oznaczać
  • uzgodnić
    16.05.2002
    16.05.2002
    Czy słowo uzgodnić samo w sobie oznacza: zająć stanowisko pozytywne w stosunku do czegoś? Np. jeżeli dana decyzja wymaga uprzedniego uzgodnienia, czy zapis w postanowienu uzgadniającym tę decyzję: „Postanawiam uzgodnić decyzję w przedmiocie…” oznacza sam przez się, że [dana osoba] zgadza sie z projektem tej decyzji, czy powinien [to] być zapis: „Postanawiam uzgodnić pozytywnie bądź negatywnie decyzję…”? Proszę o jak najszybszą odpowiedź.

    Z góry bardzo dziękuję,
    Magdalena Jabłonowska
  • w, a nie v

    7.10.2021
    7.10.2021

    Dzień dobry.

    Dlaczego w języku polskim do zapisu głoski [v] używamy litery "w" zamiast "v" - tak jak jest to w wielu językach, nawet słowiańskich?

  • Wielkie mi mecyje!
    16.11.2017
    16.11.2017
    Szanowna Pani Profesor,

    moje pytanie dotyczy powiedzenia wielkie mi mecyje. Czym są owe mecyje i czy jest to wyraz używany współcześnie w innych wypowiedziach niż to zacytowane?

    Z poważaniem
    Czytelniczka
  • Zaginione słowa – ktokolwiek słyszał, ktokolwiek wie

    18.05.2023
    13.05.2023

    Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

    1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
    2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
    3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]
  • absencja szkolna

    23.02.2024
    23.02.2024

    Dzień dobry Panie Profesorze,

    mam pytanie związane ze sformułowaniem na formularzu bilansu medycznego dla 7-dmioklasistów, który idzie później do szkoły średniej. Niefortunne zapożyczenie 'absencja szkolna' na tym formularzu nie jest właściwie rozumiane przez wszystkich pedagogów, a w internecie też tłumaczone jest sprzecznie.


    Dlatego chcę spytać, jak rozumieć:

    1. absencja szkolna-powyżej przeciętnej

    oraz

    2. absencja szkolna-poniżej przeciętnej,

    które sformułowanie oznacza słabe uczęszczanie i odwrotnie?

  • bezobsługowy

    26.05.2023
    22.05.2023

    Często czytam w instrukcjach, że jakieś urządzenie jest „bezobsługowe” w takim kontekście, że nie wymaga ono serwisowania. Czy jest to poprawne, czy raczej powinno się powiedzieć, że dane urządzenie nie wymaga konserwacji/serwisowania. Słowo „bezobsługowe” kojarzy mi się raczej ze stacją lub myjnią, a nie z urządzeniami.

  • Breslauer
    28.10.2008
    28.10.2008
    Bardzo proszę o konsultację językową w związku ze słowem breslauer – czy w polskich tekstach pisze się to dużą, czy małą literą?
    Dziękuję.
  • Bukowo, Bukowina, Mąkolno i Paczków
    26.04.2002
    26.04.2002
    1.Skoro nazwy miejscowości: Bukowo i Bukowina pochodzą od drzewa buk, to skąd pochodzi różnica między ich zakończeniami?
    2.Skąd pochodzą nazwy miejscowości Mąkolno i Paczków?
  • bursztynnik i bursztyniarz
    1.03.2002
    1.03.2002
    Obok wyrazu bursztyniarz pojawia się coraz częściej wyraz bursztynnik oznaczający specjalistę wyrabiającego ozdoby z bursztynu. Istnieje nawet Związek Bursztynników, a nie bursztyniarzy. Słowniki notują jedynie bursztyniarza oznaczającego poszukiwacza i zbieracza bursztynu, a jednocześnie specjalistę od obróbki bursztynu. Czy nie należałoby dopuścić bursztynnika na słownikowe łamy? Bursztynnik (tak jak złotnik) bardziej kojarzy się z obróbką niż bursztyniarz, oznaczający osobę wydobywającą bursztyn (w wiadomościach prasowych występującą często w znaczeniu pejoratywnym jako osoba wydobywająca bursztyn nielegalnie).
  • chaja
    13.06.2007
    13.06.2007
    Jaki jest rodowód środowiskowego wyrazu haja (chaja?) oznaczającego kłótnię lub bójkę i jak należy go zapisywać? Słowa tego nie ma w Słowniku ortograficznym (jest tylko haj w wyrażeniu być na haju, to jednak co innego). Znalazłem go w Słowniku gwary uczniowskiej (K. Czarnecka, H. Zgółkowa), ale tam wiele słów przytaczanych jest w pisowni niepoprawnej. Dziękuję z góry za odpowiedź!
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego