Polonistka córki mojej znajomej zwróciła jej uwagę, że tytuł Ferdydurke odmienia się przez przypadki (Ferdydurki, o Ferdydurce itd.). Z kolei uczennica (i ja) byliśmy święcie przekonani, że Ferdydurke jest nieodmienne, co potwierdził przegląd kilku opracowań literackich i podręczników. Jednakże lektura fragmentów Dzienników Gombrowicza wykazała, że sam autor tytuł Ferdydurke odmieniał. No i jesteśmy w kropce. Jak to więc jest – odmieniać czy nie?
Z uszanowaniem,
W.T.

Witam serdecznie!
Uprzejmie proszę o podanie wyjaśnień dotyczących odmiany nazwiska amerykańskiego matematyka pochodzenia węgierskiego: Polya George (Gyorgy). Proszę również o kilka słów wyjaśnień dotyczących transkrypcji tego nazwiska. Czy jest to nazwisko węgierskie? Wydaje mi się, że tak, choć raczej nietypowe.
„Cztery etapy według Polyi/Polyego”? Czy w tego typu wyrażeniu można posłużyć się formułą: „Cztery etapy według George’a Polya”? „Zawdzięczamy to Polyi/Polyemu”? „Spotkał się z…”?

Są dwie formy polskiej pisowni nazwy najwyższego szczytu Tatr: Gierlach i Gerlach. Ta pierwsza forma przez ostatnie stulecie była częściej używana (Taternik, Pamiętniki Tow. Tatrzańskiego, Wierchy, przewodniki). Słowniki języka polskiego podają różne formy jako poprawne (!), niektóre uznają nawet z pewnoscią błędną nazwę Garłuch. Ponieważ nazwa pochodzi z niemieckiej nazwy własnej Gerlach, jest też tak pisana w języku słowackim, czeskim i węgierskim, a równoczesnie „dobrze mi to brzmi” i dominuje w użyciu codziennym wsród turystów, nie widzę powodów, dlaczego wprowadzono formę Gierlach.
Ale z drugiej strony Kežmarok ma polską formę Kieżmark (a nie Keżmark), a Mengušovce mają formę Mięguszowce (też z ie zamiast e). Co prawda Kieżmark dla mnie brzmi równie dobrze jak Gerlach, ale powoduje moją konfuzję brak jednoznacznej reguły tworzenia polskiej formy obcej nazwy.
Po tym przydługim wstępie moje pytania są następujące:
1. Jaka forma (Gerlach vs. Gierlach) jest poprawna?
2. Jakie jest tego uzasadnienie?
Z góry dziękuję za odpowiedź,
Andrzej Górski

Czy określnie głuchoniemy ma choć w niewielkim stopniu zabarwienie pejoratywne? Czy jest to być może okreslenie już dziś przestarzałe? Czy można je stosować jako synonim słowa niesłyszący?

Arthur Cayley był znanym angielskim matematykiem. Jego nazwisko po angielsku wymawia się [keli].
Znamy np. twierdzenie Cayleya (tak jest pisane w podręcznikach matematyki), graf Cayleya. Znani matematycy wrocławscy mówią: graf kajleja, co zdecydowanie deformuje nazwisko. W języku rosyjskim i ukraińskim nazwisko Cayley w podobnych wyrażeniach nie odmienia się (graf Cayley, grafa Cayley itd.). Wydaje mi się, że w języku polskim też tak powinniśmy robić.
Która wersja jest poprawna: graf Cayleya, graf Cayly’ego czy bez odmiany?
Pozdrawiam
Waldemar

Czy istnieje słowo gramatyka w znaczeniu poradnika językowego itp.? Spotkałem się kilkakrotnie z określeniami typu, że coś podają wszystkie gramatyki itp. Mówi tak również profesor Miodek. A mnie się wydawało, że gramatyka to tylko nauka o języku (rzeczownik niepoliczalny).

Jaka była historia rozwoju rzeczowników typu historia, filozofia, lekcja? Czy dawniej (w jakim okresie?) miały one inną końcówkę w M. lp (lekcyja) i D. lm (lekcyj)? Jakiego ona była pochodzenia i z czego wynikały zmiany do postaci dzisiejszej? Gdzie można o tym więcej poczytać?

Dzień dobry!
Przeglądałam ostatnio podręczniki do nauki języka polskiego jako obcego. Zdziwiło mnie to, że podają one cztery tylko koniugacje, podczas gdy w różnych słownikach języka polskiego podaje się jedenaście wzorów koniugacji (a oprócz tego warianty niektórych z nich). Z czego wynika ta różnica i ile w końcu mamy koniugacji w języku polskim?
Uprzejmie dziękuję za odpowiedź i życzę dobrego dnia!
Katarzyna

Dzień dobry!

Pomagam koleżance z Francji nauczyć się polskiego i chciałbym zadać następujące pytanie:

Czy imiesłów przysłówkowy uprzedni może być używany wraz z czasem przyszłym? Np. Przeczytawszy gazetę, pójdę na spacer.

Bardzo ciężko jest znaleźć na ten temat informacje.

Dziękuję i pozdrawiam!

Czy nazwa Indianie również po polsku jest niepoprawna politycznie? Czy jest to tylko sztuczne przenoszenie anglosaskich sporów na nasz grunt? Jeśli mimo wszystko należałoby jej unikać, to czym ją zastąpić (zgrabniej niż Rdzenni Mieszkańcy Am. Płn.).

Z góry dziękuję

D.