Dzień dobry
Ostatnio dręczy mnie problem dyftongów. Najpierw usłyszałam, jak znajoma mówi nałka (w znaczeniu ‘nauka’). Tu byłam (jestem?) pewna, że wymawiamy każdą samogłoskę oddzielnie, bo jest uczyć, na-uczać, na-uka. Ale potem ktoś przy mnie powiedział fełdał i zwątpiłam. W moim języku jest fe-udał, ale już nie wiem, czy te samogłoski wymawiamy rozdzielnie, czy jednak tworzą dyftong (w znaczeniu czytamy je jak jeden dźwięk eł). Pozdrawiam, Ela Mijewska

Spotykam się czasem z wyrażeniem na zaś. Prawdopodobnie oznacza ono 'na wszelki wypadek', ale nie mogę tego znaleźć w słownikach. Czy w swoich badaniach językowych zetknęli się Państwo z czymś takim?

Nazwisko „Piłsudski” wymawiane jest powszechnie jako „Piułsucki”. Chodzi mi o początek wyrazu, bo ostatnia sylaba to, zapewne, jakaś pozostałość ze starej pisowni nazwiska rodowego, ale też jestem ciekaw czy tak było. Dlaczego „P i u ł”? Czy to świadome/nieświadome unikanie niestosownego skojarzenia, gdy mowa o Józefie Piłsudskim? I jeszcze jedno. Nie znalazłem na tym portalu wcześniejszego wyjaśnienia tej sprawy. Nikt się tym nie interesował wcześniej?

Niestety, Pan Jan Grzenia z Uniwersytetu Śląskiego nie rozwiał moich wątpliwości, dotyczących nazw kierunków studiów (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/zapis-nazw-przedmiotow-szkolnych-i-kierunkow-studiow;6429.html). Jak napisać: podręcznik adresowany do studentów kierunku zarządzanie i marketing? Czy po słowie kierunku dwukropek, a potem cudzysłów i nazwa kierunku pisana jak tytuł czasopisma? Dodam jeszcze jeden przykład: czy studia podyplomowe zarządzanie i marketing, czy studia podyplomowe: „zarządzanie i marketing”. Będę wdzięczna za dalsze wyjaśnieni.

Szanowni Państwo,

jak należy zapisać nazwy serii zabawek typu Lego Friends? Czy wystarczą wielkie litery, czy potrzebne jest ujęcie tej nazwy w cudzysłowy? A jak powinno się zapisać tytuły zestawów tych klocków, np. "Plac zabaw dla piesków" (tu tylko pierwsza litera wielka, a potem cudzysłów)?

Łączę pozdrowienia

R.L.

Dzień dobry,
mam pytanie odnośnie zapisu konkretnych trzech nazw gastronomicznych. Zastanawiam się, czy piszemy je z wielkiej, czy z małej litery? Mam wątpliwości co do zapisu nazw: feta, pesto oraz sałatka Cezar?

Jeśli restauracja nazywa się U Szkota lub Pod kucykiem, to mówi się: Spotkamy się u Szkota, Byliśmy pod kucykiem. Jak to zapisać – chodzi mi o to, że przyimek rozpoczynający nazwę własną (i pisany wielką literą!) równocześnie ma pełnić rolę zwykłego przyimka w zdaniu. Można obejść problem pisząc: Byliśmy w restauracji „U Szkota” – ale może np. zdanie napisane ma być przytoczeniem czyjejś wypowiedzi (a ten ktoś nie użył słowa restauracji), albo z innych względów (ot, choćby rytm wiersza) chce się uniknąć tego naddatku.
Do tego dochodzi kwestia cudzysłowu, który pewnie też można pominąć, ale którego stosowanie w przypadku zwykłych nazw typu Parkowa czy Różowy Słoń nie prowadzi do żadnych rozterek. A w przypadku zdania Byliśmy-U-Szkota nie wiadomo, czy otworzyć cudzysłów przed U/u, czy też dopiero przed Szkota.

Jak wymawiać nazwiska typu Łysienko czy (patronimikum) Aleksiejewicz pochodzące z transkrypcji rosyjskiego Алексеевич, Лысенко?
Wg poradni (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8469) w transkrypcji nie obowiązują ściśle określone zasady, a jedynie propozycje. Czy wobec tego można stosować własną transkrypcję fonetyczną: Alieksjejewicz, Łysjenko?
Czy można transkrypcję zastąpić polską wersją nazwiska, która naturalnie przychodzi na myśl: Łysenko albo Вишневская -> Wiśniewska: ś za sz?

W Hiszpanii są stadiony Estadio Santiago Bernabéu i Coliseum Alfonso Pérez, nazwane po wielkich graczach. Komentatorzy mówią, że mecz rozgrywany jest na Santiago Bernabéu, Alfonso Pérez. Czy jest to poprawne? Nie powiedzielibyśmy odnośnie do Legii Warszawa, że mecz rozgrywany jest na Józef Piłsudski ani na Józefie Piłsudskim, tylko na stadionie Józefa Piłsudskiego. Więc chyba powinni mówić: na stadionie Santiaga Bernabéua (mianownik wymawia się [santjago bernabeu̯]) i Alfonsa Péreza, czy tak?

Szanowni Państwo,
w WSO PWN można znaleźć hasło niecodziennie jako 'niezwykle, niepospolicie' i nie codziennie – 'nie każdego dnia'. Skoro przysłówek codziennie pochodzi od przymiotnika codzienny, to czy jego pisownia z nie nie powinna być łączna? Czyżby uczyniono wyjątek ze względu na zróżnicowanie znaczeń? Czy takich wyjątków od ogólnej zasady pisowni nie z przysłówkami jest więcej?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik