pod����a��
  • wyraz i słowo
    28.06.2004
    28.06.2004
    Bardzo proszę o opinię w sprawie synonimiczności słów: słowo i wyraz. Wydawało mi się, że wyraz pasuje do słowa pisanego (wyraz w zdaniu, w tekście). W kontekście mowy raczej użyłbym słowa (powiedz/wypluj słowo, a nie wyraz). Niedawno przekonywano mnie, że to synonimy – sprawdziłem w słowniku (nowym) i rzeczywiście chyba można je stosować wymiennie. Cały czas mam jednak problem – nie potrafię „przestawić słów w zdaniu” i „mówić wyrazów”.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Piotr Krawczyk
  • wyraz modny, ale wulgarny
    15.12.2004
    15.12.2004
    Mieszkam w USA już ponad trzydzieści lat. Po ostatniej wizycie w Polsce byłem zszokowany powszechnym używaniem (nawet w mediach) wyrazu zajebiście. Za moich młodych lat, gby użyłbym tego słowa w szkole lub w domu, skutki tego pamiętałbym prawdopodobnie do dzisiaj.
    Proszę o wyjaśnienie, skąd pochodzi to słowo, jakie ma znaczenie i dlaczego nikt nie przeciwstawia się wprowadzaniem wulgaryzmów do codziennego języka.
    Tomasz Słomiak
  • wyrazy na -icz
    3.04.2003
    3.04.2003
    Czy mogą Państwo podać mi 30 wyrazów rodzaju męskiego, liczby pojedyńczej, zakończonych na -icz?
  • wyrazy pospolite od nazwisk
    3.12.2004
    3.12.2004
    1) Dużą literą piszemy nazwisko autora użyte w znaczeniu dzieła, małą – dzieło firmy (malarz Suzuki stworzył Suzuki, a firma Suzuki tworzy suzuki). Czy wśród językoznawców, np. w PWN czy w RJP, są zwolennicy ujednolicenia tej kwestii? Wolałbym pożyczać stachurę niż Stachurę.
    2) Dwie książki Cooka to dwa Cooki. A dwie książki Zoli, Fredry, Witkacego, Hanny Krall, braci Strugackich?
  • Wyrazy sejm, ministerstwo, uniwersytet jako apelatywy
    21.11.2017
    21.11.2017
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniach typu Demonstracja dotarła pod Sejm, Spotkajmy się pod Ministerstwem [w domyśle konkretnym] wyrazy sejm i ministerstwo powinny być pisane wielką literą na mocy reguły [84] (chodzi przecież o gmach Sejmu i gmach Ministerstwa), czy może małą na podstawie [113]? Podane tam przykłady budzą wątpliwość. Np. księgarnia na uniwersytecie to zapewne księgarnia na terenie konkretnego uniwersytetu, a nie „jakiegoś”.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Wyrażać siebie a wyrażać się
    5.03.2019
    5.03.2019
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie różnica między zdaniami:
    Dla naszego grupowego celu istnieje tylko jedna ostateczna władza – miłujący Bóg, tak jak może On wyrażać Siebie w naszym grupowym sumieniu.
    Jedyną i najwyższą władzą w naszej wspólnocie jest miłujący Bóg, jakkolwiek może się On wyrażać w sumieniu każdej grupy.

    W sumie interesuje mnie tylko różnica, o ile jest jakaś, między wyrażaniem się a wyrażaniem Siebie. Moim zdaniem to nie to samo, ale…

    Z poważaniem – Cain
  • Wyrażenia i wyrazy: mozartowskie symfonie, schubertowskie tria; brahmsista, beethovenista, chopiniści
    9.05.2017
    9.05.2017
    Mam pytanie o poprawną pisownię słów, które pochodzą od nazwisk kompozytorów muzycznych.
    Przymiotniki – powinno się je pisać wielką czy małą literą? Np. mozartowskie symfonie, schubertowskie tria? W literaturze specjalistycznej spotykam pisownię wielką literą: utwory Beethovenowskie, opery Moniuszkowskie.
    Rzeczowniki – brahmsista (od: Brahms), beethovenista (od: Beethoven), chopiniści (od: Chopin). Czy taka forma jest poprawna? Czy obowiązują określone reguły w konstruowaniu takich form?
  • Wyrażenia liczebnikowe z półpauzą
    27.11.2018
    27.11.2018
    W poradzie „Od dwóch do czterech lat, ale 2–4 lata” brakuje mi wyjaśnienia zapisu z półpauzą. Zajmuję się tłumaczeniami i czasem trafiają do mnie np. ankiety, a w nich pytanie o wiek respondenta i odpowiedzi podane w formie X–Y year. Czy w przypadku liczb 24 i 35 (wymagających różnych przypadków) jedyną poprawną formą będzie zapisanie tego słownie (od 24 do 35 lat), a może zapis 24–35 lat jest również poprawny?
  • Wyróżnienia typograficzne wyrazów cytatów
    21.02.2017
    21.02.2017
    Czy w poniższych zdaniach obce wyrazy i wyrażenia należy zapisać kursywą:
    1. Zazdrościłem Johannowi i Waleremu odjazdu do dywizjonu bojowego, zazdrościłem im lotów bojowych nad Francję, Belgię i Holandię, przyszłych sukcesów, towarzystwa frontowych kolegów, dyskusji w sitting room w kasynie oficerskim w Northolt.
    2. „Do you like kiss me?” zapytała znienacka. „But very, very strong” dodała ciszej.
    3. A co ze słowami: emploi i alter ego?

    Dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    A.
  • wyspiarze czy Wyspiarze?
    11.05.2010
    11.05.2010
    Czy używana w komentarzach sportowych nazwa reprezentacji Anglii wyspiarze powinna być pisana z wielkiej, czy z małej litery, na takiej zasadzie, jak sugerujecie Państwo, by pisać wielką literą np. zwrot Biało-Czerwoni w stosunku do polskiej reprezentacji: „W podanym przykładzie (i w podobnych) zapis wielkimi literami jest wskazany, bo formy typu Biało-Czerwoni, Biało-Zieloni pokazują wyraźnie, że chcieliśmy ich użyć jako nazw własnych (…)”.
    Pozdrawiam i dziękuję.
    Anna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego