-
pozycja słowa się11.10.201211.10.2012Droga Redakcjo,
W wypowiedzi: „Jednak nadal nie mam wprawy i doświadczenia. Muszę stale się doskonalić i ostatecznie podjąć to ryzyko” jak należy umieścić zaimek zwrotny się – użyć formy się doskonalić czy doskonalić się? Jaki wpływ ma pozycja zaimka się względem czasownika na przekaz zdania, w jakim został on użyty? Jakie są ogólne zasady użycia zaimka się?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Paweł M. a.k.a. Personidas -
Praca godna czy godziwa?12.03.200812.03.2008Angielski termin decent work został stworzony przez Międzynarodową Organizację Pracy (program „Godna praca’’). Ciekawe rozważania nad jego tłumaczeniem można znaleźć na stronie: http://www.unic.un.org.pl/nhdr/nhdr2004/roz01.pdf, gdzie czytamy, że praca może być godziwa lub godna, w zależności od interpretacji znaczenia. Czy z językowego punktu widzenia któryś z tych przymiotników jest zdecydowanie błędny w odniesieniu do pracy?
-
przegrać – ale jak?12.04.201512.04.2015Ostatnio w prasie lokalnej znalazłam następujące zdanie: „Zabrzanie przegrali u siebie w ogromnych rozmiarach”. Czy jest to poprawne wyrażenie, tj. przegrać w ogromnych rozmiarach?
Z góry dziękuję za odpowiedź
-
Przymiotnik od wyrażenia sztuczna inteligencja
22.04.202422.04.2024Wielce szanowna i potrzebna Poradnio.
Ostatnio coraz częściej słyszy się o sztucznej inteligencji, a zapewne to dopiero początki stosowania tego terminu. Niewątpliwie zajdzie potrzeba ukucia utworzonego od niego przymiotnika. Jaki byłby zgodny z językiem polskim? Słyszałem ejajowy, wygodny, bo krótki, ale brzmi dziwnie, z kolei sztucznointeligentny jest długi, a człon -inteligentny kojarzy się z inteligentem, a nie inteligencją, czy nie lepszy byłby inteligencyjny, jak tolerancyjny, a nie tolerantny od tolerancja.
Serdecznie pozdrawiam
Janusz
-
psota5.07.20065.07.2006Pierwszą część wersetu 13 w rozdziale 5 Trenów ks. Jakub Wujek przetłumaczył: „młodzieńców na psotę używali”. Mam kłopot ze zrozumieniem tego fragmentu. Domyślam się, że chodzi tu o jakieś staropolskie znaczenie słowa psota, którego nie znam. Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie?
Pozdrawiam,
Jakub -
rodzaj męskoosobowy
5.11.20235.11.2023Interesuje mnie geneza i czas wyodrębnienia się rodzaju męskoosobowego. Kiedy mniej więcej (wiek, lata) dokonał się rozdział między „ci panowie” kontra „te psy” i czy był on w jakikolwiek sposób motywowany czynnikami pozajęzykowymi (np. społecznymi)? I czy można ten rozdział prześledzić na podstawie staropolskich tekstów?
Pozdrawiam,
KB
-
rok i lato8.01.20108.01.2010Dzień Dobry Państwu!
Czy pomiędzy liczbą mnogą od słowa rok a nazwą pory roku lato istnieje jakiś związek etymologiczny? Bo takie skojarzenie powstało w mojej głowie po przeczytaniu Winnetou Karola Maya: tam Indianie używali konstrukcji „Coś się wydarzyło pięć zim temu”. Czy w naszym, polskim języku przypadkiem nie używamy identycznej konstrukcji, tyle że z inną porą roku, zamiast zimy – lato?
Pozdrawiam serdecznie. -
rościć23.04.201023.04.2010Dzień dobry,
obecnie słowo rościć występuje najczęściej ze słowami sobie prawo do albo pretensje do. Czy kiedykolwiek ten czasownik występował bez żadnych innych wyrazów? Chodzi mi konkretnie o połączenie rościć + dopełniacz, nawet bez przyimka, np. „Nie rość robie tego, co do Ciebie nie należy”. Jeśli tak, to byłabym wdzięczna również za informację, kiedy (wiek).
Pozdrawiam serdecznie,
Joanna Repeć -
różności7.09.20017.09.2001Droga Redakcji,
Zachęcona dotychczasową współpracą pozwolę sobie wysłać kolejne pytania:
1. Często słysze w kościele w czasie mszy św. zwrot: wysłuchaj nasze prośby. Coś mi wtedy „zgrzyta”, bo wydaje mi się, że poprawna wersja powinna być w bierniku, tzn. wysłuchaj naszych próśb. Która wersja jest właściwa?
2. „Ktoś z branży” (bibliotekarskiej) powiedział mi, ze forma starodruki jest niewłaściwa (potoczna), i poprawnie powinno być: stare druki. Czy to prawda?
3. Czy jest różnica znaczeniowa pomiędzy stiukiem a sztukaterią. W dostępnych mi słownikach nie udało mi się znaleźć jednoznacznej odpowiedzi (chodzi mi konkretnie o określenie „takiego coś” z gipsu na suficie lub ozdobnej listwy biegnacej pod sufitem dookoła ścian). Czy należy to nazwać stiukiem, czy sztukaterią? Jeżeli pytanie wykracza poza zakres porad świadczonych przez Państwa, prosze zignorować.
4. Wprawdzie pytanie dotyczy łaciny, ale „zadomowionej” w naszym języku. Czy poprawnie jest de gustibus non disputandum est (z orzeczeniem na końcu), czy de gustibus non est disputandum (zmieniony szyk).
Serdecznie pozdrawiam
Barbara Rościszewska -
różności15.11.200115.11.2001Szanowna Redakcjo,
1. Mam kłopot z wyrażeniem w międzyczasie. Wydaje się, że już na dobre zadomowiło się w języku, i to nie tylko potocznym. Czy nadal jest ono niepoprawne, czy też jest już dopuszczalne w języku literackim i można go użyć w książce? Trudno je czymś zastąpić.
2. Jaka jest poprawna forma wyrażeń typu 14,5 tony bomb / 14 ton bomb oraz spadło 1054 bomb / spadły 1054 bomby?
3. Uchodźctwo czy uchodźstwo? Mam dwa słowniki i każdy podaje co innego (PWN versus Ossolineum).
4. Jaka powinna być forma czasownika w wyrażeniu „Bell P-39Q Airacobra został przydzielony…” / „Bell P-39Q Airacobra została przydzielona…”. Bell to nazwa producenta, P-39Q – oznaczenie fabryczne, a Airacobra to nazwa własna tego samolotu.
Pozdrawiam serdecznie.