piąć
-
trzy po trzy14.04.201514.04.2015Ostatnio dyskutowaliśmy ze znajomymi nad wymową wyrażenia pleść trzy po trzy. Niektórzy twierdzili, że należy je akcentować na słowie po, inni, że na drugie trzy. Która wymowa jest poprawna?
-
Tych kilka dni jest wolnych30.12.201330.12.2013Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące łączliwości słowa kilka. Która wersja zdania jest poprawna: „Te kilka dni jest wolne” czy „Tych kilka dni jest wolnych”? Kilka łączy się zwykle z dopełniaczem, więc wydaje się, że druga wersja jest poprawna, jednak zbyt często spotykam się z wersją pierwszą.
Pozdrawiam serdecznie
Dorota Sieczka -
tylko w pojedynczej czy też w mnogiej?1.02.20101.02.2010Jak określać rodzaj rzeczownika? Tylko w liczbie pojedynczej czy też w mnogiej?
-
Ubyć 20.09.201920.09.2019Jak poprawnie powiedzieć: W klasie ubyło dwie osoby czy W klasie ubyło dwóch osób?
W tym przykładzie bardziej pasuje mi pierwsza wersja, czyli połączenie słowa ubyło z biernikiem. Ale przecież mówi się: Ubyło wody – tu łączy się z dopełniaczem.
Jaka zasada tym rządzi?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
-
Warianty tekstowe wyliczanek11.01.201811.01.2018Szanowni Państwo,
we Wrocławiu znana jest dziecięca wyliczanka, która rozpoczyna się od słów O made, made, flo-o-re… (potem: O made, o made, o madeo, deo, riki, tiki…). Z Internetu wynika, że chyba popularniejszy jest początek Amse, kadamse, flore…”. Czy w Warszawie któraś z wersji przeważa? A przy okazji – jak należy zapisać słowa tej wyliczanki, jeśli chodzi o ortografię i interpunkcję? Dziękuję i pozdrawiam.
-
Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich
13.02.202113.02.2021Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)
Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.
Dziękuję za naświetlenie tematu,
Łukasz
-
Wciągać żółtko29.01.202029.01.2020Mam niemały problem z pewnym związkiem frazeologicznym z Pomorza. Szczerze wierzę, że pomogą mi go Państwo rozwiązać. Chodzi o związek: wciągnąć/wciągać/wypijać żółtko. Samo znaczenie nie jest mi obce i wedle mojej wiedzy połączenie to, używane w rozkaźnikach najczęściej, znaczy tyle co: ‘rozbudzać się, zbierać w sobie siły, rychtowanie się z łóżka’.
Zagwozdką dla mnie jest etymologia tegoż frazeologizmu. Dlaczego akurat żółtko czy ma to związek z symboliką życia?
Pozdrawiam
M. Kiliński
-
W latach 1952–1955 19.11.201919.11.2019Dzień dobry Państwu. Jak poprawnie przeczytać wyraz w latach 1952–1955? Wydaje mi się, że „w latach od tysiąc dziewięćset pięćdziesiątego drugiego do tysiąc pięćset pięćdziesiątego piątego”, ale nie jestem pewna.
Będę Państwu bardzo wdzięczna za odpowiedź!
-
w Niemczech7.03.20127.03.2012Witam,
w szkole podstawowej wielokrotnie słyszałem, że słowo Niemczech to forma niepoprawna. Powtarzało to, niezależnie od siebie, pięciu polonistów. Zauważyłem jednak, że forma ta jest w powszechnym użyciu nawet w środkach masowego przekazu, nie wspominając już o nauczycielach języka polskiego w gimnazjum i liceum. Czy mógłbym prosić o rozstrzygniecie tej kwestii?
Pozdrawiam,
Michał Piaskowski -
Wtrącenia w narracji i dialogu19.12.201719.12.2017Szanowni Państwo,
uprzejmie proszę o objaśnienie znaczenia, funkcji i użycia wtrąceń było i uważacie jak w poniższych przykładach z Sienkiewicza i Gałczyńskiego:
Pani Makowiecka nadjechała o zupełnym już mroku […] Chciała, było, zaraz na drugi dzień szukać sobie innej gospody w samym mieście, ale na nic się nie przydał jej opór.
i nagle patrzcie: tak jak było w telegramie:
przed samymi, uważacie, Sukiennicami […].
Dziękuję i pozostaję z wyrazami szacunku.
