piętnasty
-
pięć po trzeciej czy pięć po piętnastej?26.06.200126.06.2001Proszę o informacje na temat podawania aktualnej godziny, np. w radiu. Czy poprawnie jest mówić „Jest pięć minut po piętnastej”, czy też „Jest pięć minut po trzeciej” – w przypadku godzin popołudniowych (patrz radio ZET)? Jak ma się system 24-godzinny do 12-godzinnego w Naszym kraju?
-
odczytywanie dat23.05.200723.05.2007Witam. Czy wyrażenie w nocy z piętnastego na szesnastego (np. maja) jest błędne? Usłyszałem ostatnio, że powinno to być w nocy z piętnastego na szesnasty (maja), dlatego że w domyśle jest tam dzień (z piętnastego dnia na szesnasty dzień).
Pozdrawiam. -
edycja16.02.201316.02.2013Czy wyrażenia: piętnasta edycja konkursu, festiwalu, przeglądu filmowego itp. można uznać za poprawne? Wprawdzie WSPP jako lepszy zastępnik podaje wydanie, ale nie jestem przekonany o trafności tego wskazania. Nawiasem mówiąc, aż 26 spośród 28 wystąpień formy edycja w Państwa poradni dotyczy niezastąpionej książki Adama Wolańskiego.
-
Liczebnik w wyrażeniach matematycznych
29.09.202228.06.20181. Ułamki zwykłe
Odczytując ułamek zwykły, posługujemy się formułą „ile – których”. A zatem: siedemnaście czternastych, dwadzieścia pięć trzydziestych siódmych itp. Co w przypadku, gdy liczba w liczniku „kończy się” na 2, 3 lub 4, np. 22/15, 43/21, 64/42. Mówimy wszak dwie trzecie, trzy czwarte czy też cztery siódme (nie zaś dwa trzecich, trzy czwartych, cztery siódmych). Czy wobec tego poprawne formy to:
- dwadzieścia dwie piętnaste,
- czterdzieści trzy dwudzieste pierwsze,
- sześćdziesiąt cztery czterdzieste drugie
czy też
- dwadzieścia dwa piętnastych,
- czterdzieści trzy dwudziestych pierwszych,
- sześćdziesiąt cztery czterdziestych drugich.
2. Nierówności
x – 12 < 3
x odjąć dwanaście mniejszE od trzech, ale
x < 15
x mniejszE od piętnastu
czy
x mniejszY od piętnastu.
3. Nierówność z ułamkiem
3x < -5/12
trzy x mniejsze od minus pięciu podzielonych przez dwanaście
czy też
trzy x mniejsze od minus pięć podzielonego przez dwanaście.
3x < -1/12
trzy x mniejsze od minus jeden (jednego?) podzielonego przez dwanaście
4. Nierówność z sumą
5x < 23 + 11
pięć x mniejsze od dwudziestu trzech dodać jedenaście
czy też
pięć x mniejsze od dwadzieścia trzy dodać jedenaście
5. Przedziały
x należy do przedziału otwartego od minus dwie trzecie do nieskończoności
czy też
x należy do przedziału otwartego od minus dwóch trzecich do nieskończoności.
6. Zwrot:Nie pozostaje nam nic innego jak rozwiązać nierówność (rozwiązanie nierówności)?
7. Zwrot
Aby wyznaczyć iks, podzielmy…
Czy też
Aby wyznaczyć iksa, podzielmy…
8. Miary kątów
Chodzi o odmianę miar kątów.
25 stopni, ale
22, 23, 24 stopnie?
Czy w przypadku miar kończących się na 2, 3 lub 4 odmieniamy stopnie, a nie stopni.
-
i a oraz11.09.201411.09.2014Szanowni Państwo,
jaka jest różnica między spójnikami: oraz, i – czy w zdaniu można używać ich zamiennie?
Pozdrawiam! -
Jidysz jako lingua franca
21.03.202311.03.2023Szanowni Państwo,
mam pytanie dotyczące rozróżnienia na języki kreolskie i Lingua franca. Uważa się ze jidysz jest Lingua franca Żydów aszkenazyjskich, natomiast ma wiele cech języka kreolskiego – wyewoluował w wyniku kontaktu z językiem germańskim, ma swoją gramatykę i jest używany przez Żydów aszkenazyjskich w kolejnych pokoleniach. Czy mogliby Państwo wyjaśnić skąd klasyfikacja jidysz jako Lingua franca?
Z poważaniem,
Maciej
-
lekce sobie ważyć15.04.200215.04.2002Panie Profesorze,
Mam tym razem takie oto pytanie: skąd wzięło się „rozbicie” słowa lekceważyć na przykład w wyrażeniu lekce sobie ważyć? Z niecierpliwością czekam na odpowiedź. -
Matematyczne policzyć17.05.201817.05.2018Matematycy posługują się często słowem policzyć tam, gdzie odpowiedniejsze byłoby raczej obliczyć, np. proszę policzyć następujące całki. Co ciekawe, policzyć pojawia się również tam, gdzie nie ma mowy ani o liczeniu, ile czegoś jest, ani o obliczaniu czegoś, np. policzyć grupy homologii (chodzi o wyznaczanie pewnych obiektów). Czy należy uznać to za element żargonu i nie przejmować się, czy jednak lepiej nie szafować słowem policzyć niejako wbrew jego znaczeniu w języku naturalnym?
-
Nazwy jednostek wojskowych – różności pisowniowe
24.05.202424.05.2024Szanowni Państwo,
zastanawia mnie zapis nazw formacji wojskowych w publikacjach historycznych. W różnych publikacjach wygląda to inaczej.
* „1. kompania «Wigry»” — „1 Kompania «Wigry»” — „2. pluton Kompanii Szturmowej «Wigry»”.
* „1. kompania wigierska” — „Pierwsza Kompania Wigierska”.
* „15 Pułk Ułanów Poznańskich” — „15. pułk Ułanów Poznańskich” — (a dalej w tekście forma skrócona, zapisywana albo wielką, albo małą literą, np. „nastroje w Pułku były wysokie”, ale już „dowódcą w batalionie był…”).
* „…zajmował się oddział «Wigrier»” — „na miejsce dotarł 3. Oddział”.
Które z tych form warto by uznać za wzorcowe i trzymać się ich konsekwentnie?
-
Określanie godzin i minut26.11.201826.11.2018Szanowni Państwo,
mam pytanie związane z wypowiadaniem czasu.
Czy tak samo, jak mówimy 20 minut po np. 17, to możemy powiedzieć 50 minut po 17?
Czy może w takiej sytuacji bardziej wypada powiedzieć za 10 minut godzina 17?
Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
