piąty
  • piąci
    20.12.2007
    20.12.2007
    Witam!
    Jeśli jest ktoś piąty z kolei, np. na zawodach, jaka będzie liczba mnoga, gdy wygra cała drużyna, nie używając [!] słów takich, jak drużyna lub grupa.
  • Czekolada po piątych urodzinach Jacka
    9.06.2020
    9.06.2020
    Zastanawiam się, jakie będzie rozumienie dwóch poniższych wariantów:
    1. Jacek nie zaznał smaku czekolady, aż do swoich piątych urodzin.
    2. Jacek nie zaznawał smaku czekolady, aż do swoich piątych urodzin.
    Czy któryś z powyższych wariantów mówi nam coś o zaznawaniu smaku czekolady przez Jacka po ukończeniu przez niego piątego roku życia. Może oba warianty mówią tylko o czasie do piątych urodzin i nijak nie można wywnioskować, czy po ukończeniu piątego roku, Jacek w końcu zaznał smaku czekolady?

  • Jesteśmy piąci?

    15.05.2017
    15.05.2017

    Podczas świątecznego obiadu powstał u nas w rodzinie spór, czy możemy być dwudzieści piąci. Siostrzeniec twierdził, że konsultował tę formę z dwiema polonistkami, które potwierdziły ją jako poprawną. Wydało mi się to wielce nieprawdopodobne, zaczęłam więc szukać odpowiedzi. Znalazłam m. in. Pani audycję http://www.polskieradio.pl/9/305/Artykul/216839,Jestesmy-piaci potwierdzającą moje wątpliwości. Jednocześnie jednak czytam w Słowniku gramatyki języka polskiego, że – przynajmniej teoretycznie – możemy:

    http://sgjp.pl/leksemy/#105136/dwudziesty

    http://sgjp.pl/leksemy/#131203/piąty

    Podobnie jest w Wielkim słowniku języka polskiego:

    https://wsjp.pl/haslo/podglad/39581/dwudziesty

    https://wsjp.pl/szukaj/podstawowe/wyniki?szukaj=pi%C4%85ci

    Może mi Pani wyjaśnić, na czym opiera Pani tezę, że język polski nie dopuszcza takiej możliwości? Sama chętnie bym jej nie dopuściła, w obliczu powyższych danych ze słowników brak mi jednak argumentów.

    Pozdrawiam serdecznie

    Marta

  • na rogu Piątej Alei i Czterdziestej Drugiej Ulicy
    30.07.2001
    30.07.2001
    Szanowni Państwo!
    Jak napisać nazwy ulic nowojorskich: Piąta Aleja, 42. ulica?
  • kłopoty z datą
    19.02.2002
    19.02.2002
    Drogi Panie Profesorze!
    Chciałabym zapytać, czy jest poprawnie: dziś mamy piątego lutego, czy piąty lutego? Dziś jest piątego lutego? Czy tylko piąty lutego?
    Dziękuję za odpowiedź!
    Á. Porcsalmy Éva z Debreczyna
  • piaty lutego
    5.02.2002
    5.02.2002
    Dzien dobry Panu!
    Jestem uczniem jednego z warszawskich liceów. Wszedłem z jednym z naszych nauczycieli w konflikt w kwestii poprawności pewnego wyrażenia. Nauczyciel ten za najbardziej wiarygodne dla niego źródło informacji dotyczące języka polskiego podał pańskie nazwisko. Zatem, aby rozwiązać nasz spór: czy w zdaniu „Dziś jest piąty luty” poprawna jest forma piąty luty? Czy może brzmieć ona powinna piąty lutego?
    Z poważaniem,
    Artur Kuzma
  • Którą godzinę wskazywał zegar?
    3.04.2019
    3.04.2019
    Ostatnio na zajęciach rozważaliśmy pewien problem dotyczący tłumaczenia. Zastanawialiśmy się nad tym, która z podanych form jest poprawna: Zegar wskazywał za dziesięć piąta czy Zegar wskazywał za dziesięć piątą. Byłabym wdzięczna, gdyby pomogli Państwo w rozwiązaniu tej zagwozdki.

    Z wyrazami szacunku
    Studentka lingwistyki stosowanej
  • w roku 2005
    25.10.2008
    25.10.2008
    Witam!
    Dwa dni temu znajomy zwrócił mi uwagę na zdanie, które wypowiedziałem: „Było to w (2005) dwutysięcznym piątym roku”. Wg niego powinienem powiedzieć: „Było to w (2005) dwa tysiące piątym roku”, bo przecież nie mówię, że urodziłem się w (1976) tysięcznym dziewięćset siedemdziesiątym szóstym roku, tylko tysiąc dziewięćset siedemdziesiątym szóstym roku. Proszę o opinię na ten temat. Czy obaj mamy rację, czy któryś z nas się jednak myli w wymowie?
  • nazwy dni tygodnia
    11.10.2007
    11.10.2007
    Witam!
    Kościół głosi, że pierwszym dniem tygodnia jest niedziela, co zdaje się potwierdzać następujący po niej poniedziałek (poniedziałek – 'po niedzieli') oraz środa, która – będąc wówczas czwartym dniem tygodnia – znajduje się pośrodku reszty (środa – 'środek'). Ale co z czwartkiem (czwartek – 'czwarty dzień') i piątkiem (piątek – 'piąty dzień')? Zgodnie z przedstawioną wyżej wersją są kolejno piątym i szóstym dniem tygodnia – skąd więc te rozbieżności?
  • zajęcia
    1.04.2003
    1.04.2003
    Rzeczownik zajęcia w znaczeniu 'wykłady, ćwiczenia etc.' nie ma liczby mnogiej. Moje pytanie dotyczy jednak tego, czy można używać tego rzeczownika z liczebnikami – np. pięć zajęć, na piątych zajęciach, za pięć zajęć itp.
    Pozdrawiam, S.Z.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego