-
materiał twardowiążący czy twardo wiążący?23.07.201023.07.2010Jak należy pisać: materiał twardowiążący czy materiał twardo wiążący (oczywiście najbezpieczniej: materiał wiążący twardo)?
-
Michaił czy Michał Bułhakow12.03.200212.03.2002"Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
J.B. -
na intensywności
10.06.202210.06.2022W transmisjach sportowych często używają zwrotu na intensywności. Czy to poprawnie? Z intensywnością - chyba tak powinno być.
-
ninja27.05.201227.05.2012Chciałbym się dowiedzieć, czy ninja można pisać nindża i czy to słowo może się odmieniać (np. tak jak radża). W słowniku Polańskiego się nie odmienia, ale występuje tylko jako jakieś żółwie ninja.
Z poważaniem
Michał Kozłowski -
No i masz strzelone!
2.04.20152.04.2015Pytam o złożenia czasownika mieć z imiesłowami przymiotnikowymi biernymi („W domu mam zabronione…”), a także „Mam to kupione”, „Mam to załatwione”, „Mam to nagrane”, ale też „Masz przegrane!” (przy czym g należy zamienić na s) i inne podobne groźby. Znajomy poznaniak przytoczył mi rozmowę przy stole:
— Janek, przestań mlaskać, bo cię strzelę.
Janek mlaszcze dalej. Po chwili:
— No i masz strzelone.Poprawne? Germanizm?
-
nowy język publiczny5.09.20065.09.2006Pewnemu politykowi zdarzyło się orzec, że dziennikarz „łgał jak bura suka”. Inni zaś stwierdzili istnienie lumpenliberałów (?) oraz łże-elit. Czy mogliby Państwo rozjaśnić nieco funkcję burej suki w języku polskim (o ile takowa w frazeologii w ogóle istnieje), pomóc zrozumieć liberalno-elitarne pojęcia i zalecić ich stosowną pisownię? Tylko ostrożnie, temat może się okazać dosyć drażliwy.
-
opust i upust1.10.20041.10.2004Znam znaczenie wyrazów opust i upust. W języku mówionym i pisanym (np. w umowach handlowych) nagminnie używane jest słowo upust w znaczeniu ‘rabat, bonifikata’, co wg mnie jest niepoprawne. Czy jest to tak powszechny błąd, że ma szansę wejść na stałe do polszczyzny i stać się wyrażeniem poprawnym? A może ja się mylę?
-
ostrożnik, kichlarz, szmuklerz25.04.200125.04.2001Proszę o podanie znaczenia słów: ostrożnik, kichlarz, szmuklarz.
-
wtedy i tylko wtedy27.12.201027.12.2010Witam!
Od razu pozwolę sobie przejść do rzeczy. W matematyce często używa się sformułowania wtedy i tylko wtedy. Powszechnie jednak zapisywane jest ono za pomocą skrótu wtw. Sam odruchowo stawiam po tym skrócie kropkę, lecz nie spotkałem, by ktokolwiek oprócz mnie tak czynił. Czy zatem owa kropka stać po takim skrócie powinna, czy też nie? Który wariant jest poprawny, wtw, czy wtw.? Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam gorąco.
Rafał Sankiewicz -
wyżyna Kolorado11.01.200811.01.2008Piszemy Wyżyna Kolorado czy wyżyna Kolorado? Na stronach WWW Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych (KSNG) jest protokół z 2005, w którym ustala się pisownię dużą literą nazw pochodzących od nazw rzek. Ze SO PWN z 2006 wynika, że raczej należy pisać wyżyna Kolorado. Jakie jest znaczenie decyzji tej komisji? Poza pisownią Wyżyny Kolorado KSNG przyjęła wtedy też np. pisownię Morze Celebes, podczas gdy słowniki PWN niezmiennie zalecają pisownię pierwszego członu takich nazw małą literą.