par
  • W szkole na stole…
    26.01.2012
    26.01.2012
    Szanowna poradnio!
    Proszę o pomoc w kwestii przecinka. W Zasadach interpunkcji S. Jodłowskiego znalazłam dwa przykłady:
    1. W kuchni, na kredensie, leżał ementaler.
    2. Na podwórzu przy studni leżał stos cegieł.

    Czy w przypadku podobnych konstrukcji lepiej przecinki postawić, czy nie? Dziękuję za wyjaśnienie.
    Z poważaniem
    Katarzyna Rajko
  • zbieg wielokropka z wykrzyknikiem lub pytajnikiem
    5.10.2014
    5.10.2014
    Szanowni Państwo,
    w jednej z porad jasno omówili Państwo kwestię kolejności, w jakiej zależnie od przekazu stosuje się pytajnik i wykrzyknik występujące razem. Czy istnieją podobne wytyczne co do par: pytajnik z wielokropkiem i wykrzyknik z wielokropkiem?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • znowu SA
    12.12.2005
    12.12.2005
    Moje pytanie to czy forma PZU S.A. zapisana w pracy „…na przykładzie kryzysu w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Spółki Akcyjnej” jest poprawna (głównie chodzi mi o spółki akcyjnej – czy mogę to odmienić). I czy po S.A. stawiamy kropki, czy tylko po S?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam,
    basia pawlik
  • -że i że-
    9.05.2008
    9.05.2008
    Dzień dobry, jak będzie poprawnie: „Samżeś to zrobił” czy „Sam żeś to zrobił”? „Gdzieżeście byli?” czy „Gdzie żeście byli?”?
    Pozdrawiam
  • Facylitacja, ale czy też facylitować?
    17.04.2019
    17.04.2019
    Szanowni Państwo.
    Według PWN termin facylitacja to proces, w którym osoba określana jako facylitator wpływa na członków grupy, powodując wzrost zachowań określonego rodzaju oraz zwiększenie efektywności pracy grupy w realizacji zamierzonych celów poprzez definiowanie problemów itp.
    Zatem jaka będzie poprawna odmiana tego terminu jako czasownik? Czy można powiedzieć że ktoś facylituje, facylitowuje ?
    Czy Państwa zdaniem najlepiej będzie nie odmieniać i powiedzieć że robi facylitację?
  • formy trybu rozkazującego
    11.03.2003
    11.03.2003
    Szanowni Państwo!
    Z uprzejmą prośbą zwraca się Helena Kazancewa – wykładowca języka polskiego z Białorusi.
    Mam kłopot z wyjaśnieniem moim studentom tego, jak się tworzy formy trybu rozkazującego. A właśnie co dotyczy czasowników kończących się zbiegiem spółgłosek, ostatnią z których jest spółgłoska wargowa.
    W podręcznikach dla obcokrajowców, które są mi dostępne, używa się dwóch reguł:
    1. Jeśli temat czasownika kończy się spółgłoską wargową, przy tworzeniu rozkaźnika temat twardnieje: zrób, kip, mów itd.
    2. Jeśli temat czasownika kończy się zbiegiem spółgłosek albo nie tworzy sylaby, dodaje się sufiks –ij (-yj): rwij, śpij, drzyj, zamknij, marznij, poślij.
    Wytłumaczywszy w ten sposób (byłam pewna, że powiedziałam wszystko), przy układaniu testu sprawdzającego zastosowałam między innymi czasowniki: martwić się, nakarmić, załatwić, wątpić, zrozumieć i poprosiłam o utworzenie form trybu rozkazującego od nich.
    Zgłupiałam, kiedy, zacząwszy sprawdzać, zobaczyłam formy, utworzone od tych czasowników za pomocą sufiksu –ij. Studenci zrobili niby wg reguł (przynajmniej tych, które podałam), a mimo to, zrobili źle.
    Może gdzieś w gramatykach jest taka reguła (której nie spotykałam, nie znam), że przy tworzeniu trybu rozkazującego sufiksu –ij nie dodaje się do tematów, zakończonych zbiegiem spółgłosek, jeżeli ostatnią spółgłoską tego zbiegu jest spółgłoską wargową? Czy ja mogę podać to studentom jako regułę, czy to jest zbieg okoliczności, i zdarzyło mi się w jednym zadaniu przez przypadek nazbierać tyle wyjątków? Czy istnieją jeszcze podobne przykłady? Może to tylko jakaś tendencja, dopiero obserwacja, którą trzeba by sprawdzić, zanim będzie się opowiadać z pewnością?
    I, zresztą jak wyjaśnić sytuację z parą aspektową rozumieć – zrozumieć, gdzie oba czasowniki należą do IV (III) koniugacji (poprzednie „kłopotliwe” słówka należały do II), przy czym forma rozumiej jest utworzona zgodnie z regułami od tematu 3 os. l.mn. (rozumieją), formę zrozumiej uważa się za dopuszczalną (choć miałaby być taka wg reguły), a zrozum jest formą normalną i powszechną? Co jest z czasownikiem weź (I), utworzonym od tematu weźm’, gdzie spółgłoska wargowa w wygłosie ginie? Czy to jest jedyny wyjątek, czy istnieją podobne czasowniki?
    Przepraszam Państwa za kłopot i długie tłumaczenie, wiem, że zadaję chyba niełatwe pytanie. Bardzo proszę o pomoc.
    Z serdeczną wdzięcznością,
    Helena Kazancewa
  • homonimiczna zagadka
    5.02.2013
    5.02.2013
    Czy w języku polskim da się znaleźć przykłady antonimicznych homonimów albo przynajmniej par bardzo podbnych wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu. Taką parę np. w języku angielskim stanowią dwa czasowniki cleave o różnej etymologii, jeden oznacza przecinać, drugi sklejać.
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • Interpunkcja zwrotów z imiesłowami na -ąc, -łszy, -wszy

    23.02.2024
    23.02.2024

    Szanowna Poradnio,

    czy w zdaniach z imiesłowowymi równoważnikami zdań typu:

    Piotr(,) strzeliwszy, nie trafił.

    Piotr(,) strzelając, zawsze trafiał.

    ...przecinek (,) jest obligatoryjny, uznaniowy czy błędny?

    Z poważaniem

    T.M.

  • parówka
    11.06.2003
    11.06.2003
    Interesuje mnie pochodzenie słowa parówka jako 'kiełbaska'.
    Dziękuję z góry,
    Gajewski
  • Patriarchatpatriarcha; matriarchat – …?
    30.01.2016
    30.01.2016
    Jak nazywa się głowę rodziny, jeśli jest kobietą? Reżim to matriarchat, ale osoba? Matriarcha? (skoro w patriarchacie jest patriarcha). Jeśli takie słowo nie istnieje, to jak określić kobietę, która sprawuje w rodzinie rządy autorytarne?
    Pozdrawiam serdecznie
    Dorota
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego