pierwsze-lub-drugie-dziecko
  • nazwy konkursów
    22.01.2007
    22.01.2007
    Czy poprawnie zapisałem nazwy konkursów? Uczestniczono w: Konkursie na Najpiękniejszą Postać z Bajki, Konkursie ze Znajomości Patrona Naszej Szkoły, Gminnym Konkursie Plastycznym „O Wielki Pędzel”, Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym „Bezpieczna Szkoła z PZU”, Akcji „Cała Polska Czyta Dzieciom”, Szkolnym Konkursie Tańca „Mix”, przygotowano Program Uroczystości Pasowania Pierwszoklasistów.
    Serdecznie dziękuję za fachową odpowiedź.
  • Tak sobie pomyślałem…
    21.01.2015
    21.01.2015
    Szanowni Państwo,
    zaimek sobie jest zrozumiały we frazach typu „Trudno to sobie wyobrazić”, „Nie przypominam sobie”, „Poradzisz sobie z tym?”. Ale: „Czytałem sobie o tym”, „Odpoczęłaś sobie trochę?”, „Wyjedź sobie gdzieś”, „Pomyślałem sobie, że moglibyśmy…”. W przykładach tego rodzaju można by właściwie usunąć ów zaimek, jednakże (trudno mi to ująć w słowa) jego obecność jakby „ociepla” wypowiedź – bez względu na to, czy sobie dotyczy mnie, czy kogoś. Takie moje odczucie, ale może to błąd?
  • urlop tacierzyński
    18.10.2008
    18.10.2008
    Drodzy Państwo.
    Być może zauważyli już Państwo, że przebojem językowym ostatnich miesięcy jest urlop tacierzyński. Czy aby na pewno jest to dobre słowo i czy nie powinna być mowa po prostu o urlopie ojcowskim? Według mnie tacierzyństwo jest co najmniej niepoważne, zwłaszcza kiedy używają tego słowa dziennikarze – wczoraj o mało nie spadłem z fotela, słysząc to słowo i w Wydarzeniach, i w Faktach. Czy jeśli dzieckiem zaopiekuje się dziadek, zaczniemy mówić o urlopie dziadzierzyńskim?…
  • Zdrobniale o nartach
    25.02.2020
    25.02.2020
    Czy zdrabnianie słowa narty jest poprawną praktyką? W sloganach reklamujących sklepy sportowe lub oferowane produkty można napotkać nartki i narteczki.
    Z poważaniem
    Paweł
  • ziuziać

    16.10.2023
    16.10.2023

    Dzień dobry,

    jaka jest etymologia słowa ziuziać? W mojej rodzinie od pokoleń mówi się tak do dzieci, aby spały ("Ziuziaj!"). Jeśli chodzi o uzus, Internet wskazuje jedynie kołysankę z ciechanowskiego przytoczoną przez Jadwigę Milewską w miesięczniku Wisła (1901 r.), jednak kontekst jest mniej pieszczotliwy:

    "Oj ziuziaj mi, ziuziaj, ty podły bachorze/ Com ja cie nalazła, osiwając zboze /Oj ziuziaj-ze, ziuziaj, choć na goły ziemi, Marne mas przy sobie (lub: mama cie kołyse".

  • Zwierzę – co czy kto?
    24.01.2016
    24.01.2016
    Moje dziecko (klasa pierwsza SP) w zeszycie do języka polskiego miało za zadanie utworzyć pytania do podanego zdania: Ala karmi ptaki.
    Syn napisał: Kto karmi ptaki? i Co karmi Ala? drugie pytanie zostało poprawione przez nauczycielkę na: Kogo karmi Ala?
    W książce jest analogiczne zadanie: Sarna lubi sól. PYTANIE: Kto lubi sól? Wg mnie kto i kogo dotyczą ludzi, a pytania z ćwiczeń powinny zaczynać się co.
    Jak i dlaczego powinno być postawione pytanie?
  • żadne z nas

    17.02.2024
    17.02.2024

    Jestem w grupie, w której są zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Chyba nie mogę powiedzieć: „żaden z nas”, bo kobiety się obrażą. Nie mogę też powiedzieć: „żadna z nas”, bo mężczyźni się obrażą. Jak to powiedzieć?

    Ktoś mi podsunął, że „żadne z nas”.

    Ale żadne jest przecież w rodzaju nijakim, czy na pewno w polskim mieszana grupa przechodzi w rodzaj nijaki? Mógłbym powiedzieć: „żadne z dzieci”, ale to dlatego, że "dziecko" jest rodzaju nijakiego, tymczasem przy „żadne z nas” chyba ani kobieta, ani mężczyzna nie utożsamiliby się z rodzajem nijakim.

  • Czym rządzi liczebnik zbiorowy?
    12.05.2009
    12.05.2009
    Szanowni Państwo,
    nie znalazłem w Poradni odpowiedzi, więc pozwalam sobie zapytać o odmianę wyrażeń typu dwoje ludzi. Czy odmianie podlega tylko pierwszy człon, czy obydwa? „Uratował życie dwojgu tonących” czy „Uratował życie dwojgu tonącym”? Korpus Języka Polskiego wskazuje na drugą formę, ale wówczas należałoby chyba powiedzieć: małżeństwo z dwojgiem dziećmi, tymczasem w Korpusie widzę małżeństwo z dwojgiem dzieci – i ta forma wydaje mi się poprawna.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam –
    PT
  • imiona dwuczłonowe
    24.01.2024
    21.01.2002
    Czy możliwe jest nadanie dziecku imienia dwuczłonowego, pisanego z łącznikiem (np. Hubert-Jan)? Zauważyłam, że pisowania taka jest przyjęta w krajach Unii Europejskiej. Czy w Polsce inne zasady dotyczą pisowni nazwisk dwuczłonowych (np. Świda-Zięba), czy też można te zasady zastosować także dla imion? W jakich słownikach szukać informacji na ten temat?
    Będę ogromnie wdzięczna za odpowiedź.
    Z poważaniem
  • Katabas

    22.10.2019
    21.09.2017

    Czy jest znane pochodzenie słowa katabas? (jedno z pejoratywnych określeń duchownego, w XIX wieku w gwarze uczniowskiej: ‘katecheta’)?


    Dziękuję za pomoc,

    Łukasz

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego