Szanowni Państwo,
zwracam się z uprzejmą prośbą o wyjaśnienie, czy słowo emfaza może być używane w celu podkreślenia, zaakcentowania czegoś. Innymi słowy, czy można napisać: Emfazy wymaga fakt… zamiast np. Należy zaakcentować fakt…, Wymaga podkreślenia, że…?

Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Czytelnik

„Trudno nie zaprzeczyć” a „trudno zaprzeczyć”– czy można używać wymiennie?

Szanowni Państwo,
kiedy powiedziałem znajomemu, że znam pewne miejsce, ale nie byłem tam osobiście, zapytał, czy można być gdzieś nieosobiście. Odpowiedziałem, że nie można, ale czasem pojawiają się w wypowiedziach takie puste semantycznie słowa, które po prostu coś podkreślają. Odrzekł, że idąc tym tropem, można by właściwie cofać się do tyłu, bo do tyłu podkreśla kierunek cofania. Zacząłem się zastanawiać, czy nie ma racji, tzn. czy być gdzieś osobiście nie jest po prostu pleonazmem.

Szanowni Państwo,

wielką czy małą literą należy zapisać „krzyż”, kiedy mówimy o krzyżu Chrystusa, ale w znaczeniu metaforycznym, a nie o samym jednostkowym przedmiocie (tu ma zastosowanie reguła 69 WSO)?

Mam wątpliwości w takich na przykład kontekstach: „ofiara Chrystusa na krzyżu” albo: „Jezus złożył siebie w ofierze Bogu Ojcu, umierając na ołtarzu krzyża”.

Łączę wyrazy szacunku

R.L.

Szanowni Państwo,

jest sobie pewne słowo, które jednych wprowadza w uzależnienie, innych w poirytowanie. Nie ukrywam, że należę do tych drugich. Bez przerwy widzę i słyszę natrętne, pandemiczne jakby, aż uszy więdną! Uprzejmie proszę Państwa o próbę zdiagnozowania tego zjawiska eskapistycznego odrealniania treści wypowiedzi, tego miotania się na równi pochyłej abstrakcji, np. Jakby rozumiem, że jakby chcieli to jakby podkreślić w ten jakby sposób.

Z poważaniem,

Bartłomiej Dudek

płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki

Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...

Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,

Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).

A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...

Z poważaniem

Szanowni Językoznawcy,
mam kłopot z wyrażeniem super hiper, które słownik ortograficzny każe pisać osobno. Co jednak, gdy występuje ono w połączeniu z przymiotnikiem lub rzeczownikiem? Każde z tych słów z osobna zapisalibyśmy w takiej sytuacji razem (superczuły, hipermarket). A super hiper realistyczny? Czy super hiperrealistyczny? A może superhiperrealistyczny? Albo super-hiper-realistyczny? Pomocy!

Z góry dziękuję,
Anna

Mawia się, że jakiś fakt czy jakieś twierdzenie nie ulega najmniejszej wątpliwości. Ale nie ulega znaczy tu chyba tyle, co 'nie ustępuje przed, nie poddaje się, nie zostaje obalone'. Nie powinno więc się mówić: „To nie ulega największej wątpliwości”, czyli 'jest tak mocne, że nie ustępuje przed nawet najsilniejszą (największą) wątpliwością'?

Czy znak podkreślenia możemy już stosować w funkcji wielokropka (opuszczenie fragmentu tekstu)? Do zadania tego pytania skłoniła mnie obecność w WSJP PAN haseł "a _ nic", "a to _, a to _" i "_, jeżeli nie _".

Chciałabym zapytać, czy według słownika języka polskiego poprawne jest nazywanie kobiety wykonującej zawód architekta mianem Architektki.

Dziękuję

Pozdrawiam

Justyna