Witam!
Mam pytanie dotyczące pewnych zagadnień matematycznych. Otóż czasem mówi się przykładowo o zbiorach k-elementowych, gdzie ważne jest, że litera k jest mała. Problem jest, gdy k-elementowość występuje na początku zdania. Czy wtedy należy napisać k wielką, czy małą literą? A może zawsze starać się tak przeformułować zdanie, by nie pojawiało się ono na początku zdania?
Pozdrawiam.

Szanowni Państwo,
przed chwilą podczas lektury publikacji wydanej w PWN-ie zobaczyłam słowo uniwersum pochylone – jak słowo obce (inne pochylone to np. leitmotiv). Czy przypadkiem uniwersum nie wniknęło tak bardzo do naszego języka i nie zatraciło swej obcości jak inne -um? Uważam, że nie powinno się kursywić tego słowa.

Szanowni Państwo!
W anglojęzycznych publikacjach naukowych obowiązuje zasada, że tytuły książek piszemy kursywą, a tytuły np. opowiadań, wierszy, artykułów, słowem krótkich, niewydawanych samodzielnie tekstów – w cudzysłowie. Niektórzy tłumacze, a nawet wydawcy, stosują tę zasadę także w Polsce. Tymczasem mnie uczono, że wszystkie tytuły (prócz tytułów czasopism, które mogą być w cudzysłowie) pisze się kursywą. Jak jest naprawdę?

Szanowni Państwo,
mam pytanie dotyczące zapisu symboli matematycznych i fizycznych. Czy w związku ze stosowaniem zasady pisania jednych oznaczeń kursywą (np. zmiennych wielkości fizycznych), innych antykwą, takie oznaczenia jak s – średnica, A – powierzchnia pola będą pisane antykwą? Ponadto czy wielkości fizyczne, które mają w danej pracy przyjętą stałą wartość, będziemy pisać antykwą? Pozdrawiam!

Szanowni Państwo,

jest sobie pewne słowo, które jednych wprowadza w uzależnienie, innych w poirytowanie. Nie ukrywam, że należę do tych drugich. Bez przerwy widzę i słyszę natrętne, pandemiczne jakby, aż uszy więdną! Uprzejmie proszę Państwa o próbę zdiagnozowania tego zjawiska eskapistycznego odrealniania treści wypowiedzi, tego miotania się na równi pochyłej abstrakcji, np. Jakby rozumiem, że jakby chcieli to jakby podkreślić w ten jakby sposób.

Z poważaniem,

Bartłomiej Dudek

Szanowni Państwo!
Jak zapisywać wtręty łacińskie, nie tak powszechnie znane jak: ex post czy post factum, ale na przykład: ante litteram, restitutio ad integrum czy in partibus infidelium? Wyróżniać kursywą czy nie? We wspomnieniach, które przygotowuję do druku, występują jedne i drugie. Czy zatem uzależniać zapis od stopnia przyswojenia (ale jak tu wyznaczyć granicę?), czy trzymać się jednej konwencji (wszystko pismem prostym lub wszystko pochyłym)?

Tłumaczę książkę o włoskim makaronie. Jak powinnam zapisywać specjalistyczne nazwy? Niektóre są już w SJP (spaghetti, fettuccine), więc teoretycznie nie wymagają kursywy, ale mnóstwo innych nie (garganelli, fazzoletti...). Czy uspójnić i pisać wszystkie pismem pochyłym, czy za każdym razem sprawdzać stopień przyswojenia w polszczyźnie i różnicować?

Grazie mille

Dorota

Szanowni Państwo,
państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.

Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
Anna

Szanowni Państwo,
czy w beletrystyce należy pochylać madame przy imieniu i nazwisku? Podobnie yin i yang?
Filozof X i jego nauki w dużej mierze wylądowali więc na śmietniku historii teozofii. Czy orzeczenie ma dobrą formę? Zdanie brzmi dziwnie.
Mnich pustelnik czy mnich-pustelnik?
Czy można obalić czyjeś dziedzictwo?
Góry nie były już taką nieprzebytą przeszkodą jak dawniej. Czy można przebyć przeszkodę?
Z poważaniem
Katarzyna C.

Szanowni Państwo,
jeśli w pracy z zakresu fizyki pisze się o kącie z zakresu 0-60 stopni, przy czym użyje się symbolu stopnia, to należałoby go zapisać zarówno po 0, jak i po 60, czy tylko po 60?
Jeszcze jedno pytanie: czy jeśli w ramach składu matematycznego piszemy np. F=const., to const. powinno zostać złożone pismem prostym czy pochyłym?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik