poprzez
  • łysenkizm
    30.10.2006
    30.10.2006
    Dzień dobry!
    Łysenkoizm czy łysenkizm? Pierwszy wariant podaje m.in. WSO PWN, 2006. Drugi odnajduję np. tutaj: http://aneksy.pwn.pl/biologia/1472748_1.html oraz na wielu poważnych stronach internetowych (poprzez Google).
    Pozdrawiam.
  • Mańczyk, Manka, Mańczycy

    15.03.2022
    15.03.2022

    Dzień dobry,

    z uwagi na fakt, że opracowany przez KSNG Urzędowy wykaz nazw państw i terytoriów niesamodzielnych nie notuje rzeczownika określającego mieszkańca wyspy Man, czy poprawnym jest nazywanie mieszkańca wyspy „mańczykiem”, a przedstawiciela rdzennej nacji „Mańczykiem”?

    Mieszkanki zaś „manką”, a mieszkańców „mańczykami”?

  • Midrasz

    18.09.2020
    18.09.2020

    Dzień dobry. Proszę o wyjaśnienie, jaka jest poprawna forma dopełniacza (w liczbie pojedynczej i mnogiej) rzeczownika midrasz: midrasza czy midraszu, midraszy czy midraszów?

    Pozdrawiam, JP

  • Mili państwo
    25.02.2016
    25.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy zwrot mili państwo może być odbierany jako nadużycie lub zbytnie spoufalanie się? Chodzi mi o sytuacje oficjalne, np. wykładowca zwracający się w ten sposób do studentów lub prelegent podczas wystąpienia do zgromadzonej publiczności.
    Pozdrawiam
    Cyprian Gębicki
  • modularny, modułowy i nie tylko
    28.03.2003
    28.03.2003
    W jednej z odpowiedzi p. dr M. Bańko porusza problem modularny/ modułowy. W tekście z niemieckiego, który akurat tłumaczę, firma (meblowa) szczyci się tym, że popiera politykę modularną/ modułową. Jest mowa też o filozofii modularnej/ modułowej i o takowej strategii. Tylko czy w języku polskim można tego przymiotnika użyć w takim kontekście? Chodzi o to, że poszczególne przedstawicielstwa firmy specjalizują się w wąskim zakresie (by wypełnić nisze rynkowe) i jako poszczególne moduły tworzą harmonijna całość. W różnych słownikach, jak i w internecie, spotkałam się z modułową budową czegoś tam, strukturą i koncepcją. Modularna była architektura, cegła i budowa. Wszystko w sensie dosłownym. W takim przenośnym, jak chce tego mój klient, przymiotnik ten nie występował. Czy jest on w takim razie poprawny, czy trzeba użyć jakiegoś innego? Jakiego? Serdecznie dziękuję z góry za pomoc.
  • na czy w?
    2.02.2009
    2.02.2009
    Szanowni Państwo!
    Zastanawiam się, które ze zwrotów są prawidłowe: w jadalni czy na jadalni, w sali czy na sali (gimnastycznej, terapeutycznej)? Od czego zależy czy mamy użyć w czy na? Dlaczego mówimy, że jesteśmy na poczcie (nie w poczcie), na uczelni (nie w uczelni), ale w banku, w urzędzie skarbowym (nie na banku, na urzędzie)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • na 25. kilometrze i 600. metrze

    16.04.2021
    16.04.2021

    Jak prawidłowo odmienić jednostki (km) w poniższych zapisach:

    Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rzeka Xxxx na 43,909 kilometrze, odprowadzająca je dalej poprzez rzekę Xxxx na 25,6 kilometrze do rzeki Xxxx na 587 kilometrze.

    W przypadku pełnych wartości sprawa jest prosta - "na 587 kilometrze", ale co, kiedy występują wartości po przecinku? Czy jakimś rozwiązaniem byłby zapis "na 43,909 km"? Będę bardzo wdzięczny za poradę.

  • nastoletność, nastoleństwo, nastolęctwo
    27.02.2007
    27.02.2007
    Czy istnieje słowo opisujące okres pomiędzy 10 a 20 rokiem życia? Poprzez analogię do dzieciństwa moglibyśmy mówić o nastoleństwie, a dziecięctwo miałoby odpowiednik w rodzaju nastolęctwa. Nastoletniość brzmi lepiej od poprzednich propozycji, ale w zdaniach: „W okresie nastoletniości byłem bardzo nadpobudliwy” lub „W nastoletniości zacząłem palić” brzmi gorzej od jako nastolatek lub gdy byłem nastolatkiem.
  • Nazwy członków grup etnograficznych ludności polskiej

    27.05.2023
    27.05.2023

    Szanowni Państwo,

    proszę o pomoc w ustaleniu właściwej pisowni wyrażeń występujących w tym samym tekście: Górale śląscy, Góralki śląskie, G/górale, górale Beskidu Śląskiego, Laszki śląskie, Wałaszki cieszyńskie.

    Lachy śląskie i Wałasi cieszyńscy to grupy etniczne, zapisy te więc zdają się poprawne, tak? A co z Góralami/Góralkami śląskimi — tu także analogiczna pisownia w rodzaju męskim i żeńskim? Góral jako mieszkaniec gór małą, w poradzie z 2008 r. widnieje więc zapis górale sądeccy. Co jednak w przypadku Górala śląskiego? A gdy mamy na myśli Górali śląskich, ale pomijamy przymiotnik — stosować pisownię wielką literą? W przypadku Laszek bez przymiotnika też wielka?

    Bardzo dziękuję za pomoc.

  • niebezpieczny
    30.03.2007
    30.03.2007
    Witam!
    Mam pytanie dotyczące słowa niebezpieczny. Co ono oznacza, każdy wie, tylko czy nie powinno oznaczać czegoś odwrotnego. Chodzi mi o to, że wyraz ten składa się z trzech części – piecza, bez i nie. Czyli jest piecza, jest stan „bez pieczy” i negacja tego stanu poprzez nie. Zatem niebezpieczny powinno oznaczać to, co oznacza bezpieczny. Mam nadzieję że nie zamieszałem zbytnio.
    Proszę o odpowiedź.
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego