piękny
  • lepszy i gorszy
    17.01.2008
    17.01.2008
    We współczesnej polszczyźnie mamy szereg nieregularnych form stopnia wyższego przymiotników, np. mniejszy, większy, lepszy, gorszy. Archaiczne bole- w imieniu Bolesław też chyba jest nieregularne. Ciekawi mnie, dlaczego lepszy i gorszy wyglądają tak, jakby były regularnymi formami utworzonymi od słów lepki i gorzki (stopniowanych dziś tylko opisowo). Czy to przypadek?
  • Lubić
    20.11.2017
    20.11.2017
    Usłyszałam ostatnio, jak Prezydent Polski użył sformułowania oni lubieli. Od razu poprawiłam Go w swojej głowie na lubili. Słuchałam już niejednej wypowiedzi Pana Prezydenta i uważam, że posługuje się piękną polszczyzną, w związku z czym uznałam, że prawdopodobnie jest to prawidłowo użyty czasownik, a ja mam jakieś braki.

    Będę wdzięczna za rozwianie moich wątpliwości.
    Mariola Wójciak
  • Lucyfer
    11.01.2005
    11.01.2005
    Witam. Moją szczególną uwagę zwróciła ostatnio etymologia słowa Lucyfer – z łaciny lucifer 'niosący światło, jutrzenka'. Czyżby zawarta była tu jakaś dosadna ironia na określenie przywódcy piekieł w demonologii chrześcijańskiej? Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
  • ładny mężczyzna?
    11.09.2002
    11.09.2002
    Czy poprawne jest sformulowanie ładny mężczyzna? Koleżanka twierdzi, że nie, że słowo ładny odnosi się tylko do kobiety. W przypadku mężczyzny należy powiedzieć przystojny. W moim odczuciu przystojny oznacza ogólny wygląd, raczej określa sylwetkę, natomiast ładny, podobnie jak i w odniesieniu do kobiety, określa raczej twarz. Dziękuję za informację.
  • marketing mix
    21.01.2002
    21.01.2002
    Szanowni Państwo!
    W publikacjach na temat marketingu występuje dość często wyrażenie marketing mix, oznaczające zestaw (czy mieszankę) narzędzi marketingowych, takich jak produkt, cena, promocja i dystrybucja. Marketing należy do tych dziedzin, w których słownictwo polskie nie miało jeszcze czasu rozwinąć się i zakorzenić. Jeżeli jednak uznaje się określenie marketing mix za precyzyjniejsze (i oszczędniejsze?) niż możliwe polskie odpowiedniki, to należy mu zapewnić funkcjonowanie zgodne z duchem języka polskiego.
    Tak się jednak nie dzieje. W artykułach i podręcznikach publikowanych na początku lat dziewięćdziesiątych marketing mix na ogół nie był odmieniany, co było może nieco śmieszne, nieco sztuczne, ale stanowiło mniejsze zło w stosunku do tego, co nastąpiło później. Jak widać odczuwana była potrzeba odmiany (fleksji), skoro któryś z autorów zdecydował się na zastosowanie w dopełniaczu i miejscowniku formy marketingu mix. Sprawa byłaby błaha, gdyby nie to, że ten dziwoląg językowy został skrzętnie skopiowany przez następnych autorów i w kolejnych podręcznikach do marketingu taka właśnie absurdalna odmiana pojawia się coraz częściej. Wynika ona prawdopodobnie stąd, że z dwóch członów tego wyrażenia marketing nie sprawia żadnych problemów z odmianą, a mix sprawia, bo nie wiadomo, jak należy pisać: mixu czy miksu, mixie czy miksie, lepiej więc tego miksu nie ruszać.
    Zasadniczy problem takiej interpretacji polega na braku zrozumienia konstrukcji tego wyrażenia i roli każdego z dwóch wyrazów. Marketing mix można by przetłumaczyć na polski jako mieszankę marketingową. Wyraz marketing (człon odróżniający) określa wyraz mix, a nie na odwrót. Tymczasem odmiana marketingu mix mogłaby sugerować, że chodzi tu o jakiś rodzaj marketingu; w tym przypadku kolejność wyrazów byłaby pozbawiona sensu.
    Ja używam w dopełniaczu formy marketing miksu, w miejscowniku – marketing miksie, co nie jest może piękne, ale respektuje rolę każdego z elementów wyrażenia. Można się zastanawiać, czy nie lepiej, z punktu widzenia ducha języka, wyglądałaby forma miks marketingowy z odmianą: miksu marketingowego, o miksie marketingowym. Jeżeli zaś przyjmiemy, że mix jest bezwzględnie nieodmienny, mogę uznać (choć nie bez żalu, bo polski jest językiem fleksyjnym i w tym upatruję jego piękno), że całego wyrażenia marketing mix odmieniać nie należy. Nie mogę się jednak pogodzić z powyżej opisaną odmianą: marketingu mix i proszę o pomoc.
  • masakryczny
    5.10.2005
    5.10.2005
    Czy poprawne jest utworzenie od rzeczownika masakra przymiotnika masakryczny, na zasadzie makabra – makabryczny?? Czy masakryczne opowiadanie to wyrażenie poprawne?? Co właściwie oznacza wyraz masakryczny, który często jest używany jako przymiotnik nacechowany pozytywnie, np.: „To była masakrycznie fajna zabawa”?? Dziękuję za odpowiedź.
  • Mercedes
    17.09.2002
    17.09.2002
    Mercedes to zarówno nazwa samochodu, jak i imię żeńskie. Jeśli kupię dwa lub pięć samochodów, to mam dwa mercedesy i pięć mercedesów. Jak nazwać dwie oraz pięć przedstawicielek płci pięknej o tym imieniu?
  • Miejscowość Gaj
    10.06.2019
    10.06.2019
    Szanowni Państwo!
    Pochodzę z małej wsi pod Krakowem o pięknej nazwie Gaj. Choć nazwa ta wydaje się być prosta i naturalna, to od lat budzi spory. Problem pojawia się w dopełniaczu. Zwyczajowa forma, której używają mieszkańcy to Jadę do Gaja, co budzi konsternację u osób, które wcześniej się z taką odmianą nie spotkały. Równocześnie forma Jadę do Gaju zyskuje na popularności. Czy odmianę do Gaja da się uzasadnić? Czy należy traktować ją jako anachronizm? Wreszcie, która forma jest poprawna?
  • Miłościom a miłością

    15.11.2020
    15.11.2020

    Spieramy się o końcówki w wyrazach. Żona mówi, że nie mam racji w przypadku słowa miłościom, np. Całe życie poświęciłem wielu miłościom (tak jak wielu zajęciom, zainteresowaniom, pracom – liczba mnoga).

    Nadmieniam, że słownik w telefonie podkreśla, jakby to było źle. Ja uważam, że mam rację, jeśli chodzi o liczbę mnogą.

  • myśleć o niebieskich migdałach

    6.12.2006
    6.12.2006

    Szanowni Państwo!

    Proszę o wyjaśnienie pochodzenia zwrotu niebieskie migdały. Z góry serdecznie dziękuję.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego