperci,

    moje pytanie dotyczy uwspółcześniania pisowni tekstów źródłowych cytowanych w tego typu publikacjach jak podręczniki do historii dla klas I–IV liceum. Gdy jest przywoływany fragment wiersza dołączonego do ryciny z ok. 1655 r. (cytowany za: http://www.pauart.pl/app/artwork?id=592feb950cf231dc-2c38bde1), powinno się dokonać transliteracji czy transkrypcji? Jeżeli ta druga opcja wchodzi w grę, to jak to zaznaczyć w opisie bibliograficznym?

    Łączę wyrazy uznania

    A.G.

  • napisy na opakowaniach
    7.03.2007
    7.03.2007
    Szanowni Państwo,
    w mojej pracy stykam się często z różnymi opisami produktów i miewam przy tym wątpliwości dotyczące pisowni i interpunkcji. Dlatego chciałam zapytać: udrożniacz czy udrażniacz? Na opakowaniach występują oba napisy: do udrożniania i do udrażniania – które formy są poprawne?
    Czy w opisie typu „Mięso mielone wieprzowe 800 g” powinny być przecinki? Czy niepostawienie ich (co jest wygodniejsze) będzie błędem?
    Liczę na szybką odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
    Joanna
  • nazwy gatunków zwierząt
    4.12.2007
    4.12.2007
    Witam…
    Moje pytanie dotyczy pisowni nazw gatunków zwierząt. Należy je zapisywać z wielkiej czy z małej litery (Opis bielika czy Opis Bielika)?
    Dziękuję i pozdrawiam
  • nlb. (nieliczbowany)
    4.12.2015
    4.12.2015
    Szanowni Państwo,
    jak zapisać poprawnie skrót nlb (nieliczbowane) – z kropką czy bez? Zwykle skrót ten występuje na końcu adresu bibliograficznego – czy zatem kropka należy do skrótu czy jest wyłącznie znakiem zamknięcia opisu bibliograficznego?
    Z wyrazami szacunku
    M.S.
  • Oberwańcze czy oberwańcu?
    12.02.2016
    12.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy można prosić o rozwinięcie tematu podjętego w poradzie Kłopoty z wołaczem?
    Gdzie można znaleźć rzeczoną regułę i czy istnieje lista wyrazów, których ona dotyczy? Np. co z wołaczem wyrazów samiec, synowiec, samozwaniec, wygnaniec, oberwaniec, popapraniec, padalec, zakalec, malec, smalec, skazaniec, zesłaniec?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Oznaczenie omyłki w bibliografii
    6.10.2016
    6.10.2016
    Szanowni Państwo!
    Czy tworząc wpis w bibliografii do strony www lub do książki, należy zapisywać tytuł taki, jaki widnieje w tym źródle (nawet jeśli jest to niezgodne z zasadami typograficznymi, ortograficznymi bądź interpunkcyjnymi; oczywiście jeśli wiadomo, że taki błąd nie jest zamierzony)? Przykładowo, czy tytuł polskojęzycznej książki, w której każdy wyraz zapisany jest od dużej litery należy zapisać tak samo w bibliografii? Czy podtytuł książki należy zapisać tytuł: podtytuł, czy po kropce?

  • pojedyncza czy mnoga?
    5.10.2010
    5.10.2010
    Witam,
    moje pytanie dotyczy liczby rzeczowników oznaczających części ciała, użytych w opisie ćwiczenia: „Dzieci stoją w rozsypce, twarzą (twarzami) zwrócone w tę samą stronę. Unoszą prawą rękę (prawe ręce) i wskazują palcem wskazującym (palcami wskazującymi) nos (nosy). Rozkładają ręce i kręcą głową (głowami) na boki”. Czy w takim opisie powinniśmy użyć liczby mnogiej (bo przecież mówimy o dzieciach) czy liczby pojedynczej?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • port nad, port na, port w, port u

    30.09.2023
    30.09.2023

    W wielu miejscach, takich jak strona internetowa portu północnego w Gdańsku, można przeczytać: „To najdalej wysunięty na północ, niezamarzający port na Morzu Bałtyckim”. Jednakże, rzeczywistość jest taka, że ten port znajduje się faktycznie na lądzie, a nie dosłownie na morzu. Podobnie jest w przypadku latarni morskich. Często spotyka się opisy mówiące, że dana latarnia jest na Morzu Północnym czy na Morzu Śródziemnym, mimo że faktycznie stoi na lądzie, w bliskim sąsiedztwie morza. Jakie są zasady stosowania przyimka „na” w odniesieniu do morza w języku polskim?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego