porządkować
-
Czasownik chędożyć i jego wulgarne znaczenie25.10.201825.10.2018Szanowni Państwo,
jak to się stało, że pierwotne znaczenie czasownika chędożyć ewoluowało od staropolskiego ‘porządkować, czyścić, ozdabiać, czynić pięknym’ do wulgarnego określenia ‘odbywania stosunku płciowego’ – jedynego znaczenia, w jakim jest używany przez współczesnych użytkowników polszczyzny?
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis
-
Brak zgody między panami a panią27.10.201727.10.2017Szanowni Państwo,
porządkując i ujednolicając nazewnictwo w muzealnym inwentarzu, natrafiliśmy na taki oto językowy dylemat. Kością niezgody stał się bowiem zapis podstawka i nadstawka kowalskie. Koledzy upierają się przy powyższym zapisie, posługując się następującym przykładem: Dorota i Krystyna Kowalskie. Ja natomiast twierdzę, że powinien on brzmieć: podstawka i nadstawka kowalska, z uwagi na utrzymanie związku zgody pomiędzy częściami zdania.
Z wyrazami szacunku
Czytelniczka
-
dane10.10.200710.10.2007Dane mają kwalifikator blp i klika znaczeń opisanych w słownikach. Jest też znaczenie, którego nie znalazłem. Przy porządkowaniu problemu w zadaniach, np. z fizyki, wypisuje się dane i szukane. Znaczeniowo odpowiada to rzeczownikom wiadome i niewiadome, posiadającym liczbę pojedynczą (USJP). Czy w tym znaczeniu można mówić o pojedynczej danej (np. „W tym zadaniu przyśpieszenie jest daną”)?
-
Dlaczego definicja słownikowa leksemu magnes jest zbyt szeroka i wąska zarazem?
30.01.202130.01.2021Szanowny Panie Profesorze, definicja magnesu jest błędna, nawet w tak uproszczonej wersji. Jest jednocześnie zbyt wąska i zbyt szeroka. Magnes nie musi być metalem. Cechą konstytutywną magnesu (trwałego, bo są jeszcze elektromagnesy) jest wytwarzanie trwałego pola magnetycznego. Takie pole magnetyczne może przyciągać inne substancje magnetyczne, w tym niektóre metale.
Z poważaniem
-
Insert 23.12.201623.12.2016Ostatnio zauważyłem produkt określony mianem drewnianego insertu do gry planszowej. Chodzi tutaj o drewnianą „wkładkę” porządkująca karty i elementy gry. Sprawdziłem i słowo insert istotnie pojawia się na stronie PWN, co mnie trochę zdziwiło, bo bardziej bym się go spodziewał w słowniku wyrazów obcych. Pytanie, kiedy to słowo weszło do słownika. Mam wrażenie że to jest jakaś forma amerykanizowania się na siłę jak ze szkołą dezajningu zamiast ze szkołą projektowania.
-
kolejność znaczeń w słownikach29.01.200729.01.2007Czy istnieje zasada określająca kolejność umieszczania różnych znaczeń hasła w słownikach? A jeżeli tak, to jak ona brzmi?
Pozdrawiam
-
litera ë30.05.200630.05.2006Dlaczego litera ë (jo) powszechnie występuje w podręcznikach do nauki języka rosyjskiego i jednocześnie jest niemal nie do znalezienia w tekstach rosyjskich?
-
niesubordynowany korespondent22.02.201322.02.2013Dzień dobry!
Chciałbym zadać dwa/trzy pytania (proszę wybaczyć niesubordynację).
1. Czy media poprawnie nazywają zrzeczenie się kardynała Ratzingera papiestwa abdykacją? Czy powinniśmy mówić na przykład o renuncjacji?
2. Czy nie ma sprzeczności w uznawaniu przez słowniki j. polskiego wyrazów typu: quality, venta, exodus przy jednoczesnym wykluczeniu przez RJP liter: v, q, x z polskiego alfabetu? Czy powinniśmy dążyć do spolszczania wyrazów, tj. diesel, weekend?
Pozdrawiam
Michał -
opus23.12.200223.12.2002Ostatnio ze zdumieniem stwierdziłem, że rzeczownik opus mimo odmiany charakterystycznej dla rzeczowników rodzaju męskiego sam jest rodzaju nijakiego, co determinuje (na przykład) nienaturalne dla mnie konstrukcje w rodzaju np. opus dziesiąte. Jestem ciekaw, dlaczego tak jest i jakie inne rzeczowniki wykazują podobne „anomalie”.
Serdecznie pozdrawiam,
Radek Gontarek -
Pisownia joty
14.07.202214.07.2022Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać o odmianę słowa „szczegółowy” – „szczegółowey”, funkcjonującą w pisowni jeszcze w latach 30. XIX w. Czy możliwe jest ustalenie, kiedy w zapisie taka odmiana zmieniła końcówkę na współczesną i kiedy instytucje (np. rady szczegółowe szpitali) musiały zmodernizować swoje nazwy polskojęzyczne?
Dziękuję,
Przemek
