Korzystam na co dzień z zielonego słownika poprawnej polszczyzny. Obecnie szukam jakiegoś dodatkowego produktu, gdzie mógłbym sprawdzić precyzyjnie zasady wymowy w języku polskim. W pracy spotykam się z problemem hiperdykcji wśród mówców i potrzebuję źródła rzetelnej wiedzy na ten temat, aby rozwiewać wszelkie wątpliwości.

W zielonym słowniku są oczywiście wyjaśnienia dla takich przykładów jak „sześćset” (wymawiać: „sześset”) i tym podobne. Natomiast zagadnienia, które mnie interesują, dotyczą np. wymowy zbitek jak w poniższym zdaniu:

„Jak oni z zaangażowaniem śpiewają!”

Jeden mówca powie płynnie „jakoni”, a drugi mocno oddzieli „k” od „o”, atakując „o” w ostry sposób, a nie w miękki i łagodny, jak pierwszy mówca.

Jeden mówca powie „zzangażowaniem”, przedłużając po prostu pojedyncze „z”, a drugi odbije jedno „z” od drugiego z pewną cezurą.

Chciałbym znaleźć porady dotyczące tego typu problemów, być może podparte opiniami językoznawców sugerującymi korzystniejszą wymowę.

Czy w Państwa księgarni jest pozycja, która byłaby odpowiednim dla mnie rozwiązaniem?

Z poważaniem

Dzień dobry,
słowo prototyp oznacza pierwszy wykonany według dokumentacji model maszyny lub urządzenia, stanowiący podstawę do dalszej produkcji. Ale zwykle takich modeli powstaje kilka. Czy rzeczywiście wyłącznie pierwszy z nich może zostać określony jako prototyp? Jeśli prototyp nam spłonie lub zostanie w inny sposób zniszczony zanim będziemy w stanie z niego skorzystać, a my zbudujemy drugie urządzenie, to nadal tylko pierwsze z nich będzie prototypem?

Z poważaniem,
Mateusz Kloc

1. Dlaczego porubstwo pisze sie przez u, a nie ó? Jak to wytłumaczyć?
2. Dlaczego rzężenie pisze się przez rz, a nie ż? Jak to wytłumaczyć, opierając się na znajomości gramatyki historycznej naszego języka?
3. Dlaczego pożępolić pisze sie przez ż, a nie rz? Jak przeprowadzić analizę historyczną w tym wypadku?

Szanowni Państwo,
czy można prosić o podanie pełnej odmiany nazw Służew i Widzew oraz o wyjaśnienie ewentualnej różnicy w odmianach tych nazw?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Dlaczego w WSO zaleca się pisownię skrótu: dz. cyt., ale op.cit.? – chodzi o obecność spacji.

Ukłony dla Poradni

Andrzej Dembowski Toruń

Dzień dobry,
1) Czy pisząc inicjały, powinniśmy je oddzielać spacją łamiącą czy niełamiącą?
2) Czy są jakieś konwencje w języku polskim co do użycia „krótkiej” spacji (https://en.wikipedia.org/wiki/Thin_space). Czy możemy używać niełamiącej krótkiej spacji w skrótach typu m.in (m.␣in zapobiegając w taki sposób dzieleniu skrótów pomiędzy wierszami, jednocześnie zachowując mały odstęp pomiędzy literkami.
3) Czy możemy użyć „krótkiej”, niełamiącej spacji w wyrażeniach typu ks.␣Jan Kowalski?

Witam,
proszę o informację, jak powinno się pisać skrót słów: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Ze spacją pomiędzy o czy bez spacji? Czyli sp. z o.o. czy sp z o. o.?
Dziękuję za odpowiedź.

Wg Słownika poprawnej polszczyzny PWN – Tyber (nie: Tybr). Wg https://www.google.com/search?hl=pl&tbo=p&tbm=bks&q=Tybr formy Tybr mogli używać (piszę mogli, a nie używali, bo to tylko interpretacja skąpych wycinków) m.in. Górnicki, Koźmian, Słowacki, Żeromski, Iwaszkiewicz, Miłosz, Krzyżanowski, Janion (przypomina to sytuację z odpowiedzi https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/zdejmij-czy-zdejm;1665.html). Tybr jest w Słowniku peryfraz, czyli wyrażeń omownych. Czy to może nobilitować (bądź rehabilitować) Tybr?

W wypowiedziach moich znajomych słyszę na przykład takie zdania: „Ta książka wartała (była warta) więcej, niż za nią zapłaciłeś’’; „Wartałoby (warto by) się zainteresować tą sprawą’’. Czy słowa wartała, wartałoby są dopuszczalne w języku literackim? Czy może mają status potoczności? A może po prostu są błędne?

Dzień dobry!
W jaki sposób określić, skąd pochodzą nazwy miejscowości: Glesno, Klawek, Komorowo, Rzęskowo i Żelazno? Znajdują się one w województwie wielkopolskim, powiecie pilskim, w gm. Wyrzysk. Szukałam odpowiedzi w różnych słownikach etymologicznych (także nazw miejscowych), jednak bez skutku. Może Państwo pomogą mi znaleźć właściwy trop? Byłabym bardzo wdzięczna.
Życzę spokojnych świąt Bożego Narodzenia i szczęścia w nadchodzącym 2010 roku. Anna P.